Cà Mau, với tiềm năng nông lâm ngư nghiệp phong phú và các làng nghề truyền thống lâu đời, đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ nhờ chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Chương trình này, với sự hỗ trợ của địa phương, các hợp tác xã và doanh nghiệp, đã nâng tầm nhiều sản phẩm truyền thống như mắm, tôm, bánh phồng lên một tầm cao mới về quy mô và chất lượng. Đây là đòn bẩy quan trọng để xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường và tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.

Tính đến đầu năm 2025, tỉnh Cà Mau đã có tổng cộng 191 sản phẩm được chứng nhận đạt chuẩn OCOP. Trong đó, 47 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao và 144 sản phẩm đạt chuẩn 3 sao... Riêng trong năm 2024, tỉnh đã công nhận mới 18 sản phẩm của 8 chủ thể đạt chuẩn OCOP 4 sao, nâng tổng số sản phẩm 4 sao lên 47. OCOP không chỉ gia tăng giá trị sản phẩm truyền thống mà còn nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.

Nhiều phụ nữ Cà Mau đã đóng vai trò then chốt trong việc hiện thực hoá mục tiêu này, nỗ lực nâng tầm sản phẩm truyền thống, góp phần bảo tồn và phát huy các làng nghề trong bối cảnh kinh tế số hoá.

UBND huyện Năm Căn thường xuyên chỉ đạo các ngành liên quan tuyên truyền về quản lý và sử dụng thương hiệu, đồng thời vận động các hộ sản xuất, làng nghề truyền thống thực hiện tốt các yếu tố về môi trường và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Chương trình OCOP tạo ra một hệ thống đánh giá chất lượng sản phẩm minh bạch, giúp người tiêu dùng có căn cứ để so sánh. Đồng thời, các chủ thể OCOP được ưu tiên hỗ trợ chính sách để mở rộng thị trường và hợp tác sản xuất, tạo sức bật mới cho nông nghiệp địa phương, thay đổi tập quán sản xuất và hình thành các liên kết sản phẩm quy mô lớn.

Cà Mau tự hào với nhiều làng nghề truyền thống gắn liền với văn hoá lúa nước, rừng ngập mặn và con tôm. Các sản vật như tôm khô, mắm, bánh phồng tôm, đũa đước, nước mắm đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Để không bị mai một trong kỷ nguyên số, các làng nghề này buộc phải chuyển mình, và OCOP chính là động lực quan trọng để phát triển kinh tế nông thôn, gia tăng giá trị nông sản và bảo tồn các giá trị truyền thống.

Tại Hàng Vịnh, nhiều hộ gia đình đã phát triển các đặc sản mang hương vị biển đặc trưng. Chị Nguyễn Kiều Trang, Phó chủ tịch Hội liên hiệp phụ nữ huyện Năm Căn, cho biết, OCOP đã giúp các xã viên có thu nhập ổn định, bám trụ quê hương chăm sóc gia đình, đồng thời nâng cao tinh thần lao động và phát triển kinh tế địa phương.

Vượt qua nhiều khó khăn, chị đã nâng tầm sản phẩm của mình lên OCOP, tạo thu nhập 300 triệu đồng/năm và giải quyết việc làm cho 20 lao động nữ tại địa phương. Chị chia sẻ về tâm huyết vực dậy kinh tế gia đình bằng nghề truyền thống và mong muốn đưa đặc sản quê nhà vươn xa.

Chị Thuý nhấn mạnh sự khắt khe của các tiêu chí OCOP và quyết tâm xây dựng thương hiệu để sản phẩm có giá trị hơn, dễ dàng tiếp cận thị trường điện tử. Từ khi sản phẩm đạt chuẩn OCOP, các chị em trong hợp tác xã đã chủ động và có ý thức hơn trong quá trình sản xuất, tạo ra sản phẩm chất lượng và thu nhập ổn định.

Bà Nguyễn Thanh Thuý, Tổ trưởng, chia sẻ mong muốn duy trì nghề để bảo tồn văn hoá địa phương và nâng tầm lên OCOP, tạo việc làm ổn định cho phụ nữ nông thôn.

Cơ sở của chị tạo việc làm cho 50 lao động địa phương và đầu tư mở rộng sản xuất, đạt sản lượng 5-10 tấn mỗi tháng. Chị chia sẻ về những khó khăn ban đầu và quá trình học hỏi kinh doanh, marketing để phát triển sản phẩm ba khía muối, ba khía trộn và riêu ba khía, tiếp cận thị trường Hà Nội.

Chương trình OCOP còn tập trung phát triển các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, phi nông nghiệp và dịch vụ, tạo cơ hội cho các hộ sản xuất nhỏ lẻ hình thành các tổ chức kinh tế tập thể, phát triển bền vững.

Hội phụ nữ các cấp ở Cà Mau đã tích cực hỗ trợ phụ nữ phát triển ý tưởng, đăng ký OCOP và xúc tiến thương mại. Nhờ đó, chương trình OCOP đã thu hút sự tham gia sôi nổi và hiệu quả của đông đảo phụ nữ, phát huy tiềm năng và quảng bá sản phẩm đặc trưng của địa phương.

Chương trình OCOP không chỉ nâng cao giá trị kinh tế mà còn góp phần thực hiện mục tiêu bình đẳng giới, khi phụ nữ ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương.

Mặc dù đạt được nhiều kết quả, chương trình OCOP vẫn còn đối mặt với không ít khó khăn. Ông Nguyễn Văn Quân, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau, cho biết số lượng sản phẩm OCOP của tỉnh còn khiêm tốn so với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Một số địa phương còn lúng túng trong triển khai và chưa chú trọng phát triển sản phẩm mới, sản phẩm khởi nghiệp và sản phẩm gắn với làng nghề truyền thống.