Bắt đầu bước vào hành trình lập nghiệp, thanh niên luôn phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức từ điều kiện thực tế. Sự hỗ trợ kịp thời từ tổ chức Đoàn, Hội, địa phương là rất quan trọng, nhưng nhận thức và quyết tâm của thanh niên mới là yếu tố quyết định sự thành bại trên bước đường lập nghiệp.
Gia đình thuộc diện khó khăn, nên 3 anh em của Trường (xã Phước Long, huyện Phước Long) sớm nghỉ học để phụ ba mẹ kiếm sống bằng nghề làm thuê và đánh cá trên sông. Làm lụng vất vả nhưng cũng không đủ sống, anh em Trường đều lần lượt lên TP. HCM làm công nhân tại nhà máy chế biến gỗ. Với mức lương 3 triệu đồng/tháng, sau khi trừ chi phí thì mỗi người tiết kiệm được khoảng 1 triệu đồng gửi về ba mẹ. Cuộc sống hiện tại của gia đình Trường xem như tạm ổn. Tuy nhiên, cả 3 người đều không có dự tính gì cho tương lai. Trong khi đó, công việc ở nhà máy gỗ luôn đòi hỏi sức lao động dẻo dai nên chắc chắn về lâu dài họ không thể theo đuổi mãi công việc này được. Nhìn về tương lai, nhiều người không khỏi ái ngại cho cảnh sống đất khách quê người của 3 anh em Trường, rồi còn chuyện lập gia đình, con cái đi học… Một công việc ổn định tại quê nhà vẫn là niềm mơ ước không chỉ của anh em Trường mà còn với rất nhiều thanh niên nông thôn (TNNT) hiện nay.
Hướng dẫn học viên thực hành tại Trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu. Ảnh: C.K
Nói về chuyện lập nghiệp của TNNT, Bí thư Xã đoàn Phong Tân (TX. Giá Rai) cho rằng: “Bên cạnh những khó khăn về vốn, khoa học - kỹ thuật, một điều dễ dàng nhận thấy là TNNT vẫn chưa sẵn sàng nhập cuộc và thiếu tự tin, quyết tâm đeo đuổi con đường lập nghiệp”. Có thể thấy, trên bước đường lập nghiệp, TNTN thiếu rất nhiều thứ: lửa nhiệt huyết, những hoạch định rõ ràng, kỹ năng khởi nghiệp… Thực tế này đòi hỏi sự hỗ trợ từ tổ chức Đoàn, Hội thông qua việc tạo ra những sân chơi cho TNTN như: ngày hội tư vấn việc làm, kỹ năng khởi nghiệp, các buổi chia sẻ kinh nghiệm lập nghiệp của thanh niên làm kinh tế giỏi, trao đổi giữa doanh nghiệp và TNNT nhằm tạo đầu ra cho sản phẩm… Và đặc biệt, với vai trò định hướng thanh niên, tổ chức Đoàn, Hội cần hướng thanh niên khởi nghiệp theo thế mạnh địa phương: thanh niên vùng nông nghiệp làm gì? Thanh niên vùng thủy sản nên áp dụng những mô hình kinh tế nào? Những thuận lợi và khó khăn… Thế mạnh của tỉnh nhà là nông nghiệp và thủy sản, nên cần tạo ra những câu lạc bộ, tổ, nhóm sản xuất những mặt hàng đặc sản mang thương hiệu Bạc Liêu. Trên bước đường lập nghiệp, mỗi thanh niên cần xác định sở trường, sở thích của bản thân, nhu cầu lập nghiệp theo thế mạnh địa phương; dự đoán được những thuận lợi, khó khăn mà mình phải đối mặt… Và điều quan trọng mà thanh niên cần hiểu là chỉ có mình mới quyết định được tương lai của mình, sự hỗ trợ từ địa phương, đoàn thể chỉ ở mức độ nhất định, muốn thành công đòi hỏi ý chí, quyết tâm từ mỗi thanh niên.
Sự cạnh tranh cơ hội việc làm ngày càng diễn ra khốc liệt và đòi hỏi các bạn trẻ cần có sự nhạy bén hơn. Tự tạo cơ hội việc làm cho bản thân sẽ giúp giảm tải áp lực việc làm cho xã hội. Tổ chức Đoàn, Hội, trường học cần khuyến khích và có nhiều hoạt động hỗ trợ học sinh - sinh viên khởi nghiệp ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường với những mô hình làm kinh tế nhỏ… nhằm giúp các bạn trẻ có sự trải nghiệm, tích lũy kỹ năng, kinh nghiệm cần thiết. Trong những năm qua, Trường cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Bạc Liêu đã làm rất tốt công tác này. Hơn thế, tổ chức Đoàn cần có những cuộc thi sáng tạo khoa học - kỹ thuật, viết ý tưởng khởi nghiệp… Thông qua đó, có thể kêu gọi các doanh nghiệp hỗ trợ những ý tưởng, sáng tạo mang tính khả thi, ứng dụng cao tạo điều kiện cho các bạn trẻ khởi nghiệp. Ngoài ra, thời gian qua có rất ít hoạt động hỗ trợ thanh niên công nhân. Gần như trong các đợt tổng kết khen thưởng đoàn viên - thanh niên, hiếm khi nào có gương mặt thanh niên công nhân. Bởi vậy, cần tổ chức nhiều cuộc thi về tay nghề cho công nhân, tuyên dương những bạn trẻ làm kinh tế giỏi… Từ những sân chơi đó sẽ tạo động lực cho thanh niên hăng hái thi đua lao động - sản xuất, tạo ra của cải vật chất phục vụ xã hội.
TUẤN ANH