Truyền hình
Theo dân gian, bệnh sởi còn được gọi là bệnh đau ban đỏ. Tác nhân gây bệnh sởi thuộc nhóm RNA giống Mobilli vi-rút của họ Paramyxoviridae Influenzae.
 |
| Phụ huynh nên chủ động phòng ngừa bệnh sởi cho trẻ. Trong ảnh: Khám chữa bệnh cho trẻ em tại Bệnh viện Đa khoa huyện Vĩnh Lợi. Ảnh: C.K |
Triệu chứng của bệnh
- Thời kỳ ủ bệnh: Từ lúc bị nhiễm siêu vi trùng đến lúc có triệu chứng bệnh trung bình là 10 ngày (có thể thay đổi từ 7 - 18 ngày) trẻ có thể sốt nhẹ.
- Thời kỳ khởi phát (còn gọi là thời kỳ viêm long): Đây là thời kỳ hay lây nhất, kéo dài từ 3 - 5 ngày với các biểu hiện như sau:
+ Sốt: Sốt nhẹ hoặc sốt cao 39,5 - 400C, có thể có sốt cao co giật, kèm mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ, đau khớp.
+ “Viêm long” (có triệu chứng giống như cảm cúm): thường xảy ra ở mắt và mũi, gây chảy nước mắt, đổ ghèn nhiều, kết mạc mắt đỏ, bệnh nhân sợ ánh sáng, giác mạc và mi mắt có thể bị sưng phù, hắt hơi, sổ mũi, ho đàm, khàn giọng. Có thể gây viêm thanh quản co rút, nếu có triệu chứng viêm long ở đường tiêu hóa sẽ gây tiêu chảy.
+ Khám họng trong giai đoạn này có thể thấy những chấm trắng nhỏ khoảng 1mm mọc trên nền niêm mạc má viêm đỏ, có vị trí ngay với răng hàm thứ nhất, đó là dấu “Koplik” rất có giá trị để giúp chẩn đoán khi phát ban. Thời gian tồn tại của dấu hiệu này khoảng 12 - 18 giờ.
- Thời kỳ toàn phát (hay còn gọi là thời kỳ phát ban): Những nốt phát ban xuất hiện đầu tiên ở sau tai, sau đó lan dần lên 2 bên má, cổ, ngực, bụng và phần chi trên trong vòng 24 giờ. Trong 24 giờ kế tiếp, ban lan xuống lưng, bụng, 2 tay và sau cùng là 2 chân từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 3 của bệnh. Nốt phát ban sởi màu hồng nhạt, ấn vào mất, thường kết dính lại. Trong trường hợp nhẹ, nốt ban mọc thưa thớt. Đối với những trường hợp nặng, ban mọc dày đặc cả lòng bàn tay, bàn chân, đôi khi có ban xuất huyết cơ thể kèm chảy máu mũi, miệng, xuất huyết tiêu hóa.
Chẩn đoán sởi chủ yếu dựa vào lâm sàng là triệu chứng viêm họng với phát ban theo trình tự xuất hiện và khám họng thấy có dấu “Koplik” với tiền sử thường gặp ở trẻ dưới 10 tuổi chưa mắc sởi lần nào, có tiếp xúc với nguồn lây trong 10 ngày trước đó. Cũng có thể gặp các cháu sống trong tập thể nhà trẻ, trường học và gia đình có người thân mắc bệnh tương tự.
Biến chứng của bệnh
Bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm trong hoặc sau khi mắc bệnh sởi: viêm phổi, lao, viêm tai giữa, viêm thanh quản, viêm não tủy (0,1 - 0,2%), xuất huyết giảm tiểu cầu…
Điều trị
Chủ yếu là điều trị nâng đỡ, vì hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Nên cho trẻ nghỉ ngơi, tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh trong giai đoạn sợ ánh sáng, nên cho trẻ ăn chế độ giàu chất dinh dưỡng và dễ tiêu hóa, giữ gìn vệ sinh răng miệng.
Cách phòng ngừa
Dùng khăn hoặc tay che miệng khi ho, hắt hơi. Rửa tay trước khi ăn và trước khi chế biến thức ăn. Tiêm phòng vắc-xin ngừa sởi. Đây là biện pháp chủ động để ngừa bệnh sởi.
BS. KIỀU ĐÌNH THÁI
Xem thêm bình luận