Cẩn thận với bệnh cúm!

Theo số liệu của ngành Y tế, chỉ trong 2 tháng đầu năm 2013, đã có gần 1.300 trường hợp mắc bệnh cúm, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2012. Cúm là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, dễ gây thành dịch lớn, do nhiễm vi-rút Influenza, thuộc họ Orthomyxoviridae. Bệnh có biểu hiện lâm sàng là nhức đầu, đau mình, sốt, ho và kiệt sức. Bệnh này có thể có những biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị đúng, kịp thời.

Khám sàng lọc bệnh cúm cho học sinh tại huyện Giá Rai. Ảnh: C.K

Bệnh cúm gây ảnh hưởng tại đường hô hấp trên và dưới. Thông thường diễn tiến tự giới hạn, song có thể đưa đến nhiều biến chứng nặng, trong đó hay gặp nhất là viêm phổi do bội nhiễm vi trùng. Mặt khác, do đặc điểm lâm sàng và tính cách gây dịch lan tràn nhanh chóng nên bệnh cúm có khả năng gây thiệt hại về sức lao động của rất nhiều người trong cùng một lúc và làm tốn kém một số lượng lớn thuốc men điều trị triệu chứng. Do vậy, hướng xử trí hiện tại rất chú trọng phương thức phòng bệnh với vắc-xin.

Người bệnh và người lành mang trùng là nguồn truyền nhiễm duy nhất. Bệnh lây qua các chất bài tiết đường hô hấp khi ho hoặc hắt hơi, sổ mũi. Một bệnh nhân có thể lan truyền một số lượng rất lớn vi-rút và vi-rút tương đối sống bền vững trong các giọt nước nhỏ, ở môi trường có độ ẩm thấp và nhiệt độ không cao. Vi-rút được phát hiện đầu tiên trong vòng 24 giờ trước khi bệnh nhân có các triệu chứng lâm sàng sớm nhất, rồi nhanh chóng gia tăng đến đỉnh cao, đạt số lượng rất lớn trong 24 - 48 giờ, sau đó giảm xuống nhanh chóng. Thông thường, từ 5 - 10 ngày sau khi vi-rút lan tràn, người ta không còn phát hiện được vi-rút nữa. Riêng ở trẻ em, sự lây truyền vi-rút thường kéo dài lâu hơn.

Bệnh cúm có thể có rất nhiều biểu hiện lâm sàng khác nhau, từ những thể không có triệu chứng rõ rệt hoặc chỉ sốt nhẹ cho đến những bệnh nặng gây kiệt sức hay thấy xảy ra trong các đợt dịch.

Biện pháp phòng chống đơn giản là cần phải phát hiện các trường hợp nghi ngờ bệnh cúm khi đang có dịch để tránh làm bệnh lan truyền. Hạn chế sinh hoạt, tụ họp đông đúc trong thời gian dịch bộc phát. Nên tránh lao lực mệt nhọc, tránh để bị nhiễm lạnh. Mang khẩu trang trong khi tiếp xúc với bệnh nhân để tránh bị lây bệnh hoặc khi nghi ngờ bị bệnh cúm để tránh lây bệnh sang cho người khác; khử trùng mũi họng với nước muối, thuốc sát trùng.

Biện pháp chủ yếu phòng ngừa bệnh cúm cho cộng đồng hiện nay trên thế giới là thuốc chủng ngừa với thành phần là Influenza bị bất hoạt.

Phòng ngừa bệnh cúm cho người lớn và trẻ em trên 6 tháng tuổi, đặc biệt cho người già và những người có bệnh tiềm tàng những bệnh mạn tính kể cả tiểu đường, suyễn, thiếu máu, suy giảm miễn dịch.

Trẻ em trên 36 tháng và người lớn: 1 liều 0,5ml. Trẻ em từ 6 - 35 tháng: 1 liều 0,25ml. Trẻ dưới 8 tuổi, tiêm 2 liều, mỗi liều phải cách nhau 1 tháng nếu trước đó trẻ chưa được tiêm ngừa bệnh cúm. Thuốc chủng nên cho sớm trong thời điểm trước khi dịch cúm dự kiến bộc phát và nên sử dụng hàng năm để duy trì miễn dịch.

Các phản ứng phụ sau tiêm ngừa thường gặp: phản ứng tại chỗ quầng đỏ, sưng, đau, vết bầm máu, nốt cứng, các phản ứng toàn thân (sốt, khó chịu, run rẩy, mệt mỏi, đau đầu, đổ mồ hôi, đau cơ, đau khớp...).

Trúc Ly

(tổng hợp)