Bầu nấu với hến từ bấy lâu nay không chỉ là món canh ngon, ngọt, hấp dẫn trong bữa cơm hằng ngày của nhiều người dân thôn quê dân dã, nó cũng được xem là món khoái khẩu của rất nhiều gia đình nơi thành phố.
Bầu nấu với hến từ bấy lâu nay không chỉ là món canh ngon, ngọt, hấp dẫn trong bữa cơm hằng ngày của nhiều người dân thôn quê dân dã, nó cũng được xem là món khoái khẩu của rất nhiều gia đình nơi thành phố.
Hến ở vùng nào cũng có, bất kể nơi đó là vùng cửa sông, đầm lầy hay suối ở miền núi cao. Thế nhưng, hến được xem là ngon nhất, nước ngọt và được nước nhất phải là hến sông.
Ở miền Nam bầu có quanh năm, nhưng ở miền Bắc thì bầu chỉ có theo mùa và mùa bầu thường được bắt đầu trồng từ những ngày trong Tết Nguyên đán, để tới khi các dây bầu vừa leo lên giàn vào những ngày đầu tháng 3 là cho trái. Trong suốt những tháng cuối xuân và cả mùa hè, những trái bầu xanh non mơn mởn treo lủng lẳng trên giàn luôn đợi những con hến sông để tạo nên một món canh ngon tuyệt hảo, ai đã một lần ăn rồi lại mong được ăn lần thứ hai, thứ ba...
Cách chế biến món canh bầu nấu hến rất đơn giản, ai cũng có thể làm được. Hến còn tươi rói mới mò được ở sông mang về rửa thật sạch, sau đó cho vào nồi luộc. Khi nước sôi bùng lên, rắc vào nồi một nhúm muối trắng rồi dùng đũa đảo thật đều. Tác dụng của việc rắc muối vào lúc này là làm cho ruột các con hến bong tróc ra khỏi vỏ, để khi đãi lựa ruột và vỏ sẽ dễ dàng hơn. Khi những con hến đã chín, nồi hến được nhắc xuống, sau đó chắt gạn nước luộc hến ra trữ vào một cái nồi. Phần hến bỏ vào rổ tre có nan nhỏ, sau đó cho vào thau lớn đổ đầy nước lạnh và đãi, sao cho ruột con hến trôi ra thau. Làm như vậy cho tới khi ruột hến đã trôi ra thau hết, phần trong rổ chỉ toàn là vỏ hến thì thôi. Số ruột hến thì rửa sạch, loại bỏ tạp chất.
Bầu để nấu canh hến được lựa những trái thon dài, còn non tơ, chứ nấu bầu bánh tẻ, hơi già món canh sẽ kém ngon. Sau khi gọt bỏ vỏ, rửa qua nước cho sạch nhựa, bầu được cắt bằng ngón tay.
Các loại gia vị để nấu cùng món canh này không thể thiếu được đó là vài trái cà chua chín đỏ, hành lá, rau thì là cùng bột ngọt, nước mắm, muối, dầu ăn.
Bắt tay vào chế biến món canh, đầu tiên phải đun sôi dầu ăn trong nồi và phi một chút hành lá cắt khúc nhỏ cho vàng rộm, toả mùi thơm ngào ngạt, sau đó bỏ số ruột hến vào xào cho săn chắc. Tiếp theo là bỏ những lát cà chua thái mỏng vào sốt cho nhuyễn cùng với ruột hến. Lúc này nêm muối, mắm vừa ăn. Khi cà chua đã nhuyễn, gạn phần nước luộc hến vào nồi, đun sôi lên, sau đó cho bầu vào đun sôi tiếp một lúc, đợi khi những miếng bầu chín, bỏ hành lá cắt khúc, thì là thái nhỏ vào, nêm thêm chút bột ngọt rồi tắt bếp là được.
Món canh hến nấu bầu ăn nóng với cơm trắng sẽ rất ngon, món này đặc thù là phải ăn nóng, nếu ăn nguội sẽ có vị tanh, kém phần hấp dẫn. Ðể tăng thêm khẩu vị, người ta thường ăn kèm món canh này với món cà pháo muối chua./.
Nguyễn Thị Loan