Từ năm 2017 đến đầu năm 2018, có khoảng 10.000 người nước ngoài đến Bạc Liêu, trong đó, phần đông là người có quốc tịch Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc). Bên cạnh số người đến vì mục đích thăm thân nhân, du lịch, đầu tư, kinh doanh đúng pháp luật thì cũng có nhiều trường hợp vi phạm pháp luật Việt Nam, như: lao động hành nghề trái phép, không trình báo tạm trú, nổi cộm là môi giới kết hôn và tổ chức thu mua các mặt hàng nông, lâm, thủy hải sản trái phép.
.jpg)
MiCunshou - đối tượng bị một doanh nghiệp tố cáo không
trả hơn 6 tỷ đồng tiền mua tôm sú nguyên liệu
(ảnh do Công an tỉnh cung cấp).
Còn nhớ 6 năm trước, người dân các xã ven biển Bạc Liêu một phen lao đao vì tin vào thương lái Trung Quốc mà đổ xô đi chặt, thu gom lá, thân, cành và trái bần ổi để bán với hy vọng được ít tiền. Thế nhưng, chỉ sau vài chuyến thu mua, thương lái Trung Quốc bặt vô âm tín, để bà con ngồi trên “núi” bần với nỗi thất vọng, còn môi trường sinh thái bị hủy hoại nghiêm trọng. Chính quyền Bạc Liêu đã cảnh báo người dân không nên cả tin vào các thương vụ như vậy, và yêu cầu các địa phương cần làm tốt hơn nữa công tác quản lý địa bàn.
Sau cây bần ổi, là đến nghêu giống và các loài thủy hải sản khác. Hiện trên địa bàn tỉnh có hơn 20 doanh nghiệp, cơ sở thu mua thủy hải sản có quan hệ làm ăn với đối tác Trung Quốc. Đây chính là điều kiện để số người Trung Quốc đến địa phương giao dịch, làm ăn ngày càng tăng. Hầu hết họ nhập cảnh Việt Nam bằng thị thực du lịch, sau đó thông qua người địa phương, họ gián tiếp tổ chức thu mua theo thỏa thuận miệng, hoặc ban đầu có ký kết văn bản hợp đồng nhưng không qua chính quyền địa phương.
Thương lái người nước ngoài khi thu mua hàng nông, thủy sản thường khá dễ dãi với chất lượng hàng hóa, đưa ra giá cao hơn thương lái địa phương. Vài chuyến hàng đầu, họ trả tiền “ngọt”, nên nguồn hàng chảy mạnh về phía họ, khiến các công ty, xí nghiệp trong tỉnh hụt nguyên liệu đầu vào, kéo theo nhiều nhân công thiếu việc làm.
Theo lãnh đạo Phòng Bảo vệ chính trị (Công an tỉnh), người Trung Quốc thu mua thủy hải sản theo kiểu “3 không”: không giấy phép đăng ký kinh doanh, không có đại diện công ty nào bên Trung Quốc tại Bạc Liêu và không được cơ quan có thẩm quyền cấp phép thu mua thủy hải sản, dẫn dến không đóng thuế, trốn tránh nghĩa vụ đóng phí bảo vệ môi trường… Đó là kiểu cạnh tranh không lành mạnh, khiến Nhà nước ta thất thu thuế, còn doanh nghiệp làm ăn chân chính gặp bất lợi trên thương trường.
Không chỉ có vậy, kiểu làm ăn nêu trên còn khiến nhiều tổ chức, cá nhân ở Bạc Liêu bị quỵt tiền, ít thì vài tỷ đồng, có vụ lên đến vài chục tỷ đồng. Như trường hợp của một doanh nghiệp ở phường Láng Tròn (TX. Giá Rai) có giao dịch làm ăn với MiCunshou (còn gọi A Thu, 57 tuổi, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc). A Thu đi các tỉnh miền Tây để tìm mua tôm sú giao cho thương lái bên Trung Quốc để nhận tiền hoa hồng (30 triệu đồng cho mỗi container từ 17 - 20 tấn). Trước khi “lặn” mất dạng, từ năm 2012 - 2015, MiCunshou đã mua của doanh nghiệp này hơn 400 tấn tôm. Sau nhiều lần gọi điện cho A Thu để đòi số tiền nợ lên đến hơn 6 tỷ đồng, doanh nghiệp này chỉ nhận được… lời hứa.
Ngoài việc tổ chức thu mua, cũng đã xuất hiện trường hợp người Trung Quốc thuê, mướn đất để nuôi trồng thủy sản. Việc xử lý số thương lái Trung Quốc hoặc người Trung Quốc thuê đất gặp khó khăn do họ không trực tiếp giao dịch mà “núp bóng” những cá nhân, doanh nghiệp địa phương. Có nhiều cá nhân, doanh nghiệp địa phương vì lợi ích trước mắt đã tiếp tay che giấu hoạt động này cho thương lái Trung Quốc. Cũng có trường hợp, doanh nghiệp địa phương không hiểu rõ quy định về bảo lãnh người nước ngoài nên dẫn đến chấp hành pháp luật chưa đúng.
Thời buổi đất nước mở cửa hội nhập sâu rộng với quốc tế, các cá nhân, doanh nghiệp trong tỉnh cần chủ động nắm bắt thời cơ, đồng thời nâng cao cảnh giác trước các thách thức, mặt trái của tiến trình toàn cầu hóa. Trong đó có việc người nước ngoài lợi dụng du lịch để kinh doanh trái phép, gây bất ổn cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Nguyễn Quốc
Xem thêm bình luận