Rút kinh nghiệm từ việc triển khai thực hiện Chương trình dự án HAIV (Help Age International Việt Nam) đạt nhiều hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người cao tuổi (NCT), ngày 2/8/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1533/QĐ-TTg phê duyệt Đề án nhân rộng mô hình Câu lạc bộ (CLB) “Liên thế hệ tự giúp nhau”. Theo đó, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 29 triển khai thực hiện Quyết định 1533 của Thủ tướng Chính phủ giai đoạn 2017 - 2020.
Lễ ra mắt CLB "Liên thế hệ tự giúp nhau" ấp 16 (xã Vĩnh Hậu A, huyện Hòa Bình). Ảnh: H.Đ
Toàn tỉnh hiện có hơn 84.400 NCT (chiếm gần 9,5% dân số chung), bình quân mỗi năm tỉnh có hơn 7.000 người bước vào lớp NCT, tăng khoảng 0,8%/năm. Đời sống NCT còn nhiều khó khăn, trong đó có khoảng 21% NCT thuộc hộ nghèo, cận nghèo, nhiều cụ vẫn phải trực tiếp lao động; một số cụ rơi vào hoàn cảnh neo đơn, không nơi nương tựa. Do thiếu kiến thức về phòng bệnh cộng với việc không đủ điều kiện đến cơ sở khám, chữa bệnh nên dẫn đến việc nhiều cụ sớm mắc bệnh mạn tính. Bên cạnh đó, phần lớn NCT ở vùng nông thôn, vùng còn nhiều khó khăn không có sự chuẩn bị cho mình lúc tuổi “xế chiều” như: Không có tích lũy phòng thân, không có lương hưu, thiếu kiến thức về phòng bệnh, chưa có điều kiện được chăm sóc cả về mặt vật chất lẫn tinh thần… Sự tăng nhanh về số lượng NCT, tình trạng hộ nghèo và sức khỏe kém ở tuổi già đã đặt ra một trở ngại lớn cho việc thực hiện để đạt các mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh. Hàng năm ngân sách tỉnh phải chi hàng chục tỷ đồng thực hiện các chính sách cho NCT như: Trợ cấp xã hội hàng tháng, hỗ trợ phí BHYT, quà mừng thọ, thăm hỏi ốm đau, hỗ trợ mai táng phí…, trong khi còn thiếu các chính sách tài chính và dịch vụ chăm sóc dài hạn cho NCT, ngày càng tạo nhiều sức ép cho các gia đình vốn đã chịu nhiều áp lực.
Nhằm góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống NCT, đến nay, sau hơn 5 tháng triển khai thực hiện Kế hoạch 29 của UBND tỉnh về việc thành lập, nhân rộng các CLB “Liên thế hệ tự giúp nhau”, các huyện, thị xã, thành phố đã thành lập và tổ chức lễ ra mắt 7 CLB ở các khóm, ấp, với 354 thành viên tham gia. Theo đó, các thành viên CLB "Liên thế hệ tự giúp nhau" thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, khó khăn sẽ được cho vay vốn với lãi suất thấp để sản xuất, mua bán… cải thiện đời sống, có điều kiện giảm nghèo bền vững. Ban chủ nhiệm CLB sẽ khảo sát, nhận đỡ đầu cũng như phối hợp với ngành chức năng hướng dẫn kỹ thuật, tập huấn các mô hình sản xuất có hiệu quả cho thành viên; được chăm sóc sức khỏe; các đoàn thể tổ chức các tổ, nhóm “tình nguyện viên” đến tận nhà chăm sóc, giúp đỡ, thăm hỏi, động viên NCT cô đơn không nơi nương tựa, NCT có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, ốm đau, bệnh tật…; tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí, văn nghệ, tham quan nhằm khuyến khích tinh thần các cụ “sống vui, sống khỏe”; tổ chức các hoạt động tự giúp nhau và nêu gương sáng trong hỗ trợ cộng đồng; tổ chức các hoạt động bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của thành viên và tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức, kiến thức cho các thành viên CLB… Theo quy định, vốn điều lệ ban đầu để thành lập CLB là 70 triệu đồng từ nguồn vận động mạnh thường quân và nhân dân đóng góp; ngoài ra UBND huyện và xã cũng hỗ trợ một phần kinh phí.
Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, đến năm 2020 toàn tỉnh phải xây dựng được 28 CLB. Đây là mô hình mới được nhân dân, nhất là lớp NCT trong tỉnh rất đồng tình ủng hộ, tạo điều kiện cho NCT sống khỏe, sống vui, sống hạnh phúc; xây dựng ý thức chăm sóc, phụng dưỡng ông bà, cha mẹ của các thành viên trong gia đình và cộng đồng, góp phần giảm chi phí của Nhà nước. Chăm sóc và phát huy vai trò NCT không chỉ là trách nhiệm của gia đình và xã hội, mà thông qua đó còn thể hiện đạo lý, truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
Hồ Hữu Đức