ĐT: 0939.923988
Thứ ba, 17-9-24 12:34:22
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Chống khai thác IUU vì lợi ích quốc gia và hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế

Báo Cà Mau (CMO) Chiều ngày 1/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến về công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Tại điểm cầu Cà Mau ông Nguyễn Tiến Hải, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; ông Huỳnh Quốc Việt, Chủ tịch UBND tỉnh và ông Lê Văn Sử, Phó chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo về IUU tỉnh Cà Mau đồng chủ trì.

Báo cáo tại hội nghị, Bộ NN&PTNT cho rằng, tình hình chống khai thác IUU sau 5 năm bị Ủy ban châu Âu (EC) cảnh báo “thẻ vàng” đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế chậm khắc phục trên thực tế tại địa phương và đã được đoàn thanh tra của EC ghi nhận, đánh giá và khuyến nghị tại đợt thanh tra lần thứ 3.

Đại biểu dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh Cà Mau.

EC đã có ghi nhận và đánh giá cao quyết tâm chính trị của Việt Nam, đặc biệt là sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tình hình chống khai thác IUU tại Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực hơn rất nhiều so với lần thanh tra thực tế lần thứ 2 vào năm 2019, như: Khung pháp lý cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu quốc tế về chống khai thác IUU và tiếp tục được hoàn thiện theo hướng tích cực; công tác quản lý đội tàu, lắp đặt thiết bị VMS đã có sự chuyển biến tích cực; đã triển khai hệ thống phần mềm theo dõi, quản lý hoạt động xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Thực hiện việc kiểm soát sản phẩm thủy sản nhập khẩu theo quy định của Hiệp định PSMA về tổng thể đã có sự cải thiện tốt hơn so với trước.

Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những hạn chế, như: Công tác quản lý đội tàu theo quy định của pháp luật đã có tiến bộ nhưng vẫn chưa quản lý được toàn bộ đội tàu hiện có, dẫn đến số lượng tàu cá còn lớn, chưa cân bằng với trữ lượng nguồn lợi thủy sản. Thực hiện việc đăng ký tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị VMS chưa hoàn thành theo quy định; cập nhật dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase) chưa kịp thời, đặc biệt là tàu cá có chiều dài dưới 15m. Tình trạng tàu cá tham gia hoạt động khai thác thủy sản chưa đảm bảo đủ điều kiện, không thông báo trước khi cập cảng, rời cảng, khai thác sai vùng, chất lượng nhật ký khai thác không đảm bảo vẫn tiếp tục diễn ra. Công tác triển khai hệ thống giám sát tàu cá hoạt động trên biển, xử lý các hành vi khai thác IUU còn nhiều bất cập.

Tình trạng tàu cá mất kết nối VMS, vượt ranh giới trên biển vẫn diễn ra phổ biến nhưng công tác điều tra, xử lý vi phạm hành chính tại địa phương còn rất hạn chế so với các vụ việc vi phạm; công tác kiểm soát tàu cá ra vào cảng còn chưa chặt chẽ, tỉ lệ giám sát sản lượng lên bến còn thấp (đạt khoảng 50%); ghi, nộp và chất lượng nhật ký khai thác chưa đạt yêu cầu (đạt khoảng 45%) và chưa đồng đều giữa các địa phương.

Đoàn công tác liên ngành của tỉnh Cà Mau kiểm tra chống khai thác IUU tại thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau.

Tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài vẫn xảy ra, diễn biến phức tạp, chưa thực hiện nhiệm vụ Thủ tướng giao (chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài trước ngày 30/12/2021). Từ đầu năm 2022 đến nay xảy ra 75 vụ/104 tàu/919 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, tập trung tại các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa, Bình Thuận, Bà Rịa Vũng Tàu, Bạc Liêu, Bến Tre, Cà Mau và Kiên Giang và EC khẳng định sẽ không gỡ cảnh báo “thẻ vàng” nếu không chấm dứt tình trạng này.

Trước thực trạng trên, Bộ NN&PTNT cho rằng công tác thực thi pháp luật, xử phạt các hành vi khai thác IUU tại địa phương rất yếu kém, thiếu trách nhiệm và chưa thống nhất, đồng bộ. Đặc biệt, vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, mất kết nối VMS. Chính vì vậy, cần phải có cơ chế giám sát công tác thực thi pháp luật của Trung ương đối với địa phương, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân thực thi pháp luật tại địa phương nếu không thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định. Công tác thực thi pháp luật, xử lý các hành vi khai thác IUU phải nhanh, kịp thời, tất cả các trường hợp vi phạm phải được xử lý nghiêm theo quy định, không có trường hợp ngoại lệ, biện pháp cảnh cáo và yêu cầu ký cam kết không vi phạm khai thác IUU hiện nay tại một số địa phương không phải là một chế tài xử lý.

Tại hội nghị đại diện các Bộ, ngành, chính quyền các địa phương đã nêu ra những mặt được, khó khăn, hạn chế trong thực hiện IUU. Hội nghị đã ghi nhận những ý kiến, đề xuất của các Bộ, ngành trung ương và chính quyền các địa phương về giải pháp thực hiện nhằm đáp ứng đầy đủ các điều kiện của EC.

Tàu cá neo đậu tại cửa biển Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Mặc dù chúng ta đã có nhiều tiến bộ về công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định như đánh giá của đoàn thanh tra của EC, nhưng chúng ta vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu. Do đó, để gỡ được “thẻ vàng”, Thủ tướng yêu cầu cả hệ thống chính trị cần phải vào cuộc với quyết tâm cao. 

Phải nhận thức thật rõ ràng công tác chống khai thác IUU không phải đối phó để đáp ứng các điều kiện của EC mà còn là đảm bảo lợi ích cho người dân, cho quốc gia và nâng cao hình ảnh của Việt Nam. Thể hiện Việt Nam là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Thủ tướng nhấn mạnh: “Chúng ta phải làm việc này vì lợi ích quốc gia, lợi ích của người dân, vì hình ảnh của đất nước trên trường quốc tế, khẳng định Việt Nam là bạn tốt, đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới”./.

Đặng Duẩn

Xử lý nghiêm khai thác huỷ diệt

Thời gian qua, công an các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Cái Nước tăng cường tuần tra, kiểm soát và kiên quyết xử lý nghiêm hành vi dùng xung kích điện khai thác thuỷ sản có tính huỷ diệt, tận diệt nhằm tái tạo và phát triển bền vững nguồn lợi thuỷ sản (NLTS) trong môi trường tự nhiên.

Cách hay bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản

Ðổi dụng cụ kích điện, vũ khí, công cụ tự chế, súng hơi, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ để nhận gạo, nhu yếu phẩm, là cách làm của Công an xã Tân Lộc, huyện Thới Bình. Việc làm này vừa hỗ trợ những hộ dân có điều kiện vượt qua khó khăn để tìm việc làm ổn định, vừa thu hồi được các dụng cụ kích điện (xiệt cá), nhằm bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (NLTS) nội đồng.

Tuổi trẻ bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản

Các cấp bộ đoàn trong tỉnh đã phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của đoàn viên, hội viên, thanh niên cùng tham gia ngăn chặn, tiến tới chấm dứt tình trạng khai thác nguồn lợi thuỷ sản (NLTS) có tính chất huỷ diệt, nhằm bảo vệ, phục hồi và phát triển NLTS.

Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản - Người dân cùng hành động

Ðể người dân nhận thức sâu sắc hơn về bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (NLTS), chống khai thác tận diệt, Huyện uỷ Năm Căn chỉ đạo các địa phương, đồn biên phòng ra quân, phát động giao nộp thiết bị, vật liệu, dụng cụ, ngư cụ khai thác NLTS có tính huỷ diệt, tận diệt và lồng ghép tuyên truyền để người dân nắm rõ thông tin về Nghị quyết 04/2024/NQ-HÐTP (Nghị quyết 04). Ðây là nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Toà án Nhân dân tối cao, hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thuỷ sản. Từ đó để người dân nắm rõ và cùng thực hiện.

Tuân thủ quy định về IUU: Bảo vệ mình, bảo vệ nghề

Ðã có nhiều chuyển biến, nhất là ý thức của người dân, liên quan đến hoạt động chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn, tồn tại cần tiếp tục được khắc phục, để không chỉ gỡ được thẻ vàng của Uỷ ban Châu Âu (EC), mà quan trọng hơn hết là vì mục tiêu phát triển nghề cá bền vững.

Hồi sinh nguồn lợi cá đồng

Với mục tiêu hồi sinh nguồn lợi cá đồng, Trung tâm Thông tin và Ứng dụng Khoa học công nghệ (Trung tâm), thuộc Sở Khoa học và Công nghệ, đã xây dựng mô hình ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá đồng tại tỉnh Cà Mau. Mô hình này được triển khai trong thời gian 36 tháng (bắt đầu từ tháng 12/2021-11/2024).

Vì nghề biển bền vững và an toàn

Chuyển đổi ngành nghề khai thác ven bờ là một trong những giải pháp quan trọng để không chỉ nhằm bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (NLTS) mà còn góp phần giúp người dân an toàn hơn trước thiên tai. Tuy nhiên, dù đã nỗ lực nhưng do nguồn ngân sách còn hạn chế nên việc chuyển đổi nghề thời gian qua chưa được triển khai rộng rãi.

Xử lý nghiêm hành vi tận diệt cá non

Hiện đang bước vào mùa mưa, là điều kiện để các loài cá sinh trưởng và phát triển. Lợi dụng điều đó, nhiều hộ dân khai thác theo nhiều hình thức để bán nhằm trục lợi cá nhân. Thời gian qua, nhằm ngăn chặn tình trạng mua bán cá non, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (NLTS) nội đồng, ngành chức năng đã tăng cường tuần tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Phát hiện thêm 2 tàu cá tháo gỡ thiết bị VMS sai quy định

Sáng nay (9/8), theo báo cáo nhanh của Chi cục Kiểm ngư, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, qua rà soát trên hệ thống giám sát hành trình và bằng biện pháp chuyên môn, nghiệp vụ, đơn vị này đã phát hiện 2 vụ việc tháo thiết bị giám sát hành trình (thiết bị VMS) gửi trên nóc nhà và đưa tàu cá đi khai thác thuỷ sản.

Chấp hành nghiêm trong khai thác

Nhằm góp sức cùng cả nước tháo gỡ thẻ vàng của Uỷ ban Châu Âu, Ðồn Biên phòng Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền cho ngư dân về các quy định chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Từ đó, giúp ngư dân trên địa bàn huyện nâng cao nhận thức, tham gia khai thác thuỷ sản trên biển theo đúng quy định của pháp luật.