Chuyện của những ông thầy đờn

Với tài nghệ chơi đờn cừ khôi, họ đã khẳng định được tên tuổi trong làng tài tử Bạc Liêu. Các anh dạy đờn, dạy ca không hề nhận thù lao mà chỉ mong muốn giúp các bạn, các em có cơ hội được tiếp cận với đờn ca tài tử (ĐCTT), tạo sân chơi văn nghệ lành mạnh, bổ ích và nhất là góp phần giữ gìn, phát huy loại hình nghệ thuật độc đáo của dân tộc.

Từ nhiều năm qua, ngôi nhà của nghệ nhân Quách Hải Bằng (phường 3, TP. Bạc Liêu) đã trở thành điểm sinh hoạt tài tử được đông đảo giới nghệ nhân, những người yêu thích ĐCTT từ khắp mọi nơi tìm tới. Đến đây, họ không chỉ được đắm chìm trong lời ca, tiếng đờn, mà còn có cơ hội gặp gỡ, giao lưu và chia sẻ những kinh nghiệm quý báu trong nghề và đặc biệt là được học đờn, ca… miễn phí. Chuyện anh Hải Bằng dạy ĐCTT không nhận thù lao cho thấy anh rất tâm huyết với bộ môn nghệ thuật này. Anh cho biết: “Việc giảng dạy của tôi xuất phát từ niềm đam mê và mong muốn mọi người có cơ hội được tiếp cận với ĐCTT, cũng như phát huy năng khiếu của bản thân, đồng thời tạo sân chơi nghệ thuật lành mạnh và góp phần gìn giữ loại hình nghệ thuật độc đáo của dân tộc”.

Một buổi sinh hoạt đờn ca tài tử tại nhà nghệ nhân Hải Bằng. Ảnh: M.H

Chúng tôi đến nhà đúng vào lúc anh đang cùng với các nghệ nhân luyện tập cho một cô gái ca vọng cổ. Đôi tay anh khảy đờn, miệng thì luôn hướng dẫn cho người học cách lấy hơi, ngắt nhịp cho đúng bài bản. Nếu phát hiện người học hát không đúng chỗ nào là anh giải thích rõ cho người hát biết chỗ sai và cần phải điều tiết lại thế nào cho đúng. Điều đó khiến chúng tôi thêm cảm phục tinh thần và trách nhiệm của một người thầy hết lòng vì đàn em thân yêu. Chính nhờ sự nhiệt tâm đó mà nhiều bạn trẻ chỉ trong thời gian ngắn luyện tập ở đây đã ca tốt hơn rất nhiều. Nhiều người còn mạnh dạn đăng ký tham gia các cuộc thi vọng cổ và đi giao lưu với các câu lạc bộ ĐCTT trong thành phố. Huỳnh Kiều Oanh - một trong những học viên của “thầy” Hải Bằng, chia sẻ: “Tôi yêu thích ca cổ từ nhỏ, nhưng ca chưa đúng bài, đúng nhịp. Được bạn bè giới thiệu đến đây, tôi được thầy hướng dẫn và luyện tập. Bây giờ tôi đã hát tốt hơn rất nhiều. Tôi đang chuẩn bị đăng ký tham gia cuộc thi ca cổ của đơn vị tổ chức”.

Giống như anh Hải Bằng, nghệ nhân đàn tranh Thanh Sử (phường 1, TP. Bạc Liêu) cũng là người có tình yêu sâu sắc đối với bộ môn nghệ thuật ĐCTT. Ngoài việc giảng dạy ĐCTT ở Trung tâm Văn hóa tỉnh, Trung tâm Văn hóa TP. Bạc Liêu, anh còn dạy đờn kìm, đờn tranh tại nhà. Nhiều bạn trẻ tham gia học thời gian đầu gặp nhiều khó khăn, vì hai loại đờn này không dễ học. Một số học viên đâm ra chán nản, định bỏ cuộc nửa chừng. Là người từng trải, nên anh hiểu và thông cảm với các em. Bởi vậy, anh luôn theo sát để động viên, kèm cặp và chỉ dạy tận tình để các em vượt qua khó khăn, thêm yêu quý và gắn bó hơn với bộ môn mình đang theo đuổi. Nghệ nhân này đã góp phần đào tạo nhiều thế hệ học trò thành danh như: nghệ nhân đờn Chí Linh, Văn Tân… hiện đang phục vụ các câu lạc bộ ĐCTT ở nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh. Anh Thanh Sử bộc bạch: “Đã yêu ĐCTT thì không chỉ riêng tôi, mà bất cứ ai cũng đều mong muốn truyền nghề cho thế hệ đàn em để không bị thất truyền. Chính vì vậy, giới nghệ nhân chúng tôi luôn mong mỏi, thời gian tới tỉnh nên mở trường, hay cơ sở dạy đờn, dạy ca để chúng tôi có điều kiện truyền nghề cho các bạn trẻ”.

Chúng tôi hy vọng rằng, mong muốn của những ông thầy đờn ấy sẽ sớm trở thành hiện thực để họ được “cháy” hết mình với niềm đam mê ĐCTT và cống hiến tài năng của mình phục vụ tích cực cho phong trào văn hóa - văn nghệ của quê hương.

Minh Hiếu