Có miền ký ức trong “của để dành”

Còn nhớ, trong nỗ lực làm mới các chuyên trang, chuyên mục, năm 2020 Ban Biên tập Báo Bạc Liêu quyết định xây dựng chuyên mục mới mang tên “Ký ức một thời”. Không quá tham vọng sẽ kể được những câu chuyện của lịch sử, “Ký ức một thời” mong muốn trở thành nơi để bạn đọc mở ra, giãi bày và chia sẻ kỷ niệm, chuyện vui buồn của bản thân trong bối cảnh một thời không thể quên với các thế hệ mà ai cũng có thể bắt gặp mình trong đó. Để duy trì chuyên mục, chúng tôi đã đặt hàng một số cộng tác viên thân thiết với báo, trong đó có anh Nguyễn Huy Thái. Để rồi trong những kỳ “Ký ức một thời” sau đó, chúng tôi nhận ra đã trao cho anh một chiếc chìa khóa để mở ra cái két sắt chứa đầy tài sản quý giá của anh, như một thứ “của để dành” - những kỷ niệm tươi xanh và thấm đẫm tình người trong suốt một thời tuổi trẻ.

Đó là thời còn con nít rủ nhau tắm đìa với đủ các trò đùa nghịch, quậy phá. Thời đám học trò hễ đi chơi để “tiễn mùa khô” và “để sửa soạn bước vào mùa thi bận rộn” là lại kéo nhau đi trên con đường Cao Văn Lầu đầy đá lổn nhổn, gồ ghề để ra tuyến biển Nhà Mát hóng gió, ra Giồng Nhãn - Hiệp Thành. Đó cũng là cái thời tập “văn nghệ văn gừng”, thi hóa trang chào mừng các ngày lễ đi kèm những tình cảm ngô nghê của tuổi mới lớn, những chuyện “phá động trời” chỉ có thể là học trò mới nghĩ ra.

Nhưng nhiều nhất, trong tài sản quý giá của anh, chính là những ký ức đậm chất Đoàn. Bởi anh là một cán bộ Đoàn lâu năm, từ khi còn là đội viên đeo khăn quàng đỏ, hăng say tham gia sinh hoạt Đội, được đi dự Đại hội cháu ngoan Bác Hồ, đến khi trở thành thủ lĩnh thanh niên, một cán bộ Đoàn chuyên trách. Anh có một thời tuổi trẻ xanh màu Đoàn, nên trái tim và khối óc cũng đậm chất áo xanh - rộn ràng, sôi nổi theo tiếng trống Đội; chuyên nghiệp những kỹ năng Đoàn và đậm đà tình nghĩa bên những người bạn, người đồng chí kề vai sát cánh một thời hoạt động Đoàn, Đội. Đó là anh Ba Liêm, chị Như, anh Chiến… Đọc những bài viết của anh, có cảm giác, những người xuất hiện trong cuộc đời Huy Thái giống như một mảnh ghép khác nhau để làm nên một miền ký ức từ quá khứ đan xen giữa hiện tại đầy màu sắc - từ rực rỡ đến trầm buồn. Cũng từ đó, vẽ ra khá rõ nét chân dung một Huy Thái khi cởi bỏ chiếc áo chính trị gia.

Nhìn vào ký ức của anh, thỉnh thoảng chúng ta bắt gặp bóng dáng mình trong một thời bao cấp lắm khó khăn mà mãi sau này, khi thời kỳ đặc biệt ấy kết thúc, sẽ không ai có thể quên được chiếc tàu đò trên sông rạch xứ Minh Hải, nằm võng lắc lư trên tàu, hửi mùi dầu mỡ trên hành trình cả buổi trời xuôi từ Cà Mau về Năm Căn. Đi qua cái thời ấy, chỉ những đứa trẻ 6X, 7X mới hiểu được thế nào là niềm vui “kiến đọ” (nói lái của “có điện”) để hôm nay, khi kể lại cho con cháu “gen Z”, chắc gì chúng đã hiểu!

Hôm nay, đọc cuốn “tắm đìa một thuở”, tập hợp những bài viết từ “Ký ức một thời”, cả những bài lần đầu ra mắt, bạn đọc có thể sẽ có cảm giác “ghen tỵ” vì sao anh lại có những ký ức đẹp đến thế, dễ thương đến thế và rực rỡ đến thế! Bởi chúng ta cũng đã từng đi qua những miền ký ức như thế một cách vội vã, thậm chí là hờ hững, trong khi anh lại chịu khó chắt chiu, nhặt nhạnh, nâng niu đem về làm của riêng cho cả cuộc đời. Để rồi nhấm nháp vị ngọt từ miền ký ức ấy, ta lại cảm ơn anh, người nông dân cần mẫn trên mảnh đất tình người, ủ những hạt mầm của quá khứ vào hiện tại để nó tiếp tục nảy nở thành những vườn cây quý giá trong hôm nay và ngày mai.

Lâm Anh