Thứ sáu, 26-12-25 11:26:17
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Củng cố các danh hiệu “văn hóa”

Báo Cà Mau

Thực hiện chủ trương “Bạc Liêu đi lên từ văn hóa”, phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa trong tỉnh thiết nghĩ càng nên được chú trọng hơn về chất lượng. Phong danh hiệu “đạt chuẩn văn hóa” phải gắn liền với việc đảm bảo chất lượng thật và duy trì chất lượng là chuyện mà các địa phương phải quan tâm…

Đủ “chín” mới công nhận

Đã từng tháp tùng theo các đoàn kiểm tra, khảo sát các khóm - ấp để công nhận (và tái công nhận) danh hiệu “đạt chuẩn văn hóa”, tôi cho rằng việc kiểm tra này còn mang tính qua loa, chiếu lệ khi chỉ được tiến hành trong thời gian… một buổi?! Để tìm hiểu những chuẩn mực, tinh túy văn hóa của một địa bàn, đôi khi cần một quá trình “ăn dầm nằm dề” tại cơ sở để thẩm thấu chất văn hóa nơi ấy!

Ngay cả trong phạm vi hẹp của một gia đình, chất “văn hóa” cũng hàm chứa trong nhiều lĩnh vực, khía cạnh. Văn hóa gia đình Việt Nam mang rất nhiều giá trị đẹp đẽ thuộc về thuần phong mỹ tục, nhưng nhìn vào những gia đình đạt chuẩn văn hóa hiện nay có không ít gia đình chưa đạt tới “độ chín” của những chuẩn mực ấy! Trong phạm vi gia đình, sự “kính trên, nhường dưới”, tình cảm thủy chung, son sắt của vợ chồng, sự thuận hòa của anh em cần được xem là những chuẩn mực căn cơ nhất để xét một gia đình có đạt chuẩn hay chưa. Ở phạm vi rộng hơn, một gia đình văn hóa còn có lối ứng xử đẹp với làng xóm quanh mình. Hiện nay, quan niệm “đèn nhà ai nấy sáng” ít nhiều đã ăn sâu vào trong nhận thức về mối quan hệ với làng xóm của nhiều hộ gia đình, kể cả ở khu vực nông thôn. Hiện tượng ấy lạc lõng với nét đẹp văn hóa Việt Nam, bởi xưa ông bà ta thường nói “bán anh em xa, mua láng giềng gần”…

Củng cố và giữ gìn danh hiệu “văn hóa” ở các đơn vị đạt chuẩn là góp phần tạo “bệ phóng” để “Bạc Liêu đi lên từ văn hóa”. Ảnh: C.T

Ở phạm vi rộng hơn là xây dựng các khóm - ấp đạt chuẩn văn hóa. Ở khâu này, cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân có nhận thức rõ ràng về danh hiệu “văn hóa” nơi sở tại của mình. Không chủ quan, người viết đoan chắc rằng có nhiều người dân vẫn chưa nắm được khóm - ấp mình đang sinh sống có… đạt chuẩn văn hóa hay chưa, đủ cái gì thì mới đạt chuẩn?… Đôi khi chuyện vươn tới danh hiệu “văn hóa” còn là chuyện của… chính quyền địa phương, chứ chưa thật sự là một phong trào có sự đoàn kết, chung tay của người dân. Chỉ khi nắm rõ được bản chất, nhận thức được tầm quan trọng của phong trào, người dân mới chung tay thực hiện và danh hiệu đạt được mới thật sự có chất lượng.

Cần những mô hình đặc trưng

Xin nói rõ, đánh giá phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở khóm - ấp chưa huy động được sự nhập cuộc của người dân như trên chỉ là xét ở một vài địa bàn cơ sở. Thực chất, ở Bạc Liêu đã có những khóm - ấp hoàn toàn tự tin về chất lượng thực chất khi mang danh hiệu “văn hóa”! Có thể điển hình như ấp 15 (xã Vĩnh Hậu A, huyện Hòa Bình) với mô hình nhà văn hóa ấp phát huy hiệu quả hoạt động, huy động được sự chung sức của cộng đồng trong các phong trào ở địa phương. Đạt được hiệu quả như vậy là do nơi đây có đội ngũ cán bộ cấp… ấp năng nổ, nhiệt tình trong công tác, họ như những người “vác tù và hàng tổng”, chăm lo phong trào địa phương bằng tâm huyết. Từ tâm huyết đó, họ đã truyền lại cho người dân sở tại “lửa” nhiệt tình và thế là phong trào xây dựng đời sống văn hóa có sự chung tay thực hiện. Sinh hoạt định kỳ, tổ chức được những buổi giao lưu văn nghệ lồng ghép thông tin tình hình thời sự để dân nắm, vận động xã hội hóa để thực hiện các phong trào văn nghệ, TDTT trong địa bàn… đó là những cách làm hay đáng để các nơi học tập!

Trong việc xây dựng khóm - ấp, xã - phường - thị trấn đạt chuẩn văn hóa, thiết nghĩ bên cạnh việc tuân theo các tiêu chuẩn chung, các địa phương cần tính đến những mô hình đặc trưng! Chẳng hạn ở khóm có phong trào mua bán rầm rộ có thể xây dựng thành khóm kiểu mẫu trong văn minh mua bán, hay xây dựng các ấp kiểu mẫu xanh - sạch - đẹp, ấp kiểu mẫu trong việc treo ảnh Bác… Từ những mô hình đặc trưng này, khi tiếp cận với từng địa phương, người ta sẽ cảm nhận được nét đẹp văn hóa riêng trong bức tranh văn hóa chung mà tỉnh đang chung tay tô vẽ.

Hiện nay, toàn tỉnh đã công nhận tổng số 497/518 khóm - ấp đạt chuẩn văn hóa và hơn 94% gia đình văn hóa. Nếu đạt chất lượng “văn hóa” đúng nghĩa, đây sẽ là một bệ phóng mạnh mẽ để tỉnh nhà đi lên từ văn hóa. Nhưng để thật sự là “bệ phóng” thì việc xây dựng những gia đình, khóm - ấp, xã - phường - thị trấn đạt chuẩn thực chất và củng cố lại danh hiệu “văn hóa” ở những nơi đã đạt chuẩn là việc cần làm!

Cẩm Thúy

Chùa Rạch Cui - biểu tượng của đoàn kết và sum họp

Giữa không gian sông nước hiền hoà của xã Khánh Bình, chùa Rạch Cui hiện lên như một dấu son đặc biệt trong đời sống văn hoá tâm linh của đồng bào Khmer Cà Mau. Không chỉ là ngôi chùa Nam tông mang giá trị kiến trúc truyền thống, Rạch Cui còn là nơi ghi dấu lịch sử cách mạng hào hùng, in đậm tinh thần đoàn kết Kinh - Khmer - Hoa trên vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc.

79 thí sinh tham gia Liên hoan Đờn ca tài tử học đường

Tối 19/12, tại Trung tâm Văn hoá tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Liên hoan Đờn ca tài tử học đường tỉnh Cà Mau năm 2025.

Tập huấn xây dựng mô hình trải nghiệm Nhạc trống lớn của người Khmer

Sáng 19/12, tại Nhà sinh hoạt văn hoá ấp Cây Khô, Xã Hồ Thị Kỷ, Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam phối hợp Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm Nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Dự buổi tập huấn có Tiến sĩ Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam.

Trưng bày triển lãm “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”

Sáng 15/12, Bảo tàng tỉnh Cà Mau phối hợp với Đảng uỷ, UBND xã An Trạch và Trường THCS Võ Nguyên Giáp tổ chức khai mạc trưng bày triển lãm chuyên đề “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”.

Một thời hoa lửa

U Minh Hạ mùa sa mưa. Trong cái nắng mới cố xiên mình qua những đám mây đen nặng oằn chực chờ trút xuống, thoang thoảng mùi bông tràm nở muộn.

Biểu tượng hoa cau trong văn hoá Khmer

Hoa cau, biểu tượng thiêng liêng trong hôn lễ của người Khmer, được xem là thước đo phẩm hạnh, phản ánh giá trị văn hoá độc đáo.

Trao thưởng các tác giả đạt Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V

Chiều 12/12, UBND tỉnh Cà Mau tổ chức Lễ trao Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V. Dự lễ có đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.