Cũng như dạy học ở các ngành khác, dạy học ngành y sử dụng nhiều phương pháp như: thảo luận nhóm, đóng vai, nghiên cứu tình huống, dạy học dựa trên vấn đề… Trong đó, đóng vai là phương pháp dạy - học được sử dụng hiệu quả cho các môn học lâm sàng và cộng đồng. Theo đó, sinh viên sẽ đóng giả làm thầy thuốc và người bệnh hoặc người nhà để thực hiện buổi thăm khám về một bệnh cụ thể hoặc tư vấn về các vấn đề sức khoẻ. Những sinh viên tham dự sẽ quan sát, sau đó trao đổi, nhận xét, rút kinh nghiệm để học tập và rèn luyện kỹ năng giao tiếp, thái độ, năng lực vận dụng các kiến thức đã học để giải quyết vấn đề.
Cũng như dạy học ở các ngành khác, dạy học ngành y sử dụng nhiều phương pháp như: thảo luận nhóm, đóng vai, nghiên cứu tình huống, dạy học dựa trên vấn đề… Trong đó, đóng vai là phương pháp dạy - học được sử dụng hiệu quả cho các môn học lâm sàng và cộng đồng. Theo đó, sinh viên sẽ đóng giả làm thầy thuốc và người bệnh hoặc người nhà để thực hiện buổi thăm khám về một bệnh cụ thể hoặc tư vấn về các vấn đề sức khoẻ. Những sinh viên tham dự sẽ quan sát, sau đó trao đổi, nhận xét, rút kinh nghiệm để học tập và rèn luyện kỹ năng giao tiếp, thái độ, năng lực vận dụng các kiến thức đã học để giải quyết vấn đề.
Ngoài giúp sinh viên rèn luyện, thể hiện phong cách, thái độ đối với bệnh nhân và người nhà, phương pháp đóng vai còn tạo điều kiện cho sinh viên bộc lộ ưu, khuyết điểm trong quá trình học; từ đó tìm ra khuyết điểm để khắc phục, sửa chữa. Trong quá trình tổ chức học theo phương pháp đóng vai, sinh viên sẽ ứng dụng lý thuyết vào thực tế, khi vào những vai cụ thể, sinh viên sẽ thể hiện được kiến thức đã được truyền đạt, sử dụng kiến thức, kinh nghiệm để xử lý những tình huống trong thực tế.
 |
| Học sinh thực tập trong phòng thực hành tại trường. Ảnh: KIM CƯƠNG |
Trong điều kiện số lượng sinh viên đông thì phương pháp đóng vai sẽ góp phần khắc phục những khó khăn do không đủ bệnh nhân và hạn chế về thời gian tiếp xúc với bệnh nhân. Phương pháp học này sẽ giúp sinh viên làm quen vai của người cán bộ y tế, xử lý những tình huống có thể gặp phải khi đã trở thành người cán bộ y tế thực thụ.
Học tập và rèn luyện kỹ năng
Dạy học bằng phương pháp đóng vai mang lại nhiều lợi ích cho hoạt động giảng dạy. Phương pháp này tạo ra tình huống để thảo luận chủ đề cũng như khắc phục tình trạng thiếu bệnh nhân. Qua buổi đóng vai, những điều nghe, tiếp thu được về một chủ đề nhất định sẽ kích thích sinh viên thảo luận sôi nổi để hiểu rõ hơn về nội dung được học.
Trong quá trình học và đi thực tập, sinh viên ít được tiếp xúc với bệnh nhân, đặc biệt là những bệnh hiếm gặp. Do đó, tổ chức dạy - học bằng phương pháp đóng vai sẽ giúp sinh viên tiếp cận được với những điều đã được học trên lý thuyết bằng những tình huống cụ thể. Ðây cũng là dịp để sinh viên ôn tập, kiểm định lại những kiến thức và kỹ năng một cách sinh động vì sinh viên chủ động thực hiện, nhận xét và thảo luận ngay sau buổi học đóng vai.
Trong thực tế, sinh viên không có điều kiện, thời gian tiếp xúc nhiều với bệnh nhân nên thường mắc phải những thiếu sót như: lúng túng, thiếu linh hoạt, sử dụng ngôn từ chuyên môn không thích hợp, gây khó hiểu cho người bệnh. Bên cạnh đó, sinh viên thường ra quyết định một cách giáo điều, máy móc mà không theo hoàn cảnh thực tế. Ðóng vai sẽ giúp sinh viên rèn luyện khả năng giao tiếp, ứng xử, thực hành, rút kinh nghiệm và ra quyết định theo những tình huống cụ thể.
Do môi trường, điều kiện thực tế ở cộng đồng, ở bệnh viện nên việc học tập, đánh giá thái độ của sinh viên gặp nhiều khó khăn và không được thực hiện. Qua phương pháp đóng vai, sinh viên thường bộc lộ nhiều thiếu sót như không chào hỏi khi tiếp xúc, không tôn trọng người bệnh trong xưng hô, thiếu quan tâm đến các thắc mắc, lo lắng của người bệnh. Sau các buổi học bằng phương pháp đóng vai, sinh viên sẽ thảo luận, đóng góp cho nhau để nhận ra những thiếu sót và khắc phục.
Trong quá trình đào tạo ngành y, việc thực tập ở cộng đồng và bệnh viện diễn ra thường xuyên. Do đó, sinh viên sẽ gặp rất nhiều tình huống xử lý trong thực tế. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác đào tạo, giảng viên Trường Cao đẳng Y tế sử dụng đa dạng các phương pháp dạy - học, đặc biệt là phương pháp đóng vai và giải quyết vấn đề.
“Giảng dạy và rèn luyện kỹ năng cho sinh viên trước khi đi lâm sàng là việc vô cùng quan trọng, quyết định đến chất lượng học tại cộng đồng và bệnh viện. Nhà trường đang xúc tiến xây dựng phòng học tiền lâm sàng để áp dụng các phương pháp dạy - học tích cực, giúp sinh viên có điều kiện, môi trường thực tập, đóng vai người cán bộ y tế, ôn tập kiến thức, rèn luyện kỹ năng trước khi đi thực tập, thực tế ở cộng đồng và các bệnh viện”, Thầy thuốc Ưu tú, Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Hữu Hạnh, Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ./.
Huỳnh Ðào
Xem thêm bình luận