Một trong những bài học kinh nghiệm được rút ra trong công tác giảm nghèo nhiều năm qua chính là tập trung thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ. Trong đó có việc cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho hộ nghèo, cận nghèo. Năm 2017, toàn tỉnh Bạc Liêu đã đầu tư hơn 51 tỷ đồng để cấp trên 100.480 thẻ BHYT cho hộ nghèo và hộ cận nghèo. Qua đó giúp các hộ có điều kiện khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu và hướng đến xây dựng các mô hình giảm nghèo bền vững.
Lao động nông thôn - một trong những đối tượng cần tích cực tham gia BHYT. Trong ảnh: Lao động nữ chế biến cá khô ở huyện Đông Hải. Ảnh: L.D
Khám bệnh và cấp thuốc cho hộ nghèo ở huyện Phước Long. Ảnh: L.D
Thực tiễn từ công tác giảm nghèo trong thời gian qua cho thấy, một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ tái nghèo và khó thoát nghèo tăng cao đều rơi vào các gia đình có người mắc các bệnh hiểm nghèo, hoặc các bệnh mãn tính không thể lao động thường xuyên để tạo ra thu nhập. Vì vậy, đối với nhiều hộ nghèo, cận nghèo thì tấm thẻ BHYT thật sự trở thành “chiếc ô” che chở để họ giảm bớt khó khăn khi chẳng may bệnh tật hay mắc phải các căn bệnh hiểm nghèo. Ngoài ra, còn giúp các hộ nghèo, cận nghèo có điều kiện chăm sóc sức khỏe ban đầu, nhằm phát hiện và điều trị kịp thời, đặc biệt là các bệnh do ảnh hưởng từ quá trình lao động sản xuất gây ra.
Có thể nói, so với những năm trước đây, chất lượng khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT không ngừng được nâng chất, khám dịch vụ và khám bằng thẻ BHYT đã không còn bị đối xử khác biệt ở các cơ sở khám chữa bệnh, quyền lợi của người tham gia BHYT ngày càng được mở rộng. Đây là một trong những nguyên nhân làm cho tỷ lệ người tham gia BHYT tăng cao. Năm 2017, toàn tỉnh có trên 746.210 người tham gia BHYT, đạt 102,2% kế hoạch và đưa độ bao phủ BHYT của tỉnh đạt 83,44%, vượt chỉ tiêu được giao của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017 của UBND tỉnh.
Có được kết quả đáng ghi nhận trên là nhờ vào sự quyết tâm và nỗ lực của ngành BHXH tỉnh khi tập trung làm tốt công tác phối - kết hợp và không ngừng nâng cao chất lượng phục vụ. Đơn cử, năm 2017 BHXH tỉnh đã tổ chức ký hợp đồng với 12 cơ sở khám chữa bệnh (10 cơ sở là bệnh viện công lập và 2 cơ sở khám chữa bệnh tư nhân). Cũng như thẩm định chi phí khám chữa bệnh BHYT, tạm ứng, thanh quyết toán chi phí khám chữa bệnh với các cơ sở kịp thời. Qua đó đã thực hiện thanh toán cho 2.683.686 lượt người khám chữa bệnh BHYT, với số tiền 638.629 triệu đồng. Bên cạnh đó, để quản lý tốt nguồn quỹ, BHXH tỉnh còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 76/76 cơ sở khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT đã kết nối và chuyển dữ liệu lên Cổng tiếp nhận dữ liệu, đạt tỷ lệ 100%.
Tuy nhiên, việc phát triển đối tượng tham gia BHYT và thu BHYT vẫn còn tồn tại một số khó khăn như: nhiều hộ nông dân ở vùng nông thôn vẫn chưa có điều kiện tham gia BHYT do thu nhập thấp nhưng không được xếp vào diện hộ nghèo, cận nghèo; gia đình đông con nên chưa thể tham gia BHYT cho tất cả các thành viên trong gia đình. Trong khi đó, tại một số trường hiện vẫn chưa đạt tỷ lệ 100% số học sinh, sinh viên tham gia. Nguyên nhân, ngoài khó khăn về tài chính, còn do nhận thức của một bộ phận phụ huynh về BHYT chưa thông suốt, thiếu thông tin về chính sách, quyền lợi, trách nhiệm khi tham gia BHYT cho con em mình...
Bên cạnh đó, nhận thức về chính sách BHYT của nhiều người dân, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa còn hạn chế nên chưa chủ động tham gia BHYT và chỉ tham gia BHYT khi phát sinh bệnh tật...
Để bảo vệ và chăm sóc sức khỏe tốt cho nhân dân và chống tái nghèo có hiệu quả, thiết nghĩ, cùng với ngành BHXH, các ngành, địa phương cần tập trung đẩy mạnh phát triển đối tượng tham gia BHYT bằng nhiều hình thức, đặc biệt là việc tặng thẻ BHYT cho các hộ có hoàn cảnh khó khăn nhưng không được xếp vào hộ nghèo, cận nghèo. Làm tốt công tác này, không chỉ góp phần hoàn thành mục tiêu giảm hơn 2% hộ nghèo theo kế hoạch giảm nghèo năm 2018, mà còn hướng đến thực hiện thắng lợi mục tiêu BHYT toàn dân trong tương lai gần.
TÚ ANH
Kiểm tra, chấn chỉnh các cơ sở khám chữa bệnh
Năm 2017, BHXH tỉnh tổ chức 2 đoàn kiểm tra đột xuất việc thực hiện và thanh toán chi phí khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT đối với 7 cơ sở khám chữa bệnh bằng BHYT.
Qua kiểm tra, phát hiện các cơ sở còn một số tồn tại, hạn chế như: Trong tổ chức khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT chưa có biện pháp cụ thể nhằm theo dõi, quản lý để một số người có thẻ BHYT lợi dụng thông tuyến khám chữa bệnh tại nhiều khoa, phòng, nhiều cơ sở khám chữa bệnh khác nhau; Cơ sở khám chữa bệnh chưa lập hồ sơ bệnh án điều trị ngoại trú đối với bệnh nhân dẫn đến việc chỉ định cấp trùng một số loại thuốc giữa các lần khám liền nhau; có tình trạng để bệnh nhân điều trị nội trú xin về nhà mà không có cam kết tự chịu trách nhiệm bằng văn bản theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh.
BHXH tỉnh đã chấn chỉnh, nhắc nhở các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện đúng các quy định, đồng thời chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã, thành phố thường xuyên tra cứu thông tin trên hệ thống giám định những trường hợp khám chữa bệnh nhiều lần để kiểm tra, kiểm soát.
Bên cạnh đó, tổ chức kiểm tra các đại lý thu BHYT hộ gia đình, phát hiện một số tồn tại, hạn chế như: ghi chép biểu mẫu, thống kê chưa đầy đủ, thiếu thông tin; nộp hồ sơ về cơ quan BHXH còn chậm trễ; giao thẻ BHYT không có danh sách ký nhận. Qua công tác kiểm tra đã thu hồi về quỹ BHYT 308.969.507 đồng.