Bài cuối: Giải pháp phát huy tiềm năng nhãn cổ
>>Bài 1: Băn khoăn đề án bảo tồn nhãn cổ Bạc Liêu
Việc triển khai Đề án “Bảo tồn nhãn cổ gắn với phát triển du lịch” (gọi tắt là Đề án) tính đến thời điểm này vẫn chưa thật sự thành công. Điều đáng nói ở đây là chính chủ thể sở hữu nhãn cổ vẫn chưa hài lòng về kết quả thực hiện việc bảo tồn và trẻ hóa nhãn cổ. Liệu pháp nào để thực thi Đề án một cách hiệu quả, bảo đảm sự phát triển mang tính bền vững ở cả ba lĩnh vực: kinh tế - văn hóa - môi trường?
NÊN CÓ HỘI NGHỊ SƠ KẾT ĐỀ ÁN
Sau khi Báo Bạc Liêu đăng tải bài viết “Băn khoăn nhãn cổ Bạc Liêu” (trên số 2568 phát hành ngày 30/6/2015), chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với các nhà quản lý, nhà khoa học và nhiều người dân quan tâm đến nhãn cổ, họ đều thể hiện sự băn khoăn và bức xúc trước thực trạng trên. Đối với những người từ lâu đã gắn bó và yêu mến nhãn cổ thì việc gìn giữ nhãn cổ là điều mà họ luôn mong mỏi. “Tôi cảm thấy tiếc hùi hụi khi chứng kiến nhiều cây nhãn cổ mà ông cha để lại đang chết dần chết mòn. Vì vậy, ngành chức năng và chính quyền địa phương cần có sự quan tâm hơn nữa để giữ gìn và phát triển nhãn cổ”, bà Chung Thị Hui (ấp Giồng Nhãn, xã Hiệp Thành, TP. Bạc Liêu) bức xúc nói. Trước thực trạng số lượng nhãn cổ ngày càng giảm sút mà nguyên nhân một phần là do thực hiện Đề án. Vì vậy, tỉnh nên tổ chức hội nghị sơ kết Đề án, qua đó, làm sáng tỏ vấn đề, mặt nào đã làm được và chưa làm được để rút ra bài học kinh nghiệm, đồng thời có giải pháp thực hiện hợp lý hơn. Ông Trần Văn Na, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, bày tỏ: “Theo tôi, nên có một hội thảo hoặc sơ kết kết quả sau một thời gian thực hiện Đề án để có những bước đi đúng đắn hơn”.
Ông Nguyễn Vũ, nguyên Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL, người từng trực tiếp quản lý và chỉ đạo thực hiện đề án giãi bày: “Tất nhiên, tỉnh sẽ tiến hành sơ kết việc thực hiện Đề án trong thời gian tới. Với các hộ dân đang sở hữu nhãn cổ cũng cần phải nâng cao nhận thức vấn đề bảo tồn nhãn cổ chứ không nên chủ quan, quá trông chờ vào sự hỗ trợ nhân lực, vật lực từ Đề án”.
![]() |
Nhãn cổ - một nét đẹp tiêu biểu của vùng đất Bạc Liêu cần phải được giữ gìn và phát triển. Ảnh: P.T.C |
Theo ông Huỳnh Văn Lến (ấp Giồng Nhãn, xã Hiệp Thành, TP. Bạc Liêu) cũng như những hộ dân trồng nhãn lâu năm thì việc áp dụng kỹ thuật cưa nhãn cổ còn lại gần 2m để tiến hành trẻ hóa cây như thời gian qua là không hợp lý, tỷ lệ thành công không cao. Bởi theo kinh nghiệm của họ, chiều cao hợp lý để ghép nhãn là phải từ 3m trở lên. “Sau khi áp dụng kỹ thuật cấy ghép cây theo Đề án, nhiều gốc nhãn cổ trong vườn nhà tôi cũng như nhiều hộ lân cận đã héo và chết dần. Vì vậy, chúng tôi tự học hỏi kỹ thuật để tự làm và đã thành công”, ông Lến chia sẻ. Còn theo ông Lâm Thái Trân, Trưởng phòng Kinh tế TP. Bạc Liêu thì: “Trong quá trình ghép cây, chúng ta nên để ý đến hiệu ứng giữa gốc ghép và mắc ghép phải đúng kỹ thuật, bao gồm: thời điểm, độ hoành ghép, phương pháp ghép và cả chế độ chăm sóc cho cây phát triển”.
TĂNG CƯỜNG KHÂU QUẢN LÝ, KIỂM TRA
Thời gian qua, tình hình triển khai và thực hiện Đề án cho thấy còn nhiều rối rắm và lỏng lẻo, nhất là khâu quản lý. Chưa kể, thiếu hẳn việc kiểm tra và đôn đốc. Vì vậy, trong thời gian tới, cần tăng cường sự chỉ đạo, quản lý có hệ thống từ cấp trên đến cơ sở để Đề án được thực hiện đồng bộ. Bên cạnh đó, cũng cần khuyến khích những hộ dân có điều kiện mạnh dạn quy hoạch, đầu tư đưa vườn nhãn cổ làm tiền đề để phát triển kinh tế gia đình. Quan trọng hơn là phải chú trọng công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức và vai trò của người sở hữu nhãn cổ, bởi họ chính là người trực tiếp quản lý, chăm sóc, bảo vệ… nhãn cổ; khuyến khích người dân làm đẹp vườn nhãn cổ kết hợp với hướng dẫn du lịch để thu hút nhiều khách tham quan. Và đó cũng chính là mục đích chính mà Đề án đang hướng tới, là nguyện vọng của người dân yêu mến nhãn cổ Bạc Liêu.
Có thể nói, nhãn cổ là một nét đặc sắc trong bức tranh du lịch của tỉnh. Việc giữ gìn và phát triển nhãn cổ sẽ tô điểm thêm cho vẻ đẹp mang tính lịch sử bản địa mà ít nơi nào có được, góp phần làm cho bức tranh du lịch Bạc Liêu trở nên phong phú và lung linh hơn.
HUỲNH HIẾU