Truyền hình
Trong tiến trình xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, việc bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa là nhiệm vụ vô cùng cần thiết. Trong đó, công tác bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể (DSVHPVT) được ví như gìn giữ cái hồn, cái tinh túy của mỗi vùng miền, địa phương. Nhưng, chỉ bảo tồn không thôi thì chưa đủ, việc quảng bá để người dân nhận thức được những “tài sản” vô giá ấy thiết nghĩ cần được chú tâm hơn…
 |
| Lễ hội Dạ cổ hoài lang được tổ chức định kỳ thường xuyên là cách để giới thiệu và quảng bá rộng rãi bản Dạ cổ hoài lang - một di sản văn hóa phi vật thể độc đáo của Bạc Liêu. Ảnh: C.T |
Theo thống kê của ngành chức năng, toàn tỉnh hiện có 18 DSVHPVT, bao gồm: tác phẩm Dạ cổ hoài lang (DCHL), điệu nói thơ Bạc Liêu, lễ cúng Thanh minh, đờn ca tài tử (ĐCTT), văn học dân gian, tao đàn thơ đường Giá Rai, lễ hội Nghinh Ông, lễ hội Đền thờ, lễ hội Kỳ yên, lễ hội Quán âm Nam Hải, lễ hội Oóc-om-óc, nghề rèn, nghề làm muối, nghề dệt, nghề đan đát, nghề hốt thuốc Bắc, nghề hốt thuốc Nam, nghề kim hoàn.
Các DSVHPVT kể trên đã làm phong phú thêm sắc màu văn hóa cho Bạc Liêu. Bài DCHL của nhạc sĩ Cao Văn Lầu đã chứng tỏ được sức sống bền bỉ, mức độ đại chúng hóa; đồng thời, con đường phát triển của DCHL cũng đã góp công lớn cho ĐCTT Việt Nam trên tiến trình gia nhập vào các DSVHPVT đại diện của nhân loại (dự kiến sẽ được UNESCO công nhận vào năm 2014). Điệu nói thơ Bạc Liêu ra đời trong những tháng năm kháng chiến chống ngoại xâm đã có tác động mạnh mẽ trong việc cổ vũ tinh thần chiến đấu, giáo dục lòng yêu nước cho người dân, qua đó cũng góp thêm vào một di sản cho bản sắc văn hóa Bạc Liêu. Ngoài ra, các lễ hội lớn ở Bạc Liêu mang đậm giá trị văn hóa tâm linh, nhân văn, không chỉ chứng tỏ bức tranh đa sắc màu về đời sống văn hóa tinh thần của người dân nơi đây mà một số lễ hội còn thu hút rất đông du khách hành hương ngoài tỉnh đến tham quan, chiêm bái, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ về đời sống tinh thần cho nhân dân. Có thể điển hình như các lễ hội Quán âm Nam Hải, lễ hội Nghinh Ông, lễ cúng Thanh minh, lễ hội Oóc-om-bóc…
Cần đẩy mạnh công tác quảng bá
Hàng năm, ngành VH-TT&DL tỉnh đều thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về bảo tồn DSVHPVT. Đến nay, tỉnh đã thực hiện được 10 bộ phim bảo tồn và đã gửi về lưu trữ tại Viện Nghiên cứu văn hóa - nghệ thuật Việt Nam, gồm: Quá trình hình thành, phát triển của bản vọng cổ; Lễ hội Nghinh Ông Gành Hào; Lễ hội Kỳ yên; Lễ hội Thanh minh; Lễ hội Oóc-om-bóc; Bảo tồn các nghề truyền thống trồng nhãn, rèn, đan đát ở Bạc Liêu; Lễ hội giỗ Tổ cổ nhạc Bạc Liêu; Làn điệu nói thơ Bạc Liêu; Quá trình ra đời, phát triển nghệ thuật ĐCTT ở Bạc Liêu; Bảo tồn nhạc lễ cổ truyền ở Bạc Liêu. Ngoài ra, tỉnh còn có nhiều đề tài nghiên cứu về DSVHPVT như: Tác phẩm cổ nhạc Bạc Liêu, Văn học dân gian Bạc Liêu, Du lịch làng nghề Bạc Liêu… tất cả đều góp phần đáng kể vào việc bảo tồn và phát huy giá trị DSVHPVT độc đáo của dân tộc trên địa bàn tỉnh!
Tuy nhiên, bên cạnh việc bảo tồn, để những di sản văn hóa của địa phương được phát huy giá trị thì công tác quảng bá cũng cần được chú trọng. Đã qua, ngoài các hội thi, hội diễn, liên hoan ĐCTT, các lễ hội, sinh hoạt tín ngưỡng… thì các DSVHPVT khác chưa được quảng bá một cách rộng rãi. Khảo sát kiến thức xã hội của nhiều em học sinh tại một số trường học, chúng tôi nhận thấy nhiều em chưa nắm rõ, hoặc rất mơ hồ khi được hỏi về các di sản văn hóa ngay tại quê hương mình. Chúng ta có thể tổ chức các buổi học chuyên đề, ngoại khóa để giới thiệu với các em học sinh về bản DCHL, về điệu nói thơ Bạc Liêu, văn học dân gian Bạc Liêu; tổ chức cho các em tham gia vào các lễ hội văn hóa dân tộc tại địa phương như: Nghinh Ông, Oóc-om-bóc, Kỳ yên; tổ chức cho các em tham quan thực tế tại các làng nghề…, để giúp các em nhận thức được đây là những DSVHPVT của địa phương mình. Quảng bá ngay từ môi trường trường học cũng là cách hay để mở rộng kiến thức xã hội cho học sinh, giúp các em có thêm nền tảng kiến thức vững chắc chứ không chỉ là những bài học lý thuyết từ trong sách vở.
Bạc Liêu là vùng đất giàu về truyền thống văn hóa - nghệ thuật, nơi đây đã sản sinh ra nhiều loại hình văn hóa vật thể và phi vật thể. Hòa vào dòng chảy thời đại nhưng không quên gìn giữ, quảng bá, giới thiệu để phát huy được những giá trị bản sắc ấy, đó là nền móng để xây dựng một quê hương phát triển.
Cẩm Thúy
Xem thêm bình luận