Toạ lạc tại ấp Trần Ðộ, Xã Lương Thế Trân, Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể là di tích lịch sử quan trọng của Cà Mau trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, một trong những căn cứ cách mạng đầu tiên được xây dựng nhằm bảo vệ an toàn cho hoạt động của Tỉnh uỷ trước tai mắt của kẻ thù.
Dấu ấn cách mạng
Di tích Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể là cái nôi cách mạng của Ðảng bộ tỉnh Bạc Liêu (nay là tỉnh Cà Mau) thời kỳ 1938-1940. Không gian di tích ngày xưa là một khu vực rậm rạp, hoang sơ, có địa hình hiểm trở, dân cư thưa thớt, phía trên có vườn cây gỗ tạp và lá dừa nước bao phủ, phía dưới có nhiều kênh rạch nhỏ. Tại đây, đồng chí Trần Văn Thời đã dùng ngôi nhà và đất vườn gia đình mình làm nơi hoạt động cách mạng, dần dần nơi này trở thành căn cứ bí mật của Ðảng. Trong những năm kháng chiến chống đế quốc Mỹ, dù ở rất sát Tiểu khu An Xuyên, trong tầm pháo 105 li của địch, nơi đây vẫn cùng với Rạch Mũi, Nhà Phấn trở thành căn cứ của thị xã uỷ và xã Thạnh Phú.
Ngoài đồng chí Trần Văn Thời, Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể còn gắn liền với hoạt động của nhiều cán bộ cách mạng nổi tiếng khác, như đồng chí Bùi Thị Trường, Bí thư Tỉnh uỷ lâm thời Bạc Liêu và đồng chí Phan Ngọc Hiển, người lãnh đạo cuộc Khởi nghĩa Hòn Khoai vào ngày 13/12/1940.
Ðoàn viên, thanh niên tìm hiểu lịch sử cách mạng tại di tích Căn cứ Tỉnh uỷ Lung Lá - Nhà Thể. Ảnh: TẤN LỰC
Trong thời kỳ Ðảng hoạt động bí mật, Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể bảo vệ được cơ quan đầu não của Ðảng bộ tỉnh Bạc Liêu, các đồng chí Xứ uỷ Nam Kỳ, Liên Tỉnh uỷ Hậu Giang và các cán bộ đến làm việc và sinh sống từ những năm 1938 đến hết năm 1940, khi cuộc Khởi nghĩa Hòn Khoai kết thúc.
Tại nơi đây diễn ra nhiều sự kiện ý nghĩa đối với phong trào cách mạng lúc bấy giờ, đồng thời là nơi khởi phát các quyết định quan trọng của Ðảng bộ tỉnh Bạc Liêu như Hội nghị thành lập Tỉnh uỷ lâm thời Bạc Liêu vào ngày 25/10/1938, bầu Ban Chấp hành gồm 7 uỷ viên chính thức và 2 dự khuyết, đồng chí Bùi Thị Trường làm Bí thư, đồng chí Trần Văn Ðại làm Phó Bí thư. Tháng 5/1940, đồng chí Trần Văn Thời được bầu làm Bí thư Tỉnh uỷ và phụ trách chỉ đạo phong trào khởi nghĩa trong tỉnh.
Từ ngày 26-27/11/1940, tại chính ngôi nhà này, đồng chí Trần Văn Thời đã triệu tập hội nghị Tỉnh uỷ mở rộng để nghiên cứu Nghị quyết của Xứ uỷ, đánh giá tình hình, chuẩn bị khởi nghĩa. Ngày 5/12/1940, Tỉnh uỷ quyết định thời gian và kế hoạch khởi nghĩa, chọn Hòn Khoai làm điểm mở đầu cho cuộc khởi nghĩa trong toàn tỉnh và đồng chí Phan Ngọc Hiển là người trực tiếp chỉ huy. Nhận sự phân công, đồng chí Phan Ngọc Hiển đã chỉ huy cuộc Khởi nghĩa Hòn Khoai vào đêm 13/12/1940. Từ dấu mốc lịch sử đó, ngày 13/12 hằng năm đã trở thành ngày truyền thống cách mạng của Ðảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau.
Tự hào di tích
Ngày nay, di tích Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể trở thành điểm tham quan ý nghĩa cho những ai muốn tìm hiểu lịch sử cách mạng của tỉnh Cà Mau.
Với những giá trị lịch sử, ngày 11/6/2007, di tích được UBND tỉnh Cà Mau quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh. Qua nhiều lần tu bổ, chỉnh trang, khu di tích ngày nay khang trang, gồm các hạng mục: bia kỷ niệm, nhà bia tượng tưởng niệm đồng chí Trần Văn Thời, phục dựng ngôi nhà lá của gia đình đồng chí Trần Văn Thời, nhà trưng bày truyền thống, nơi hội họp bí mật...
Qua nhiều lần tu bổ, di tích Căn cứ Tỉnh uỷ Lung Lá - Nhà Thể ngày càng khang trang, trên diện tích 2.200 m2. Ảnh: TẤN LỰC
Khu di tích Lung Lá - Nhà Thể với diện tích hơn 2.200 m², được bao quanh bởi vườn cây xanh mát. Từ cổng vào di tích là khoảng sân rộng, có điểm nhấn là bia kỷ niệm cao 7,2 m với hình dáng lấy ý tưởng từ thân, lá và ngọn cây dừa nước - một loại cây đặc trưng của vùng đất; phần giữa bia là hình ảnh người chiến sĩ cách mạng được nâng lên từ những tàu lá dừa nước, là biểu tượng của lòng dân gắn bó, đùm bọc, che chở cho cách mạng. Bia được xây dựng bằng bê tông cốt thép vững chắc. Dưới chân bia là hình tượng ngôi sao vàng năm cánh, biểu tượng của sự đoàn kết dân tộc; trên đỉnh là biểu tượng búa liềm, đại diện cho sự liên minh giữa công nhân và nông dân, cũng như Ðảng Cộng sản Việt Nam - ánh sáng soi đường cho cuộc đấu tranh cách mạng.
Quần thể bên trái di tích là công trình nhà bia tưởng niệm đồng chí Trần Văn Thời, nơi đặt tượng đồng chí cùng bức tranh gốm Lái Thiêu theo phong cách hoành tráng, tái hiện sinh động bối cảnh lịch sử, khắc hoạ rõ nét cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bí thư Tỉnh uỷ Trần Văn Thời và các đồng đội, đồng chí của mình. Tiếp theo là ngôi nhà giản dị của gia đình đồng chí Trần Văn Thời, được phục dựng với chất liệu cây lá địa phương, tái hiện không gian sống của gia đình miền quê Nam Bộ trong những năm tháng khó khăn, với căn bếp có bếp cà ràng, chiếc đèn dầu đặt trên nóc tủ, các dụng cụ bếp như: tô, chén, dĩa, đũa tre... Cạnh đó, Nhà truyền thống là nơi trưng bày những hình ảnh, hiện vật phản ánh sâu sắc truyền thống cách mạng của gia đình đồng chí Trần Văn Thời, cũng như những sự kiện và hoạt động của Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể.
Phía bên phải di tích là chuồng trâu - nơi từng là điểm hội họp bí mật của Tỉnh uỷ. Không gian này được tái hiện với các loại nông cụ và ụ rơm, mang lại bức tranh sống động về cuộc sống của những chiến sĩ cách mạng trong những ngày kháng chiến gian khổ nhưng đầy quả cảm.
Mỗi hạng mục được tổng hoà trong một khối thống nhất, làm cho khu di tích thêm thiêng liêng, trầm mặc, gợi nhớ quá khứ hào hùng của những chiến sĩ cộng sản tiền bối, những đóng góp bằng máu xương của họ vào trang sử vàng của Ðảng bộ tỉnh Cà Mau.
Di tích Lung Lá - Nhà Thể không chỉ lưu giữ những dấu ấn sâu sắc về cuộc đời và sự nghiệp của Bí thư Tỉnh uỷ Trần Văn Thời, mà còn là minh chứng sống động cho truyền thống cách mạng hào hùng của gia tộc họ Trần - một gia đình cách mạng tiêu biểu tại Cà Mau trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
Bà Trần Thị Bướm, em gái thứ bảy của đồng chí Trần Văn Thời, cùng với chồng là ông Phạm Hồng Thám, đều là những đảng viên xuất sắc của Ðảng Cộng sản Ðông Dương. Cả hai đã tích cực tham gia và đóng góp quan trọng vào phong trào cách mạng, góp phần làm dày thêm trang sử đấu tranh của quê hương.
Ngoài ra, ông Trần Văn Ðại, em trai đồng chí Trần Văn Thời, từng đảm nhiệm chức Bí thư Tỉnh uỷ Bạc Liêu và Uỷ viên Ban Thường vụ Khu uỷ Tây Nam Bộ, Uỷ viên Xứ uỷ Nam Bộ. Ông đã phát huy vai trò lãnh đạo trong công cuộc đấu tranh giành độc lập, đồng thời xây dựng và củng cố nền tảng cách mạng vững mạnh tại khu vực Tây Nam Bộ, đặc biệt sau cuộc Khởi nghĩa Nam Kỳ./.
Nguyễn Thái Thuận

Truyền hình







Xem thêm bình luận