Thứ sáu, 26-12-25 13:08:46
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Gỏi năn

Báo Cà Mau

Khi Út dậy, bước ra sau nhà thì đã thấy má và chế Hai đi chợ về, đang chuẩn bị nấu nướng. Vừa thấy bóng Út, chế Hai đã lên tiếng: “Phải nhắc tiền nhắc bạc thì hay quá. Mới tính vô kêu “cô nương” thức dậy lặt năn tiếp nè. Bữa nay, chắc má hết tiền nên cho cả nhà mình ăn độn rau”. Út đưa mắt nhìn mấy bó năn bộp, chưa động tay vào mà đã thấy… ngán. Nó càu nhàu: “Sao má không mua cái gì ăn cho nó gọn gọn. Mấy cái thứ này, làm lâu mà ăn có được bao nhiêu đâu, ngon lành gì…”. Má cười khi “bị” cô con gái rượu cằn nhằn: “Chế Hai mầy nhớ ngen, Út nó chê ăn năn không ngon đó, chút thấy nó ăn, nhớ gạt đũa”.

Nhưng thật vậy, không chỉ Út mà chế Hai cũng thấy ngán khi phải lột vỏ từng cọng năn chỉ to bằng đầu đũa để lấy phần nõn nhẹ bỗng như xốp bên trong. Trong lúc hai chị em ngồi lột năn thì má lui cui ở trong bếp để luộc tôm, thịt và pha nước mắm. Thịt heo ba chỉ luộc chín thái mỏng. Tôm luộc chín, vớt ra ngâm nước đá một lúc cho giòn rồi lột vỏ. Đậu phộng rang vàng, giã hơi dập. Rau thơm, lá quế rửa sạch rồi xắt nhuyễn.

Mấy bó năn cỡ bằng… cái thúng vậy mà khi tách bỏ lớp vỏ nâu phèn bên ngoài, lặt lấy phần non ăn được thì chỉ còn không đến 1/3. Sau khi rửa sạch để ráo nước, cho năn vào một cái thau cùng với tôm, thịt, rau thơm, lá quế rồi rưới nước mắm đã pha vào (gồm tỏi băm, ớt, nước mắm, đường, chanh), sau đó trộn đều để một lúc cho thấm. Vừa làm, má vừa dạy chế Hai: Nếu không trộn chung với nước mắm pha sẵn thì trộn năn với giấm đường, khi nào ăn chấm kèm với nước mắm chua cũng ngon. Rồi má kể cho hai chị em nghe những ngày ở cùng bà ngoại, hầu như đến mùa mưa là ngày nào má cũng được ăn năn, hết năn xào tép thì đến dưa năn ăn với cá rô kho tộ, hoặc năn sống chấm mắm kho, gỏi năn thịt gà xé phay… Và cả những lần moi củ năn đến ê cả đầu ngón tay. Ra chợ sống đã mấy chục năm, nhưng má vẫn không sao quên được vị rau năn ngọt thanh, hậu hơi ngai ngái mùi phèn mặn, cũng như phảng phất đôi chút mùi khói đốt đồng…

Trong bữa cơm hôm ấy, món ăn dân dã, quê mùa ngày nào của má (giờ đã được “nâng cấp”) - với Út, còn ngon hơn ở nhà hàng gấp nhiều lần. Nhâm nhi từng cọng gỏi năn, Út như cảm nhận được hương vị ngọt lành từ đồng quê yêu dấu. Nhỏ quay sang “giả lả” với má: “Con chỉ hơi lười chút xíu thôi, chứ đâu có tội tình gì mà bắt con ăn… năn hối lỗi”.

N.B 

Chùa Rạch Cui - biểu tượng của đoàn kết và sum họp

Giữa không gian sông nước hiền hoà của xã Khánh Bình, chùa Rạch Cui hiện lên như một dấu son đặc biệt trong đời sống văn hoá tâm linh của đồng bào Khmer Cà Mau. Không chỉ là ngôi chùa Nam tông mang giá trị kiến trúc truyền thống, Rạch Cui còn là nơi ghi dấu lịch sử cách mạng hào hùng, in đậm tinh thần đoàn kết Kinh - Khmer - Hoa trên vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc.

79 thí sinh tham gia Liên hoan Đờn ca tài tử học đường

Tối 19/12, tại Trung tâm Văn hoá tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Liên hoan Đờn ca tài tử học đường tỉnh Cà Mau năm 2025.

Tập huấn xây dựng mô hình trải nghiệm Nhạc trống lớn của người Khmer

Sáng 19/12, tại Nhà sinh hoạt văn hoá ấp Cây Khô, Xã Hồ Thị Kỷ, Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam phối hợp Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm Nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Dự buổi tập huấn có Tiến sĩ Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam.

Trưng bày triển lãm “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”

Sáng 15/12, Bảo tàng tỉnh Cà Mau phối hợp với Đảng uỷ, UBND xã An Trạch và Trường THCS Võ Nguyên Giáp tổ chức khai mạc trưng bày triển lãm chuyên đề “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”.

Một thời hoa lửa

U Minh Hạ mùa sa mưa. Trong cái nắng mới cố xiên mình qua những đám mây đen nặng oằn chực chờ trút xuống, thoang thoảng mùi bông tràm nở muộn.

Biểu tượng hoa cau trong văn hoá Khmer

Hoa cau, biểu tượng thiêng liêng trong hôn lễ của người Khmer, được xem là thước đo phẩm hạnh, phản ánh giá trị văn hoá độc đáo.

Trao thưởng các tác giả đạt Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V

Chiều 12/12, UBND tỉnh Cà Mau tổ chức Lễ trao Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V. Dự lễ có đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.