Ngày Môi trường thế giới (5/6) do Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc (UNEP) phát động với chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa” (Beat Plastic Pollution), nhằm kêu gọi cộng đồng toàn cầu hành động quyết liệt để giải quyết rác thải nhựa - một trong những thách thức môi trường cấp bách nhất hiện nay.
Câu lạc bộ thu gom rác thải nhựa góp phần bảo vệ môi trường trên địa bàn TP. Bạc Liêu.
UNEP tiếp tục lựa chọn chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa” trong Chương trình phát động Ngày Môi trường thế giới năm 2025. Đây là lần thứ hai trong vòng 3 năm (2023 - 2025) chủ đề này được lựa chọn, thể hiện rõ tính ưu tiên toàn cầu trong kiểm soát ô nhiễm nhựa. Đồng thời, tái khẳng định cam kết sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ đa dạng sinh học, nâng cao khả năng thích ứng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường hợp tác khu vực - toàn cầu, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.
ẢNH HƯỞNG HỆ SINH THÁI
Theo báo cáo của UNEP, mỗi năm thế giới sản xuất khoảng 430 triệu tấn nhựa, trong đó hơn 2/3 là các sản phẩm sử dụng một lần, nhanh chóng trở thành rác thải, gây ô nhiễm đại dương, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và sức khỏe con người. Tại Việt Nam, ước tính phát sinh khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa mỗi năm, nhưng chỉ khoảng 27% được tái chế, phần lớn còn lại bị chôn lấp hoặc đốt bỏ, gây lãng phí tài nguyên và tiềm ẩn nhiều rủi ro về môi trường.
Thời gian qua, Việt Nam đã ban hành và triển khai nhiều chính sách, chương trình, chiến lược quan trọng, nhằm tăng cường quản lý chất thải nhựa và giảm thiểu ô nhiễm nhựa, điển hình như: Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành với quy định cụ thể về giảm thiểu, phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa; thúc đẩy hợp tác quốc tế thông qua Chương trình Đối tác hành động quốc gia về nhựa, tăng cường nghiên cứu khoa học, triển khai mô hình hợp tác công - tư trong quản lý rác thải nhựa hướng tới kinh tế tuần hoàn; tích cực tham gia đàm phán Thỏa thuận toàn cầu về chấm dứt ô nhiễm nhựa (INC) và nhiều sáng kiến quốc tế khác.
Để hiện thực hóa các cam kết môi trường, việc triển khai đồng bộ các nghị quyết chiến lược của Đảng, Quốc hội và Chính phủ là nền tảng định hướng cho hành động cụ thể, hiệu quả và bền vững. Đặc biệt, sự gắn kết giữa chủ đề Ngày Môi trường thế giới năm 2025 với việc thực thi hiệu quả 4 nghị quyết trọng điểm của Trung ương sẽ góp phần thúc đẩy chuyển biến thực chất trong kiểm soát ô nhiễm nhựa.
Mô hình thu gom nhựa đổi cây xanh và gạo ngày càng được nhân rộng. Ảnh: K.T
TẤT CẢ CÙNG HÀNH ĐỘNG
Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới cùng Tháng hành động Vì môi trường năm 2025 theo chỉ đạo của UBND tỉnh, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ theo chức năng, nhiệm vụ được giao tích cực tổ chức nhiều hoạt động như: Sở VH-TT&DL, Sở KH-CN, Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình Bạc Liêu chịu trách nhiệm phối hợp tổ chức tuyên truyền, cổ động trên các phương tiện thông tin đại chúng như: đưa tin trên Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Đài Truyền thanh các huyện, thị xã, TP. Bạc Liêu về các hoạt động, nhiệm vụ, nội dung, chủ đề về bảo vệ môi trường.
Trong đó, tăng thời lượng và tần suất tuyên truyền về tác hại của chất thải nhựa, tiêu dùng xanh, mô hình kinh tế tuần hoàn, định hướng lối sống xanh - hành vi tiêu dùng có trách nhiệm; tuyên truyền về các mô hình điển hình trong việc thu gom, phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải nhựa tại nguồn. Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Sở KH-CN tiếp tục hoàn thiện và ban hành đồng bộ các quy định, cơ chế, chính sách ưu đãi, nhằm thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường, thay thế cho sản phẩm nhựa sử dụng một lần và túi nylon khó phân hủy; hỗ trợ phân loại - thu gom - tái chế chất thải hiệu quả, đặc biệt là chất thải nhựa, hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn. Chú trọng xây dựng cơ chế tài chính - thị trường - trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR). Ưu tiên áp dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp - chăn nuôi, nhằm giảm thiểu phát sinh chất thải nhựa, nhất là từ bao bì phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, tấm lót chuồng trại và vật tư nông nghiệp khác. Sở GD-ĐT chịu trách nhiệm phối hợp với các sở, ngành, đơn vị chức năng có liên quan tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động Vì môi trường năm 2025 đến học sinh - sinh viên trên địa bàn tỉnh thông qua các hội thi thiết kế sáng tạo các sản phẩm thân thiện với môi trường. Tỉnh đoàn chịu trách nhiệm phối hợp với các sở, ngành, đơn vị chức năng có liên quan tham gia các hoạt động ra quân hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động Vì môi trường năm 2025; phân công lực lượng đoàn viên - thanh niên làm vệ sinh môi trường từng địa điểm của các hoạt động ra quân.
Các tổ chức chính trị - xã hội căn cứ vào tình hình thực tế, tổ chức các hội thảo, hội nghị, tọa đàm, các hoạt động có sự tham gia của cộng đồng như: tổ chức lễ mít-tinh, ra quân làm vệ sinh môi trường, trồng cây xanh, thu gom và phân loại rác thải nhựa tại nguồn ở đô thị và nông thôn, khu dân cư, trường học, cơ quan, ven biển. Phát động các mô hình cộng đồng thu hồi - tái chế - tái sử dụng nhựa dùng một lần và phát động phong trào hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động Vì môi trường năm 2025 đến toàn thể đội ngũ cán bộ, đoàn viên, hội viên trong tổ chức, đơn vị…
Riêng UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị trực thuộc và UBND các xã, phường, thị trấn phối hợp với các ngành có liên quan xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động Vì môi trường gắn với chiến dịch toàn quốc “Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa - Lan tỏa lối sống xanh”. Treo băng-rôn, pa-nô, áp-phích về các chủ đề nêu trên (khuyến khích sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường) ở nơi công cộng, đường phố chính, trụ sở cơ quan làm việc… Chiến dịch ra quân làm vệ sinh môi trường, trồng cây xanh, thu gom, xử lý chất thải tại nguồn. Phát động Chiến dịch chung tay giảm thiểu rác thải nhựa bằng các hành động thiết thực như thành lập liên minh nói không với túi nylon khó phân hủy, sản phẩm nhựa dùng một lần; khuyến khích người tiêu dùng, sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. Trọng tâm là Chiến dịch toàn quốc “Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa - Lan tỏa lối sống xanh” nhằm huy động toàn xã hội tham gia các hoạt động thiết thực, đa dạng và lan tỏa sâu rộng. Thúc đẩy thực hiện phân loại rác tại nguồn, kết nối với hệ thống tái chế; tăng cường hỗ trợ kỹ thuật và thể chế cho chính quyền cơ sở trong triển khai. Hỗ trợ xây dựng các công trình bảo vệ môi trường vì lợi ích cộng đồng, đặc biệt trong xây dựng nông thôn mới, đô thị xanh, các mô hình thích ứng với biến đổi khí hậu tại khu vực ven biển. Đồng thời phát hiện, biểu dương, khen thưởng tổ chức, cá nhân và cộng đồng, doanh nghiệp có thành tích, sáng kiến tiêu biểu trong hoạt động bảo vệ môi trường, nhất là giải pháp, sáng kiến giảm rác thải nhựa…
TÚ ANH
Xem thêm bình luận