Hiệu quả từ chương trình điều trị thay thế bằng thuốc Methadone

Từ khi thành lập vào tháng 8/2016 đến nay, cơ sở điều trị Methadone tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đã tiếp nhận 164 bệnh nhân đăng ký tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện như thuốc phiện, morphine, heroin. Qua việc điều trị thay thế bằng thuốc Methadone đã giúp nhiều người từ bỏ ma túy, cải thiện cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng...

Một bệnh nhân sử dụng thuốc Methadone tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh. Ảnh: T.B

Đây là những chất gây nghiện mạnh, thời gian tác dụng nhanh nên người nghiện nhanh chóng xuất hiện triệu chứng nhiễm độc hệ thần kinh trung ương; thời gian bán hủy ngắn, do đó phải sử dụng nhiều lần trong ngày và nếu không sử dụng lại sẽ bị hội chứng cai. Vì vậy, người nghiện chất dạng thuốc phiện (đặc biệt heroin) luôn dao động giữa tình trạng nhiễm độc hệ thần kinh trung ương và tình trạng thiếu thuốc nhiều lần trong ngày, là nguồn gốc dẫn họ đến những hành vi nguy hại cho bản thân và những người khác.

Methadone là một chất dạng thuốc phiện tổng hợp, có tác dụng dược lý tương tự như các chất dạng thuốc phiện khác, nhưng không gây nhiễm độc hệ thần kinh trung ương và không gây khoái cảm ở liều điều trị, có thời gian bán hủy dài (trung bình là 24 giờ) nên chỉ cần sử dụng 1 lần trong ngày là đủ để không xuất hiện hội chứng cai. Methadone có độ dung nạp ổn định nên ít phải tăng liều khi điều trị lâu dài. Điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone là một điều trị lâu dài, có kiểm soát, mang lại nhiều lợi ích như: giá thành rẻ, được sử dụng hoàn toàn qua đường uống, dưới dạng si-rô nên giúp dự phòng các bệnh lây truyền qua đường máu như HIV, viêm gan B, C, đồng thời giảm tử vong do tiêm chích quá liều… Từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống của người nghiện, cải thiện mối quan hệ của người nghiện với gia đình và cộng đồng, giảm sử dụng ma túy bất hợp pháp, giảm các hành vi phạm tội khác.

Anh N.V.T (ngụ phường 5, TP. Bạc Liêu) cho biết: “Trước đây, khi còn sử dụng ma túy, mỗi ngày tôi phải chi một khoản tiền lớn để có thể thỏa mãn cơn nghiện. Kinh tế gia đình ngày càng khó khăn, sức khỏe giảm sút, được sự khuyên nhủ, động viên của người thân, tôi đã nhiều lần quyết tâm từ bỏ ma túy, nhưng đều thất bại. Đến tháng 8/2015, khi cơ sở điều trị Methadone thuộc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đi vào hoạt động, tôi đã tự nguyện đến đăng ký tham gia điều trị…”. Sau một thời gian uống thuốc Methadone, sức khỏe anh T. được cải thiện rõ rệt và không còn nghĩ đến ma túy nữa.

Anh T. là một trong số rất nhiều bệnh nhân đang điều trị Methadone hiệu quả tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh. Trước khi đăng ký tham gia điều trị, người nghiện ma túy và thân nhân của họ đều được tư vấn kỹ càng về lợi ích của Methadone cũng như việc tuân thủ điều trị, nên đa số bệnh nhân đều hiểu và tự nguyện sử dụng phương pháp này. Sau một thời gian điều trị, bệnh nhân có những thay đổi tích cực về sức khỏe và tinh thần, không còn cảm giác thèm nhớ ma túy. Qua đó, sức khỏe, tinh thần ổn định, tập trung làm việc và tái hòa nhập cộng đồng.

Từ hiệu quả của chương trình điều trị thay thế bằng thuốc Methadone, dự kiến trong năm 2017, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh sẽ triển khai mở rộng thêm cơ sở điều trị bằng thuốc Methadone tại Trung tâm Y tế TX. Giá Rai, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người nghiện các chất dạng thuốc phiện dễ dàng tiếp cận và điều trị bằng thuốc Methadone, giảm chi phí đi lại cũng như góp phần giảm nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu.

Lê Thanh Bạch

(Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh)