(CMO) Sự ra đời của kháng sinh là bước ngoặt quan trọng của y học trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Việc sử dụng kháng sinh là hết sức cần thiết để điều trị cho người bệnh. Tuy nhiên, sử dụng kháng sinh không thích hợp, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không mắc bệnh lý nhiễm khuẩn đã và đang làm gia tăng tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn gây bệnh, tạo sự khan hiếm, thiếu hụt các thuốc kháng khuẩn mới, đặc biệt thuốc để điều trị cho người bệnh nhiễm vi sinh vật đa kháng. Chính vì thế, các chi phí xã hội và tài chính trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn kháng thuốc đang đặt gánh nặng đáng kể lên mỗi cá nhân, gia đình và xã hội.
Kháng thuốc ngày nay là vấn đề toàn cầu, đặc biệt nổi trội ở các nước đang phát triển. Thế giới mỗi năm có hàng trăm ngàn người chết do kháng thuốc và gánh nặng chi phí cho vấn đề này là rất lớn do thời gian điều trị kéo dài, tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao và chi phí điều trị cũng tăng cao. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết, kháng kháng sinh là mối đe doạ nghiêm trọng và là thách thức đối với vấn đề điều trị trong tương lai. Năm 2011, toàn cầu có khoảng 640 ngàn trường hợp lao đa kháng thuốc, trong đó 9% là siêu kháng thuốc. Tại khu vực Đông Nam Á, khoảng 400 triệu người có nguy cơ nhiễm ký sinh trùng kháng thuốc sốt rét; Đối với HIV và nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục, số liệu kháng thuốc đang gia tăng, trong số đó, khoảng 15% người bệnh được điều trị HIV đã phải dùng đến các thuốc phác đồ bậc 2 và bậc 3 đối với nhiễm khuẩn kháng sinh.
 |
| Người dân cần tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ để hạn chế nguy cơ kháng thuốc. |
Tại Việt Nam, kết quả báo cáo của Bộ Y tế từ năm 2003-2006 cho thấy, nhận thức về kháng sinh và kháng kháng sinh của người bán thuốc và người dân còn thấp, việc dùng kháng sinh không phù hợp chiếm tới 74% và phù hợp chỉ có 26%. Trong đó, tại thành thị có đến 88% thuốc kháng sinh được mua mà không cần kê đơn, con số này tại nông thôn chiếm tới 91%.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng kháng thuốc, trong đó có việc người bệnh sử dụng kháng sinh không thích hợp như: Sử dụng không đúng kháng sinh, không đúng hàm lượng, lạm dụng kháng sinh, không theo phác đồ chỉ dẫn, tự ý dùng kháng sinh không theo chỉ dẫn của bác sĩ; Chưa thiết lập được hệ thống giám sát về kháng thuốc; Các quy định chuyên môn về khám, chữa bệnh chưa được cập nhật thường xuyên, đầy đủ; Công tác kiểm nghiệm, kiểm tra chất lượng thuốc còn hạn chế; Phòng và kiểm soát bệnh truyền nhiễm chưa hiệu quả cao; Sử dụng thuốc kháng khuẩn trong chăn nuôi chưa được kiểm soát hợp lý và nhận thức của cộng đồng, nhân viên y tế về kháng thuốc còn hạn chế.
Trước tình hình trên, Trung tâm Y tế huyện U Minh đã ban hành nhiều văn bản quy định về hoạt động dược lâm sàng; Kê đơn, sử dụng thuốc trong điều trị; Thông tin thuốc; Kiểm chuẩn xét nghiệm; Kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện; Xây dựng tài liệu hướng dẫn chẩn đoán và điều trị dựa trên bộ tài liệu hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế, hướng dẫn quản lý sử dụng kháng sinh. Đồng thời, đơn vị cũng thường xuyên tổ chức thực hành kê đơn thuốc tốt, thực hành dược lâm sàng, sử dụng thuốc an toàn, hợp lý, đẩy mạnh hoạt động của hội đồng thuốc và điều trị, hoạt động vi sinh; Đẩy mạnh phổ biến, tuyên truyền, giáo dục về sử dụng thuốc an toàn, hợp lý; Tiến hành vận động tuần lễ phòng chống kháng thuốc với nội dung “Quản lý sử dụng kháng sinh cho tương lai. Không lạm dụng - Không dùng sai chỉ định”.
Nhận thức vai trò và trách nhiệm, chúng ta hãy chung tay hành động “Không hành động hôm nay, ngày mai không thuốc chữa”, đây cũng là khẩu hiệu của Bộ Y tế./.
Phạm Thanh Nhàn
Xem thêm bình luận