Khí tượng Thuỷ văn – lặng thầm cống hiến

Hôm nay, 3/10, kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Khí tượng Thuỷ văn (KTTV) Việt Nam (3/10/1945-3/10/2024). Đây là dịp ghi nhận quá trình hình thành và sự đóng góp quan trọng của ngành trong đời sống xã hội. Nhân dịp này, Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau gửi lời chúc mừng đến các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, quan trắc viên, dự báo viên… đang công tác trong lĩnh vực KTTV trên toàn quốc.

Trong 80 năm qua, ngành KTTV Việt Nam, trong đó có KTTV tỉnh Cà Mau, luôn thực hiện tốt vai trò tuyến đầu trong phòng, chống và giảm nhẹ rủi ro thiên tai, đồng thời phục vụ hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Năm 2025 được dự báo là một năm biến động với nhiều thiên tai khắc nghiệt. Ngay từ đầu năm, thời tiết, thủy văn và hải văn đã diễn biến phức tạp, bất thường trên khắp các vùng miền của cả nước, từ Bắc Bộ, Trung Bộ đến Nam Bộ, cũng như trên Biển Đông. Đặc biệt, cơn bão số 10 vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề tại 19 tỉnh, thành phố, từ Lào Cai đến Đà Nẵng. Đây là cơn bão mạnh, diễn biến bất thường, với thời gian lưu bão trên đất liền kéo dài đến 12 giờ.

Nếu không có những cảnh báo kịp thời, từ xa và từ sớm của ngành KTTV, thiệt hại chắc chắn sẽ còn lớn hơn. Sau cơn bão, công tác quan trắc, dự báo và cảnh báo KTTV đã được lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

Cán bộ quan trắc thả bóng thám không người lái (pilot) để đo một số yếu tố khí tượng theo phương thẳng đứng.

Thầm lặng giữ lửa nghề

Để có những bản tin thời tiết chính xác là cả một quá trình được xây dựng từ công sức và sự đóng góp thầm lặng của đội ngũ cán bộ KTTV. Ngày mới của họ bắt đầu bằng việc thu thập, phân tích và dự báo thông tin về thời tiết, khí hậu, thủy văn, phục vụ cộng đồng và các ngành nghề liên quan.

Tại Trạm KTTV trên đường Lý Thường Kiệt, phường Hoà Thành, dù dưới cái nắng hơn 30 độ C, các nhân viên vẫn miệt mài quan sát “tâm trạng” đất, trời, sông nước, theo dõi từng con nước lớn, ròng, để kịp thời cung cấp các bản tin cảnh báo, giúp người dân chủ động phòng tránh.

Trạm KTTV trên đường Lý Thường Kiệt.

Hơn 30 năm gắn bó với ngành, ông Tăng Văn Thành, Quan trắc viên Thuỷ văn, chia sẻ: “Công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, cần mẫn, tâm huyết và chính xác tuyệt đối về thời gian. Dù vất vả, chúng tôi luôn xem đó là sứ mệnh, là trách nhiệm đối với bà con. Những bản tin chính xác là niềm tin và động lực để chúng tôi gắn bó với nghề”.

Ông Tăng Văn Thành đo mực nước trên sông Gành Hào.

Theo anh Huỳnh Minh Nhân, Giám đốc Đài KTTV tỉnh Cà Mau, để phát hành một bản tin dự báo cần sự phối hợp nhịp nhàng từ khâu quan trắc, truyền dữ liệu, phân tích đến tổng hợp. Mục tiêu là mỗi chuỗi số liệu, mỗi bản tin dự báo chất lượng đều mang lại giá trị thực tiễn trong phòng, chống thiên tai và phục vụ đời sống xã hội, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu phức tạp.

“Ngày nào cũng vậy, các nhân viên trạm thực hiện bốn kỳ quan trắc vào 1 giờ đêm, 7 giờ sáng, 13 giờ chiều và 19 giờ tối, dù ngày Tết hay ngày thường, mưa hay nắng. Họ quan trắc, ghi số liệu, kiểm tra máy móc và báo cáo về Đài Trung tâm. Từ những số liệu này, công tác phòng, chống thiên tai tại địa phương được thực hiện hiệu quả, góp phần bảo vệ cuộc sống và sinh kế của người dân, giảm thiểu tác động từ biến đổi khí hậu”, anh Nhân cho biết.

Chị Đinh Thị Thanh Huyền, Quan trắc viên thuỷ văn, đo lượng gió tại trạm khí tượng.

Cống hiến từ những “bóng hồng” ngành Khí tượng

Sự cống hiến thầm lặng còn đến từ các “bóng hồng” ngành KTTV. Toàn ngành KTTV tỉnh Cà Mau có 24 viên chức và người lao động, trong đó 50% là nữ. Dù công việc vất vả, các chị luôn say mê quan trắc khí tượng thủy văn, với mỗi hiện tượng thời tiết đều độc đáo, mới mẻ và cuốn hút.

Chị Đinh Thị Thanh Huyền, Quan trắc viên thuỷ văn, chia sẻ: “Ngành KTTV đầy thách thức, đòi hỏi hiểu biết sâu sắc và sự chính xác, tỉ mỉ. Nhưng chính những thách thức ấy lại khiến tôi thêm đam mê. Tôi tâm huyết vì công việc có thể mang lại giá trị thiết thực, giúp người dân chủ động ứng phó với thiên tai”.

Năm 1995, chị Dương Thị Lan Anh bắt đầu công tác tại Trạm Khí tượng Lạc Sơn (tỉnh Hoà Bình cũ), rồi chuyển về Cà Mau từ năm 2012 và gắn bó đến nay. Chia sẻ về quyết định xa quê vào vùng đất cực Nam, chị cho biết đó là “duyên phận” với nghề: “Trước khi đến Cà Mau, tôi nghe câu hát: “Cà Mau xa lắm”. Nhưng khi đến rồi, tôi thấy nơi đây gần gũi, thân thương. Công việc cũng không khác Lạc Sơn: trực 24/24, kể cả lễ, Tết, để đảm bảo thông tin kịp thời đến người dân. Xa quê, vất vả, nhưng tình yêu nghề đã giữ tôi ở lại.”

Chị Phạm Thị Hồng Hưng cần mẫn ghi chép số liệu để báo cáo lên Đài Trung tâm.

Với chị Phạm Thị Hồng Hưng, chính những đặc thù nghề nghiệp đã thắp lên ngọn lửa đam mê. Mỗi con số, mỗi lần quan trắc đều mang trọng trách lớn, không chỉ là nhiệt độ, lượng mưa, sức gió, mà còn là sự an nguy của cộng đồng.

“Chúng tôi luôn động viên nhau, coi trạm khí tượng như ngôi nhà thứ hai. Chưa bao giờ xao lãng công việc, bởi đằng sau những con số là tính mạng và tài sản của biết bao người. Với tâm huyết và tình yêu khoa học khí tượng, chúng tôi sẽ tiếp tục cống hiến hết mình,” các chị chia sẻ.

Chị Dương Thị Lan Anh kiểm tra liều khí tượng – nơi đặt các nhiệt kế quan trắc nhiệt độ không khí.

“ Cán bộ, viên chức ngành KTTV được đào tạo chính quy, với lòng yêu nghề và sự cống hiến thầm lặng. Họ xem công tác KTTV là sứ mệnh, vượt qua mọi khó khăn để luôn gắn bó với nghề, dù nơi làm việc ở vùng sâu, hải đảo, vẫn quan trắc, theo dõi, dự báo, cảnh báo thời tiết thủy văn liên tục", anh Huỳnh Minh Nhân, Giám đốc Đài KTTV tỉnh Cà Mau, khẳng định.

80 năm - một chặng đường hình thành và phát triển của ngành KTTV: thầm lặng, nhưng đầy tự hào. Trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai, đội ngũ những người làm công tác KTTV tại Cà Mau vẫn từng phút, từng giờ, theo dõi và phục vụ thông tin hữu ích cho toàn xã hội. Họ không phải là anh hùng, mà là những người bình thường làm điều phi thường: lặng thầm cống hiến, gắn bó song hành cùng nhịp phát triển của đất nước, bảo vệ sự bình yên cho mọi người, mọi nhà.

Hồng Nghi – Minh Luân