(CMO) “Vọng” (NXB Hội Nhà văn, 2020) - Tập sách mỹ thuật của hoạ sĩ trẻ tài năng Trần Thế Vĩnh vừa ra mắt đã được công chúng háo hức đón nhận khi giới thiệu chân dung 51 trí thức, văn nghệ sĩ tiêu biểu, quan trọng của thế kỷ 20. Song song với sách, Trần Thế Vĩnh còn triển lãm tranh “Vọng” tại Hà Nội, Ðà Lạt, Sài Gòn, Huế và Quảng Trị - quê nhà. Ðây là triển lãm cá nhân thứ 4, đánh dấu thành công của Trần Thế Vĩnh. Mỗi bức chân dung trong sách được in kèm một bài viết ngắn về nhân vật do chính Vĩnh chấp bút. Tập sách khiến nhiều người bất ngờ về kiến văn rộng của chàng hoạ sĩ, ngôn ngữ thanh thoát và đầy cảm xúc.
Vẽ chân dung chưa bao giờ là điều đơn giản, nhất là đối với những người đã quá nổi tiếng thì càng khó hơn nữa. Tác phẩm không chỉ đòi hỏi tư tưởng nghệ thuật, thẩm mỹ mà còn là sự kết nối giữa tâm hồn hoạ sĩ với tâm hồn của người được vẽ. Trong khi đó, Vĩnh chỉ biết mặt duy nhất Hoạ sĩ Vĩnh Phối - từng là Giám đốc Trường Cao đẳng Mỹ thuật Huế bởi đó là người thầy đặc biệt nhất trong đời của Vĩnh.
Thông thường, để vẽ chân dung, cần có người mẫu bằng xương bằng thịt, nhưng anh đã làm công việc “hoạ người dưng nhớ gương mặt bắt hình dong” (Sắc màu - Trần Tiến) qua cảm nhận những xao xuyến cuộc đời, thăng trầm luyến ái của họ bằng những tác phẩm để lại cuộc sống hôm nay. Tác phẩm vẽ chân dung Bùi Giáng của anh vừa ra mắt trên Facebook cá nhân đã nhận hàng trăm lượt chia sẻ bởi thần thái của nhân vật trong tranh.
Sự rúng động của Vĩnh đối với các trí thức, văn nghệ sĩ tiêu biểu, quan trọng của thế kỷ 20 đã tạo nên tác phẩm và đến lượt người xem bị lây truyền sự rúng động ấy.
Văn nhân quan sát cuộc sống để viết nên tác phẩm và Vĩnh thì quan sát, chiêm nghiệm tác phẩm để vẽ nên họ. “Số phận là điều chúng tôi phải đón nhận, đôi khi hạnh phúc, đôi khi nghiệt ngã”. Vĩnh đã dành những dòng này để viết về Xuân Quỳnh hay chính anh đang nói lên tâm sự của mình, tâm tình của người làm nghệ thuật? “Cuộc đời của nghệ sĩ cũng lắm đa đoan, đa sầu, đa cảm. Nhạc sĩ Trúc Phương cũng thế nhưng hề chi khi đó được xem là sự tất yếu của sứ mệnh làm nghệ thuật. Có như vậy thì nhạc ông mới ru hồn người với cái tình chân thật lãng mạn ẩn ức nhiều cung bậc tình cảm của một người hay nhiều người, của thời đại lắm thương đau”. Khi đọc những dòng Vĩnh viết trong “Vọng”, cùng với tranh, tôi hiểu vì sao Vĩnh có thể vẽ thần thái đến thế.
“Vọng” là dự án vẽ chân dung văn nghệ sĩ của Trần Thế Vĩnh hình thành từ năm 2018, với mục đích “để lại tiếng vọng cho đời từ con người đến tác phẩm của mình” bao gồm cả triển lãm và sách mỹ thuật giới thiệu 51 chân dung văn nghệ sĩ.
 |
| Vẽ chân dung luôn là niềm say mê của Hoạ sĩ Trần Thế Vĩnh. |
Ðể có thể vẽ được chân dung người nổi tiếng thành công, Trần Thế Vĩnh đã bắt đầu từ hành trình vẽ chính mình. Năm 2013, Vĩnh nhận giải đặc biệt Giải thưởng Dogma cho chân dung tự hoạ. Anh vẽ phong cảnh, tĩnh vật, đời sống hiện thực… chủ yếu để củng cố hình hoạ và khả năng vững vàng trong cách xử lý hình và màu. Sau đó, Vĩnh tìm hiểu các thể loại khác như siêu thực, hồn nhiên, biểu hiện, pop art, trừu tượng... “Vọng” cũng là triển lãm lần thứ 4 của anh sau “Mộng du” (Gallery Sông Như năm 2009), “Không đề” (gallery Tự do năm 2012), “Bắt đầu từ đâu?” (Gallery năm 2016). Chân dung sơn dầu Park Hang-seo có tên "Người thầy của tôi", sơn dầu khổ 73x92 cm, Vĩnh vẽ khi bóng đá Việt Nam đang có những thành công vang dội. Bức chân dung ngay lập tức gây sốt trên mạng xã hội, hàng chục lượt người chia sẻ trước trận chung kết AFF Cup 2018. Tác phẩm được đưa ra đấu giá tại nhà đấu giá nghệ thuật Chọn với giá chung cuộc 10.500 USD (tương đương 247 triệu đồng).
Vĩnh đã đi qua trong cơn buồn vì gia đình đổ vỡ, trong cơn đau mất cả ba mẹ để thực hiện dự án “Vọng”. Nghệ thuật đối với Vĩnh là sự biến thiên không ngừng nhưng tôi hiểu bản chất của người nghệ sĩ là muốn “thách thức” với chính mình, với khả năng và sự sáng tạo của anh.
Chúng ta cùng chờ đợi bộ tranh "Thế gian đảo điên” đã ấp ủ ý tưởng nhiều năm, hiện mới đi được một phần nhỏ chặng đường sẽ tiếp tục cống hiến những gì mà Trần Thế Vĩnh muốn đáp lại ân tình với mỹ thuật. Sau dự án chân dung các nhân vật đã thành công ngoài mong đợi, Vĩnh cho biết sẽ thực hiện những chân dung rộng hơn, lớn hơn. Ðấy không còn là những bức tranh cá nhân mà là "chân dung" của xã hội, của thời cuộc./.
Minh Anh
Xem thêm bình luận