Năm 2019 sắp khép lại, nhưng có lẽ kỳ vọng của Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) - Antonio Guterres tạo ra những thay đổi ngoạn mục trước khi tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh bước sang tuổi 75 vào năm 2020 khó có thể trở thành hiện thực.
Các tay súng trung thành với Chính phủ đoàn kết dân tộc Libya được quốc tế công nhận xung đột với lực lượng của Tướng Khalifa Haftar ở khu vực al-Sawani, phía Nam thủ đô Tripoli ngày 13/6/2019. Nguồn: AFP
Đầu năm, ông Guterres phát đi thông điệp 2019 sẽ là năm LHQ ưu tiên cho ngoại giao hòa bình, chống biến đổi khí hậu, thúc đẩy các mục tiêu Phát triển bền vững (SDG), quản trị công nghệ mới hiệu quả và tái khẳng định những giá trị cốt lõi của LHQ.
Cuối năm, thông điệp mạnh mẽ của Tổng Thư ký LHQ vẫn còn đó, nhiều thành quả đạt được rất đáng ghi nhận, nhưng người ta cũng hơn một lần thấy ông Guterres phải thừa nhận “lực bất tòng tâm” bởi thế giới vẫn tiếp tục đối mặt với những cuộc xung đột triền miên, chủ nghĩa khủng bố và nguy cơ chạy đua vũ trang ngày càng gia tăng.
Chính LHQ cũng đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng tài chính hết sức nghiêm trọng khi các nhân viên còn chưa được nhận lương, nhiều hội nghị và chuyến công tác của chuyên viên và quan chức LHQ buộc phải hủy hoãn vì không có ngân sách.
Không thể phủ nhận những đóng góp lớn lao của LHQ cho an ninh và hòa bình thế giới suốt một năm qua. Nỗ lực của LHQ có thể thấy rõ qua những cuộc bầu cử diễn ra trong hòa bình ở Madagascar và Cộng hòa Dân chủ Congo, việc tìm ra giải pháp cho cuộc xung đột giữa Hy Lạp và Bắc Macedonia.
Vai trò của LHQ cũng nổi bật sau cuộc đối thoại chính trị thành công ở Sudan cũng như giải pháp vừa nhen nhóm cho cuộc xung đột dai dẳng ở Syria. Còn rất nhiều thành quả minh chứng cho những nỗ lực của LHQ nhằm tái thiết hòa bình trên thế giới.
Vấn đề phát triển bền vững, một trong các lĩnh vực trụ cột của LHQ, cũng ghi khá nhiều dấu ấn. LHQ đã đẩy mạnh tiến trình thực thi các SDG với một loạt chương trình phát triển được thông qua và triển khai. Dưới sự dẫn dắt của LHQ, 4 năm sau khi 193 quốc gia phê chuẩn các SDG 2030, thế giới nhìn chung đã gặt hái được những kết quả rõ rệt trong việc thực hiện 17 mục tiêu và 169 chỉ tiêu toàn cầu, từ giải quyết đói nghèo cho tới cải thiện y tế, bảo vệ quyền con người và chống biến đổi khí hậu.
Thế nhưng, có những “điểm nóng” mà nỗ lực của LHQ vẫn chưa đủ để chạm tới giải pháp hữu hiệu. Đó là các cuộc chiến ở Libya và Afghanistan; là giải pháp hai nhà nước đối với Israel và Palestine có nguy cơ đổ vỡ; là khả năng cuộc chiến vũ trang ở vùng Vịnh có thể nổ ra bất cứ lúc nào…
Báo cáo của LHQ công bố hồi tháng 7 cho thấy hơn 821 triệu người trên toàn thế giới rơi vào cảnh thiếu ăn trong năm 2018, đánh dấu năm thứ 3 liên tiếp con số này gia tăng mà nguyên nhân chủ yếu là do biến đổi khí hậu và chiến tranh. Việc đảo ngược xu hướng này là một trong các SDG đã được LHQ vạch ra, nhưng khi nào đạt được mục tiêu đó vẫn còn là câu hỏi lớn.
Khép lại một năm còn nhiều bộn bề và mục tiêu dang dở, năm 2020, LHQ nói chung, đặc biệt là Hội đồng Bảo an nói riêng, sẽ phải giải quyết hàng loạt công việc, sẽ phải tăng thêm nỗ lực và ý chí chính trị để thực hiện sứ mệnh duy trì hòa bình và thúc đẩy phát triển, đúng như những gì được ghi trong Hiến chương LHQ. Đó cũng là cách để LHQ khẳng định vai trò quan trọng hàng đầu, là nền tảng không thể thiếu cho một thế giới hòa bình, công bằng và thịnh vượng.
H.L.K (tổng hợp từ nguồn Vietnam+)