Tội phạm mạng hiện nay được đánh giá về mức độ nguy hiểm cao do hậu quả mà nó có thể gây ra rất lớn. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên mạng chiếm tỷ lệ cao nhất trong cơ cấu của loại tội phạm này. Nó thật sự trở thành một vấn nạn mới trong kỷ nguyên Internet.
Một vụ án sử dụng mạng Internet chiếm đoạt tài sản được TAND tỉnh xét xử. Ảnh: K.P
Chỉ cần một trang web hoặc email trông có vẻ hợp pháp là kẻ lừa đảo có thể dễ dàng thực hiện hành vi lừa đảo trên mạng. Những tiến bộ khoa học công nghệ (mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng Internet hoặc thiết bị số) trở thành công cụ phạm tội. Những điểm tâm lý tiêu cực của bị hại như lòng tham, ham mua đồ rẻ, sự thiếu hiểu biết, nhất là sự mất cảnh giác trong bảo mật thông tin sẽ giúp kẻ lừa đảo khai thác để chiếm đoạt tài sản.
Nhiều bị cáo cho đến trước khi bị cơ quan điều tra “sờ gáy” đều đinh ninh rằng, việc làm của mình trên mạng Internet không thể bị phát hiện. Bởi, những đối tượng bị họ lừa đảo không thể biết chính xác họ là ai, nếu có phát hiện mình bị lừa thì cũng không thể tiếp cận, không thể xử lý.
Nhiều bị cáo khi ra trước vành móng ngựa đều phủ nhận việc mình có hành vi lừa đảo, hành vi chiếm đoạt tài sản thông qua mạng Internet, thiết bị máy tính kỹ thuật số… Không ít bị cáo vẫn còn khá băn khoăn khi nghe đọc cáo trạng về mình bởi chính những hành vi do mình gây ra. Do trình độ nhận thức pháp luật hạn chế, do thiếu hiểu biết về các quy định pháp luật, đặc biệt là pháp luật hình sự đối với vấn đề này cũng có.
Phiên tòa hình sự TAND tỉnh mới đây xét xử bị cáo Vũ Thị Hải Yến, bị truy tố về tội sử dụng mạng Internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản đã tuyên phạt Hải Yến 2 năm tù giam. Bản thân Hải Yến khá sốc khi nhận mức án này, bởi Yến cứ nghĩ rất đơn giản, trả tiền lại cho người bị hại thì chắc sẽ không sao.
Trước Hải Yến cũng đã có không ít bị cáo cho đến khi ra tòa vẫn không đủ nhận thức để hình dung hành vi phạm tội của mình là nguy hiểm cho xã hội, là nằm trong nhóm tội phạm đang được quan tâm hiện nay. Hầu hết các bị cáo đều suy nghĩ đơn giản rằng: lập trang web, lập tài khoản bán hàng trên mạng, thông qua các trang này, các tài khoản này chiếm đoạt tiền của người khác, nếu có bị phát hiện thì trả lại tiền chắc không sao(?!).
Vào tháng 4/2015, Hải Yến mở tài khoản Zalo trên điện thoại di động với tên là “Chuyên sỉ”, sau đó đăng hình ảnh điện thoại di động IP 5S, máy tính bảng nhằm quảng cáo bán hàng trên mạng với giá rẻ. Yến còn sử dụng công cụ “tìm kiếm quanh đây” để kết bạn với những người khác sử dụng Zalo ở gần với mục đích tìm người mua hàng, thực chất là những sản phẩm không có thật do bị cáo đăng bán. Chị V.T.C.M đã chuyển 7 triệu đồng để mua 1 chiếc điện thoại di động IP 5S, còn chị N.T.Q chuyển số tiền 4,1 triệu đồng để mua máy tính bảng. Sau khi nhận tiền xong, Yến xóa kết bạn, chặn tài khoản Zalo và tắt liên lạc điện thoại để chiếm đoạt tiền.
Đến tháng 9/2015, thấy hành vi lừa đảo của mình không bị phát hiện, Yến tiếp tục sử dụng số điện thoại khác đăng ký tài khoản Zalo “Xưởng may sỉ” và cũng dùng thủ đoạn cũ, bán hàng cho 19 khách hàng bằng cách yêu cầu họ chuyển tiền vào một tài khoản ngân hàng để chiếm đoạt gần 20 triệu đồng, mà không giao hàng cho người mua.
Khi bị cơ quan điều tra thụ lý vụ án, bắt tạm giam, Yến thừa nhận hành vi phạm tội, ăn năn hối hận, tự nguyện bồi thường tất cả thiệt hại, và mong sẽ được nhận mức án nhẹ nhất để sớm sum họp với gia đình. Tuy nhiên, mọi việc đã muộn màng. Do hành vi phạm tội dạng này luôn bị xem xét là phạm tội nhiều lần nên ở tình tiết định khung tăng nặng. Hơn nữa, việc sử dụng các phương tiện, các thiết bị công nghệ cao cũng như sử dụng mạng Internet để phạm tội không những xâm hại tài sản của người khác mà còn gây hoang mang, lo ngại cho nhiều người, nên cho đến thời điểm hiện tại, tội phạm này luôn bị xử lý hết sức nghiêm khắc.
Kim Phượng