Khu vườn nhà tôi không quá rộng nhưng với sự khéo léo của ba, hầu như trong vườn đầy đủ các loại hoa quả, từ ổi, xoài, đến mãng cầu xiêm, bưởi… Nhưng loại trái mà tôi thích ăn nhất là mít. Cắn một múi mít, nước mật từ từ ứa ra ngọt lịm.
Khi vụ mùa giáp hạt đến, cái đói bủa vây, thì mít trở thành “vị cứu tinh” cho xóm làng. Họ chế biến ra nhiều món ngon từ mít lắm. Mít ăn chín mãi cũng chán, má tôi hái những trái căng mọng, gai thưa. Để trái dưới vòi nước mà dần dần lột bỏ bộ áo gai góc, vừa dễ dàng, vừa không sợ bị mủ dính tay. Từ loại mít còn xanh này má chế ra món dưa mít. Sau khi gọt hết vỏ, má đặt mít vào một cái nia lớn, dùng dao băm chặt thật đều tay rồi thái thành sợi vừa ăn. Để sợi mít vừa tơi lại trắng nõn, má đem tất thảy vào chậu ngâm với nước vo gạo. Cuối cùng, má cho vào lọ, ép chặt cùng với một ít muối và gia vị. Mấy ngày sau là có ngay món dưa mít đậm đà.
Rồi má làm mứt mít. Loại mít dai là thích hợp nhất để làm mứt. Công đoạn làm mứt mít cũng tỉ mỉ không kém làm dưa. Mít gỡ bỏ hột, luộc chín rồi quết nhuyễn. Nấu đường tan để mít vào sên tới keo lại, cho vào lọ thủy tinh ăn được mấy tháng liền. Sau này đi học xa, tôi vô tình phát hiện ra loại mứt này khi dùng với bánh mì thì quá tuyệt. Đám bạn cứ tấm tắc khen ngon.
Nhưng có lẽ ít ai để ý đến công dụng của hạt mít. Hạt mít sau khi rửa sạch, má cho vào nồi luộc chín. Thường thì má lột hết lớp vỏ cứng ngoài ra và nghiền thành bột. Hòa lẫn nước đường rồi vo viên thành kẹo. Chao ôi, đến là ngon! Vị thơm thơm, bùi bùi giống như khoai, vị ngòn ngọt của đường cứ bám mãi bờ môi. Những hôm trời mưa, tôi ăn hết một gói kẹo mít má làm mà không chán.
Má còn nấu cháo hạt mít nữa. Có lần tôi kể chuyện cho các bạn thành phố, tụi bạn tròn mắt ngạc nhiên kêu lần đầu mới nghe món ăn lạ lùng như vậy. Tôi nhớ nôn nao, chén cháo mít nghi ngút khói má nấu lúc sáng sớm. Cái bộ dạng em Bi hấp tấp, quên cháo đang nóng, nó húp ngay một muỗng rồi nhảy tưng tưng làm cả nhà cười vang...
Với loại trái cây thân thuộc, dân dã này, tôi không thể kể hết những món má làm. Giờ đây, má đã ở tuổi xế chiều, lưng còng, mắt mờ, nhưng mỗi khi tôi về vào mùa mít, má lại làm cho tôi món dưa mít, kẹo hạt mít và cả món cháo mít nữa. Bao yêu thương cứ ùa về…
CAO VĂN QUYỀN

Truyền hình







Xem thêm bình luận