(CMO) Rất nhiều vụ tai nạn, va chạm giao thông xảy ra sau khi được xác minh, xử lý, bị hại không nhận được tiền bồi thường như phán quyết hoặc thoả thuận.
Tai nạn, va chạm giao thông đã và đang diễn biến phức tạp, mọi người cần trang bị cho mình những kiến thức pháp luật cần thiết nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân.(Ảnh minh hoạ) |
Không đủ điều kiện thi hành án
Vào khoảng 22 giờ ngày 11/12/2018, Trần Trọng Nhân (sinh năm 2001, ngụ Khóm 4, phường Tân Xuyên, TP Cà Mau) điều khiển xe mô-tô mang biển kiểm soát 69B1-347.44 đi từ hướng cầu Phan Ngọc Hiển về Trung tâm hội nghị tỉnh. Ðến đường Lê Duẩn, Nhân chạy theo đường phân cách trước Trung tâm hội nghị, sau đó rẽ trái để về đường Phan Ngọc Hiển. Khi Nhân cho xe chuyển hướng thì va vào xe mô-tô mang biển kiểm soát 69F3-1213 do Nguyễn Duy Thế (sinh năm 1963, ngụ Khóm 6, Phường 9, TP Cà Mau) điều khiển chở Nguyễn Phước Ph (sinh năm 1951, tạm trú tại Phường 9) đi từ hướng Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về hướng Khu dân cư Minh Thắng.
Tại phiên toà xét xử từ sơ thẩm đến phúc thẩm, Hội đồng xét xử đều nhận định hành vi của bị cáo Nhân điều khiển xe mô-tô khi chưa có giấy phép lái xe là không đúng quy định, đã trực tiếp xâm phạm đến sự an toàn và hoạt động bình thường của người và các phương tiện lưu thông đường bộ. Ðây cũng là nguyên nhân dẫn đến cái chết của ông Ph và làm thương tật 20% cho ông Thế.
Bản án có hiệu lực từ tháng 6/2020, hồ sơ vụ việc cũng được chuyển qua cơ quan Thi hành án (THA) dân sự TP Cà Mau. Tuy nhiên, số tiền bồi thường 50 triệu đồng cho bị hại là ông Thế đến nay vẫn chưa thi hành được. Nguyên nhân được cơ quan thi hành án đưa ra là do gia cảnh của người vi phạm không có khả năng THA. Vụ việc được xếp vào nhóm hồ sơ không đủ điều kiện thi hành.
Thông tin từ các cơ quan tư pháp trên địa bàn, thời gian qua tiếp nhận khá nhiều vụ việc liên quan đến tai nạn giao thông. Việc xử lý cũng gặp không ít khó khăn, từ đó dẫn đến quyền và lợi ích hợp pháp của người bị hại chưa thật sự được đảm bảo. Ðơn cử như trong hệ thống toà án, một thực trạng diễn ra là tai nạn xảy ra, người gây tai nạn có địa chỉ ngoài tỉnh, việc thông báo, triệu tập cũng mất khá nhiều thời gian. Chưa kể đến trong quá trình xét xử bị hại lại không cung cấp đủ chứng cứ, tài liệu hợp pháp nên trách nhiệm dân sự chưa được rõ ràng để yêu cầu bồi thường.
Khi bản án có hiệu lực, việc THA cũng là vấn đề khó khăn. Có nhiều trường hợp người vi phạm không đủ năng lực tài chính như sự vụ nêu trên, nên cơ quan THA không thể thực hiện thi hành bản án.
Rủi ro từ việc tự thoả thuận
Một vấn đề đáng quan tâm hiện nay, đối với các vụ tai nạn giao thông mức độ không nghiêm trọng hay va chạm giao thông, bị hại và người vi phạm đa phần tự thoả thuận là chính. Việc trang bị cho mình những kiến thức pháp luật cần thiết để có thể tự bảo vệ bản thân còn hạn chế, nên rất nhiều quyền và lợi ích hợp pháp không được đảm bảo khi tai nạn, va chạm giao thông xảy ra.
Ở trọ, làm công nhân cho 1 công ty thuỷ sản đóng trên địa bàn TP Cà Mau, thu nhập không cao, nuôi con nhỏ, chị Phan Kiều Nhi (37 tuổi, tạm trú tại Phường 6, TP Cà Mau) lại phải gánh thêm khoản tiền điều trị hơn 30 triệu đồng từ một vụ tai nạn giao thông.
Tai nạn xảy ra, tỷ lệ thương tật không đủ để truy cứu trách nhiệm hình sự nên sự việc được giải quyết ở mức độ thoả thuận của các bên. Theo lời chị Nhi, sau đó không lâu, ngành chức năng địa phương có mời gia đình chị và bên gây tai nạn làm việc để làm trung gian thoả thuận giữa các bên. Phía người gây tai nạn cũng hứa sẽ chịu toàn bộ chi phí điều trị cho chị.
“Tuy nhiên, nhiều tháng trôi qua, tôi không nhận được một khoản tiền bồi thường nào từ người gây tai nạn. Sau khi ra viện, tôi phải điều trị tại nhà hơn 2 tháng trời, cuộc sống cứ trông chờ vào tiền hàng ngày đi làm thuê của chồng”, chị Nhi cho biết.
Cũng giống như hoàn cảnh của chị Nhi, ông Nguyễn Văn Liểng (Ấp 2, xã Thới Bình, huyện Thới Bình) 2 năm trước bị chấn thương vùng mặt do tai nạn giao thông, điều trị tại Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP Hồ Chí Minh với tổng chi phí hơn 40 triệu đồng. Theo lời kể của ông Liểng, khi tai nạn xảy ra, 2 bên có thoả thuận về chi phí bồi thường thiệt hại. Lúc đầu, phía người gây tai nạn đưa trước 5 triệu đồng, nhưng kể từ đó đến nay, gia đình ông không nhận được thêm một khoản bồi thường nào khác.
Luật sư Bùi Quốc Tuấn, Ðoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh cho biết, khi tai nạn xảy ra, bị hại có thể làm đơn khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ra toà án, đồng thời cung cấp các chứng cứ cho toà án và chứng minh yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp, gồm các chứng cứ chứng minh vụ tai nạn đã xảy ra, nguyên nhân vụ tai nạn, cam kết và thoả thuận bồi thường giữa 2 bên...
Về thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại, Bộ luật Dân sự 2015 quy định là 3 năm kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm./.
Văn Ðum