Không mang tính chất “giảng dạy”, nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Thiện Vũ - nghệ sĩ ưu tú duy nhất ở loại hình đờn ca tài tử (ĐCTT) xác định: “Tôi phụ trách lớp học nâng cao kỹ năng đờn cho giới nghệ nhân Bạc Liêu chỉ với tính chất trao truyền những gì mà tôi thông hiểu để phong trào ĐCTT của tỉnh sẽ đi sâu vào chuyên môn hơn, bản thân mỗi tài tử đờn sẽ hiểu về ngón nghề của mình tận tường hơn…”. Đó cũng là mục đích cốt lõi của lớp ĐCTT nâng cao vừa được Sở VH-TT&DL tổ chức cho trên 50 tài tử đờn trong tỉnh dự học.
Hiểu đúng mới thực hành đúng
Sau nhiều hoạt động diễn ra trong khuôn khổ Festival ĐCTT quốc gia lần I - Bạc Liêu 2014, mà trọng điểm là các hình thức giao lưu ĐCTT giữa nghệ nhân, tài tử các tỉnh, thành phố; một số tài tử đờn của tỉnh Bạc Liêu - những người đã từng chơi ĐCTT gần nửa đời người mới nhận ra rằng, mặc dù mình chơi nhạc tài tử đã lâu nhưng trình độ hiểu biết về loại hình nghệ thuật này vẫn còn chưa được thấu đáo. Đối với lớp nghệ nhân đang gìn giữ một di sản văn hóa thế giới thì sự chưa “thông suốt” ấy quả thật đáng băn khoăn! Thế là nhu cầu mở mang kiến thức, nâng cao kỹ năng thực hành di sản là một nhu cầu tất yếu đặt ra. Ông Đỗ Ngọc Ẩn, phụ trách phong trào ở CLB ĐCTT tỉnh chia sẻ: “Chỉ có hiểu đúng mới thực hành đúng. Với mong muốn đó, tôi đã mạnh dạn đề xuất Sở VH-TT&DL tổ chức lớp học này dưới sự hướng dẫn trực tiếp của Tiến sĩ - Nhạc sĩ Huỳnh Khải (Nhạc viện TP. HCM) và NSƯT Thiện Vũ. Sự uyên thâm của các “bậc thầy” về ĐCTT này sẽ giúp đội ngũ nghệ nhân nói chung, các tay đờn ở Bạc Liêu nói riêng hiểu biết sâu rộng và nâng cao ngón đờn…”
![]() |
| Các nghệ nhân biểu diễn hòa tấu ĐCTT tại Quảng trường Hùng Vương. Ảnh: C.T |
Cộng lực để nâng tầm di sản
NSƯT Thiện Vũ nói một câu thật ấn tượng: “Một vài người, dù giỏi vẫn không làm được, phải có sự cộng lực thì chúng ta mới đẩy con thuyền nghệ thuật ĐCTT vươn xa xứng đáng với bản chất vốn có và xứng tầm là di sản của nhân loại”. Chính vì vậy, những người trong vai trò “thầy” không phải dạy học mà chỉ nhận trách nhiệm trao truyền những kỹ năng mình nắm bắt được để cùng nhau “đẩy con thuyền” ấy!
Một lớp học nâng cao về kỹ năng đờn với cách thức lý thuyết áp dụng thực hành ngay trên từng bản đờn; tóm tắt tiểu sử, chữ nhạc trên từng nhạc cụ; cách xướng âm, ca trên từng chữ đờn để học viên thấy được sự độc đáo của nghệ thuật luyến láy, ngân nga... đã gợi hứng cho từng học viên. Ngoài ra, lớp học còn được chia thành các ban nhạc lên biểu diễn để “đồng môn” góp ý, sẻ chia kinh nghiệm qua sự hướng dẫn trực tiếp của thầy đứng lớp…
Lớp học chỉ diễn ra 10 ngày nhưng những kiến thức, kỹ năng được trao truyền đã thật sự giúp ích cho mỗi nghệ nhân, tài tử tham gia. Anh Thanh Sử, một nghệ nhân đã từng biểu diễn ĐCTT tại Hoa Kỳ chia sẻ: “Dù cầm đờn đã mấy chục năm, từng đi nước ngoài biểu diễn nhưng vào lớp học này tôi vẫn tiếp thu thêm rất nhiều kỹ năng bổ ích. Muốn có một ngón đờn hay, người cầm đờn phải rõ từng chữ nhạc trong các bài, ngoài ra chúng ta cần phải rõ sâu xa về ý nghĩa của nghệ thuật mình đang chơi. Tôi đã học được nhiều điều bổ ích như vậy”. Một số học viên theo học vài buổi phải xin nghỉ với lý do theo không kịp trình độ với các nghệ nhân đờn chuyên nghiệp và họ mong rằng ngành Văn hóa tỉnh sẽ mở tiếp những lớp ĐCTT căn bản để họ được hiểu những kiến thức bước đầu về loại hình này…
Hơn 50 nghệ nhân, tài tử đến từ CLB ĐCTT ở các huyện, thành phố, trong đó có một số học viên ở Trường cao đẳng Y tế Bạc Liêu, Bộ đội Biên phòng tỉnh… đã được trao truyền những kỹ năng nâng cao về ĐCTT. Hy vọng rằng, với những gì tiếp thu được, họ sẽ là lớp kế thừa đủ tài và đủ trí để nâng cao giá trị một di sản của Nam bộ Việt Nam nay đã trở thành di sản của nhân loại.
CẨM THÚY

Truyền hình








Xem thêm bình luận