Nghề kéo tôm - “cần câu cơm” của lao động nông thôn

Thời gian qua, việc nuôi tôm công nghiệp - bán công nghiệp trong tỉnh phát triển đã góp phần tạo thêm việc làm cho người lao động ở nông thôn. Trong đó, nghề thu hoạch tôm mướn (kéo tôm) đã trở thành “cần câu cơm” cho nhiều hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Nghề kéo tôm cực và vất vả vì phải thường xuyên ngâm mình dưới nước. Ảnh: C.L

Dưới cái nắng như đổ lửa của những ngày tháng 4, anh Huỳnh Hoàng Quân và nhóm kéo tôm của anh (ngụ xã Vĩnh Hậu, huyện Hòa Bình) vẫn ngụp lặn dưới ao để thu hoạch tôm, sau đó kịp đến ao tôm khác thu hoạch (đã được chủ ao gọi trước đó). Anh Quân chia sẻ: “Tôi cùng với mấy anh em theo nghề kéo tôm gần 10 năm nay. Lúc trước đi kéo tôm thuê cho các công ty. Nhờ làm lâu năm nên cũng có quen biết, vì vậy, khi thu hoạch tôm nuôi là chủ vuông tôm gọi tôi đến bắt tôm. Có khi 1 - 2 giờ sáng, các chủ vuông gọi mình đến kéo tôm (vì tôm nuôi của họ xảy ra sự cố, tôm chết đột ngột) mình cũng phải gọi anh em đi ngay trong đêm. Làm nghề này cực lắm! Ai không có sức khỏe tốt và nhất là không chịu lạnh thì không làm được!”.

Dụng cụ hành nghề kéo tôm là 1 lưới kéo, 1 bình ắc- quy. Tùy theo lứa tôm cần thu hoạch (kích cỡ tôm lớn hay nhỏ) mà người kéo sử dụng lưới có mắt lưới lớn, nhỏ khác nhau để tránh thất thoát cho người nuôi. Mỗi lưới kéo chỉ cần 2 người và kéo nhiều lần cho đến khi hết tôm trong ao. Đa phần lưới kéo được đan bằng cước, bởi loại lưới này nhẹ, ít bị rách.

Kéo tôm là công việc rất vất vả vì phải ngâm mình lâu dưới nước, thời gian làm việc không ổn định, bất kể trời nắng hay mưa, dù là giữa đêm khuya lạnh hay giữa trưa nắng nóng, khi được chủ vuông tôm gọi là phải đi.

Mỗi tấn tôm sau khi được đưa lên bờ, người kéo được trả công từ 400.000 - 500.000 đồng. Nếu làm tốt, kéo tôm ít sót lại trong ao, họ còn được chủ ao “bồi dưỡng” thêm. Nếu vào vụ thu hoạch tôm rộ, trung bình mỗi ngày người làm nghề kéo tôm cũng kiếm gần 1 triệu đồng.

Do phải ngâm mình trong nước nhiều giờ liền và không được bảo hộ lao động đúng cách, nên khi gặp phải môi trường nước bị ô nhiễm (do chủ ao nuôi sử dụng nhiều loại hóa chất), nhiều anh em làm nghề kéo tôm bị dị ứng da (như nổi mẩn đỏ, sần sùi). Vì vậy, có người không chịu nổi đành phải bỏ nghề.

Anh Trương Hoàng Vũ (phường 8, TP. Bạc Liêu) làm nghề kéo tôm hơn 4 năm nay, bày tỏ: “Làm nghề này cực lắm! Mặc dù thu nhập tương đối ổn định nhưng ảnh hưởng đến sức khỏe vì phải ngâm mình trong nước nhiều giờ liền. Có hôm tôi kéo tôm xong về đến nhà là mệt lả, không ăn uống nổi. Còn chuyện bị dị ứng da nổi mẩn đỏ, ngứa khắp người là bình thường. Lúc mới vào nghề, chiều về nhà, tôi phải mua thuốc uống chống dị ứng. Nhưng bây giờ thì không cần nữa vì đã quen rồi.”.

Ở đâu có thu hoạch tôm là có bóng dáng của những người làm nghề kéo tôm. Vì mưu sinh, họ phải trầm mình trong nước để kiếm tiền, lo cho cuộc sống gia đình. Người nuôi tôm và người mua tôm có thể “đổi đời”, còn đối với những người làm nghề kéo tôm như anh Quân, anh Vũ có lẽ chỉ mong tôm nuôi của các chủ ao được trúng mùa để các anh và “đồng nghiệp” có được việc làm ổn định, lo cho cuộc sống gia đình.

ĐOÀN DIỀN