Người nhà quê mê đờn ca tài tử

Là những nông dân quanh năm tay lấm chân bùn thế mà ở họ lại có chung niềm đam mê cháy bỏng với đờn ca tài tử (ĐCTT). Sau những giờ lao động vất vả, mọi người lại quây quần bên nhau ngân nga vài ba câu vọng cổ, những bản vắn để giải khuây. Đối với họ, tiếng đờn, lời ca không chỉ là niềm đam mê mà đó còn là “món ăn tinh thần” không thể thiếu trong đời sống hằng ngày.

“Chú Tư ơi! có nhà không chú?”: Chưa dứt câu hỏi đã nghe tiếng thiếm Tư từ dưới nhà sau vọng lên: “Chú Tư bây đang ở bên nhà của thằng Hai Dũng, nghe đâu ổng với mấy anh em trong Câu lạc bộ ĐCTT của ấp đang giao lưu ca hát gì bên đó, bây qua đó coi sao”. Nghe thiếm nói chúng tôi lật đật chạy qua nhà anh Hai Dũng. Trông thấy chúng tôi từ xa, chú Tư Trung đã vẫy tay hớn hở: “Chú đợi tụi bây từ sáng tới giờ, vào đây đi mấy cháu”. Từ trước đến nay người nhà quê được cái là vô cùng mến khách, điều đó cho chúng tôi cảm nhận sâu sắc hơn về con người nơi đây thật gần gũi và rất đỗi chân tình. Buổi giao lưu ĐCTT được tổ chức theo kiểu “cây nhà, lá vườn”, mọi người ngồi vòng tròn, ở giữa đặt khay trà nóng và dĩa trái cây, còn dụng cụ cũng thật đơn giản, chỉ với một chiếc loa và cây đờn ghi-ta điện, thế là đủ cho buổi giao lưu diễn ra thân tình, ấm cúng. Thay cho lời mở màn, tiếng đờn ngọt ngào, réo rắt của anh Hai Dũng bắt đầu vang lên, dứt nhịp thì chú Tư vào ngay câu vọng cổ trong bài “Tần Quỳnh khóc bạn” của soạn giả Viễn Châu: “Khoan! để anh cạn phân đừng giết oan một trang hào kiệt, nghe lời anh đình thủ bớ La... Thành”. Giọng ca của chú nghe mới mùi mẫn, trầm ấm làm sao! Những điệu cống xang, hò xự mặc dù đã được nghe đi nghe lại nhiều lần nhưng với tôi vẫn không biết chán mà cảm thấy vô cùng sướng tai. Thế mới hiểu được giá trị nghệ thuật của ĐCTT là vô cùng thiêng liêng và vô giá.

Buổi sinh hoạt của CLB ĐCTT ấp 8 (xã Phong Thạnh Đông A, huyện Giá Rai). Ảnh: M.H

Chính từ niềm đam mê ĐCTT mà chú Tư Trung (cán bộ hưu trí của xã Phong Thạnh Đông A, huyện Giá Rai) đã mạnh dạn cùng với anh em trong ấp thành lập câu lạc bộ ĐCTT, đến nay đã trải qua thời gian gần nửa năm. Không chỉ là người khởi xướng mà chú còn truyền cảm hứng cho cả câu lạc bộ hoạt động. Nhớ lại khoảng thời gian trước, để thỏa mãn niềm đam mê, chú Tư cùng với anh em có chung sở thích ca vọng cổ, hàng đêm tụ họp lại nhà anh Hai Dũng (nghệ nhân đờn) người ca, kẻ đờn rất xôm tụ. Dần dần, người dân trong ấp thấy vậy ai cũng muốn tham gia vào nhóm văn nghệ “cây nhà lá vườn” của chú Tư. Đến nay, số lượng thành viên trong câu lạc bộ đã hơn 40 người do chú phụ trách và tổ chức sinh hoạt định kỳ thường xuyên. Những người trong câu lạc bộ đa số đều biết đờn, ca, thậm chí có nhiều người ca rất hay. Trong số đó có chị Ba Cúc, anh Năm Đấu, anh Tấn Trường… đều là những người nắm tương đối vững các điệu thức, bài bản nhất. Từ khi ra đời, câu lạc bộ không chỉ là liều thuốc tinh thần quý báu giúp mọi người xua đi những vất vả, nhọc nhằn của đời sống thường nhật mà nó còn tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho thanh thiếu niên trong ấp.

Nghe những bài vọng cổ ngọt ngào, sâu lắng, chan chứa tình người, chúng tôi cảm nhận được trong đó là những gì rất đỗi bình dị và thân quen, mang đậm bóng hình của quê hương xứ sở. Nó còn là nét chấm phá vô cùng độc đáo, lột tả đặc trưng, tính cách và cuộc sống của người dân miền sông nước Cửu Long. Chính những điều đó làm nó trở nên thân thuộc và gần gũi hơn bao giờ hết với mỗi người. Câu lạc bộ ĐCTT ấp 8 của chú Tư Trung với những người dân quê thật thà, chân chất là minh chứng cho tình yêu và niềm đam mê hết mình dành cho bộ môn nghệ thuật của dân tộc mà cụ thể là ĐCTT. Hứa hẹn trong thời gian không xa, câu lạc bộ sẽ góp sức đưa phong trào ĐCTT của địa phương ngày thêm phát triển.

Minh Hiếu