Trong bối cảnh hội nhập và phát triển không ngừng, nghiên cứu khoa học (NCKH) đang giữ vai trò then chốt trong việc định hình tương lai. Đáng chú ý, giới trẻ Bạc Liêu, đặc biệt là đội ngũ sinh viên, đang vươn lên trở thành lực lượng nòng cốt với nhiệt huyết, tư duy đổi mới và khả năng tiếp thu nhanh nhạy. Họ chính là những người mang trong mình đam mê NCKH, sẵn sàng dấn thân khám phá tri thức.
Trần Quốc Duy và các cộng sự với dự án nghiên cứu khoa học “Sữa hạt bàng M2T”. Ảnh: Đ.K.C
Khơi nguồn sáng tạo từ giảng đường
Tại Trường đại học Bạc Liêu, phong trào NCKH trong sinh viên đã có những bước khởi sắc đáng kể. Với tinh thần cầu tiến và đam mê khám phá tri thức, nhiều bạn trẻ đã chủ động đề xuất và thực hiện những đề tài nghiên cứu chất lượng, được hội đồng chuyên môn đánh giá cao. Không ít công trình trong số đó không chỉ dừng lại ở cấp trường mà còn vươn ra tầm khu vực, như các đề tài tham gia giải thưởng NCKH khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), góp phần khẳng định năng lực và bản lĩnh của sinh viên Bạc Liêu trên bản đồ học thuật. Những thành tích đáng khích lệ này có được là nhờ sự quan tâm chỉ đạo sâu sát từ Đảng ủy, Ban giám hiệu, lãnh đạo các khoa chuyên môn, cùng với sự đồng hành, động viên cả về vật chất lẫn tinh thần từ Hội Sinh viên Việt Nam tỉnh.
Trong năm học vừa qua, sinh viên Trường đại học Bạc Liêu đã đạt được nhiều thành tích ấn tượng trong hoạt động nghiên cứu, với hàng loạt đề tài mang tính ứng dụng thực tiễn cao, gắn liền với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Có thể kể đến các công trình như: cải tiến kỹ thuật trong nông nghiệp, giải pháp nâng cao hiệu quả học tập online, ứng dụng công nghệ trong quản lý và truyền thông cộng đồng… Những công trình này gắn với các đề tài tiêu biểu của “Sinh viên 5 tốt” như: Lê Hữu Luân với việc sử dụng hiệu quả phần mềm GEOGEBRA hỗ trợ dạy học về khoảng cách trong hình học không gian; Đặng Thị Bích Như và cộng sự với mô hình tái chế rác thải nhựa tại trường; Đoàn Trọng Mãi và cộng sự với nghiên cứu hiệu quả nuôi cua biển trong xô; Tiêu Khải Minh và cộng sự tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tìm được việc làm của sinh viên; Lý Khả Minh với tiêu bản cơ thể học bộ xương gà nòi Bến Tre; hay Trần Quốc Duy và cộng sự với sản phẩm sữa hạt bàng M2T… Những dự án này không chỉ thể hiện khả năng tư duy phản biện, kỹ năng làm việc nhóm mà còn tạo nền tảng vững chắc cho hành trình lập thân, lập nghiệp sau này của các bạn trẻ.
Theo chia sẻ của Trần Quốc Duy và các cộng sự, chính mong muốn phát triển kinh tế tuần hoàn và góp phần bảo vệ môi trường đã thôi thúc nhóm làm dự án “Sữa hạt bàng M2T”. Dự án lấy nguyên liệu chính là hạt bàng để sản xuất sữa hạt mang lại nguồn dinh dưỡng cho người tiêu dùng. Với nhiều đặc tính ưu việt mang lại, dự án đã đoạt giải Nhất cuộc thi Sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo lần II năm 2024 của Trường đại học Bạc Liêu và giải Triển vọng cuộc thi Ý tưởng học sinh - sinh viên khởi nghiệp khu vực ĐBSCL lần III năm 2024.
Nâng tầm khát vọng sinh viên
NCKH từ lâu đã là cái nôi nuôi dưỡng những ý tưởng sáng tạo, là nền tảng quan trọng để người trẻ khởi nghiệp và tạo ra các sản phẩm có giá trị thực tiễn. Tại Trường đại học Bạc Liêu, hành trình đưa nghiên cứu đến gần hơn với đời sống đang từng bước được khơi dậy, dù vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua.
Thực tế hiện nay, phong trào khởi nghiệp từ NCKH trong sinh viên vẫn còn khiêm tốn. Chỉ một bộ phận nhỏ sinh viên quan tâm, trong khi số lượng ý tưởng khả thi hay được triển khai thực tế chưa nhiều. Những rào cản lớn nhất đến từ hạ tầng chưa đồng bộ, thiếu không gian sáng tạo, quỹ hỗ trợ tài chính và đặc biệt là sự gắn kết với doanh nghiệp còn lỏng lẻo - yếu tố then chốt để thương mại hóa sản phẩm.
Bên cạnh đó, chương trình đào tạo khởi nghiệp mới tập trung ở một số ngành, khiến sinh viên nhiều khoa khác chưa được tiếp cận đầy đủ kiến thức nền tảng. Việc thiếu môi trường thử nghiệm, đội ngũ cố vấn chuyên môn và các vườn ươm ý tưởng cũng khiến nhiều bạn trẻ còn dè dặt khi triển khai ý tưởng của mình.
Tuy nhiên, những tín hiệu tích cực đang dần xuất hiện. Năm 2023, ý tưởng “Cánh đồng muối Ba Thắc” của sinh viên Khoa Kinh tế - Luật lọt top 10 toàn quốc tại cuộc thi INNOBE - minh chứng cho tiềm năng phát triển của các đề tài nghiên cứu nếu được định hướng đúng. Cùng với đó, các hoạt động như Cuộc thi Sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo hay việc thành lập Trung tâm (HUB) Làng học sinh - sinh viên sáng tạo khu vực ĐBSCL cho thấy bước tiến trong việc hình thành hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp tại trường.
Để nâng tầm khát vọng khởi nghiệp từ nghiên cứu trong thời gian tới, trường cần đẩy mạnh đào tạo đổi mới sáng tạo trong mọi ngành học, mở rộng kết nối với doanh nghiệp và chuyên gia, đồng thời xây dựng cơ chế hỗ trợ vốn, không gian sáng tạo và đội ngũ cố vấn đồng hành lâu dài với sinh viên, giới trẻ.
Khi đam mê NCKH được nuôi dưỡng đúng cách và được đặt trong một hệ sinh thái phù hợp, giới trẻ - sinh viên không chỉ tạo ra tri thức mà còn có thể biến những ý tưởng sáng tạo thành sản phẩm mang lại giá trị thực tiễn, góp phần phát triển địa phương và xã hội theo hướng bền vững.
Kim Trúc
Xem thêm bình luận