(CMO) “Đây là nguồn mới, chưa nắm được bao quát nên bước đầu triển khai thu thuế theo kiểu cuốn chiếu, dự kiến nguồn này sẽ còn phát sinh thêm trong thời gian tới”, đó là chia sẻ của Trưởng phòng Kê khai - kế toán thuế, Cục Thuế tỉnh Cà Mau Trần Văn Như khi triển khai thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước.
Bắt đầu triển khai Nghị định số 82/2017/NĐ-CP, ngày 17/7/2017, của Chính phủ quy định về phương pháp tính, mức thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước từ cuối năm 2017, đến nay ngành thuế đã từng bước thu được một số kết quả tích cực. Nhiều doanh nghiệp sử dụng, khai thác tài nguyên nước cũng tuân thủ, nghiêm chỉnh chấp hành.
![]() |
Một số doanh nghiệp phản ánh giá tính thuế tài nguyên đối với loại hình sản xuất nước đá và nước uống đóng chai quá cao. |
Được biết, theo nghị định, các đối tượng nằm trong diện nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước gồm: Những tổ chức, cá nhân được cấp giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt, nước dưới đất để phát điện, để phục vụ hoạt động kinh doanh, dịch vụ, sản xuất phi nông nghiệp (bao gồm cả nước làm mát máy, thiết bị, tạo hơi), để nuôi trồng thuỷ sản, chăn nuôi gia súc, tưới cà phê, cao su, điều, chè, hồ tiêu và cây công nghiệp dài ngày khác với quy mô từ 20 m3/ngày đêm trở lên.
Theo đó, các đơn vị, cá nhân này sẽ phải thực hiện kê khai và nộp tiền cấp quyền khai thác nước với mức thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước cũng khá thấp, được quy định theo mục đích khai thác nước, chỉ từ 0,1-2% (theo Điều 5, Nghị định 82) và chỉ thu đối với một số mục đích sử dụng nước có lợi thế hơn như: Dùng để kinh doanh, dịch vụ, sản xuất phi nông nghiệp (theo Điều 3, Nghị định 82).
Ông Như cho biết thêm: “Sau khi UBND tỉnh ra quyết định cấp quyền khai thác tài nguyên nước cho các đơn vị, công ty trên địa bàn, cơ quan thuế có trách nhiệm xác định thời hạn nộp ở từng thời điểm cụ thể rồi tiến hành ra thông báo thu tiền. Số tiền thu phát sinh bình quân của mỗi đơn vị dao động cao nhất 235 triệu đồng và thấp nhất là 610.000 đồng/năm. Đến nay đã đưa vào diện quản lý được đơn vị để thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước”.
Là đơn vị phụ trách quản lý trực tiếp vấn đề này, Giám đốc Sở TN&MT Trịnh Văn Lên cho biết: “Thực hiện nghị định này, Sở TN&MT cũng hướng dẫn trình tự, thủ tục nộp hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước rất đầy đủ, nên quá trình thẩm định hồ sơ khá thuận lợi. Và nhiều doanh nghiệp đồng tình khi bắt tay thực hiện".
Theo đó, năm 2018, sở đã tham mưu trình UBND tỉnh phê duyệt cấp quyền khai thác sử dụng tài nguyên nước cho 42 công trình với tổng số tiền là gần 11 tỷ đồng. Trong đó, số tiền phải nộp ngân sách năm 2018 là gần 1,9 tỷ đồng, số tiền phải nộp ngân sách các năm tiếp theo khoảng 1,5 tỷ đồng.
Riêng 8 tháng đầu năm 2019, sở đã tham mưu trình UBND tỉnh đã phê duyệt cấp quyền khai thác sử dụng tài nguyên nước cho 15 công trình, với tổng số tiền trên 2,2 tỷ đồng; Số tiền phải nộp ngân sách năm 2019 gần 1 tỷ đồng; Số tiền phải nộp ngân sách các năm tiếp theo là 300 triệu đồng.
Ông Như thông tin, năm 2019 tỉnh mới bắt đầu giao dự toán nguồn này, tính đến thời điểm này, ngành thuế đã thu đạt 2,1 tỷ đồng, đạt 210% dự toán năm. Nguyên nhân đạt cao là do có nhiều đơn vị phát sinh, ngành thuế cũng từng bước đưa các đơn vị chưa quản lý vào diện quản lý góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước cũng còn rất nhiều khó khăn. Theo Sở TN&MT, đến nay các trường hợp đã được cấp giấy phép trước ngày 1/9/2017, thuộc đối tượng phải nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước nhưng chưa thực hiện nộp hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước theo quy định (chủ yếu là các cơ sở sản xuất nước đá và nước uống đóng chai).
Ông Lên phân trần: “Hiện tại, một số doanh nghiệp vẫn chưa quen với việc khai thác, sử dụng nước phải nộp tiền, do đó một số đơn vị vẫn chưa ý thức cao. Ngoài ra, theo phản ánh của doanh nghiệp, giá tính thuế tài nguyên đối với loại hình sản xuất nước đá và nước uống đóng chai quá cao, nên doanh nghiệp không đóng nổi, hiện có một số cơ sở đã nghỉ hoạt động do không có lợi nhuận”.
Để thực hiện tốt nghị định này, cũng như góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước, sắp tới, Sở TN&MT với vai trò trách nhiệm chính trong việc quản lý sẽ tiếp tục tập huấn, tuyên truyền để doanh nghiệp hiểu và nghiêm chỉnh chấp hành theo quy định của pháp luật. Đồng thời, mời đối thoại để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, hiện nay, sở đang phối hợp với phòng TN&MT các huyện, thành phố để tổ chức buổi làm việc với các chủ giấy phép để đôn đốc chủ giấy phép thực hiện nộp hồ sơ kê khai tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước.
"Dự kiến năm 2020, sở sẽ tiến hành tổ chức thanh tra, kiểm tra đối với các trường hợp không thực hiện nộp hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước và xử lý vi phạm theo quy định tại điểm c, Khoản 3, Điều 28, Nghị định số 33/2017/NĐ-CP, ngày 3/4/2017, của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản", ông Lên cho biết./.
Hồng Nhung