Nhiều quốc gia châu Á và châu Mỹ lên tiếng về quyết định của Mỹ đối với Jerusalem

Ngày 7-12, một số quốc gia châu Á-Thái Bình Dương và Mỹ Latinh đã lên tiếng chỉ trích động thái của Tổng thống Mỹ Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel cũng như kêu gọi Washington đảo chiều quyết định này.

Trong một thông báo với lời lẽ mạnh mẽ, Malaysia nhấn mạnh Mỹ "phải xem xét lại" quyết định trên vì điều này sẽ chấm dứt "tất cả những nỗ lực" giải quyết vấn đề Israel- Palestine cũng như sẽ "gây ra những hậu quả nghiêm trọng" đối với sự ổn định của Trung Đông, "kích động những tư tưởng gây khó khăn hơn cho nỗ lực chống khủng bố". Phát biểu tại cuộc họp thường niên của đảng cầm quyền tại Kual Lumpur, Thủ tướng Malaysia Najib Razak đã kêu gọi các quốc gia Hồi giáo phản đối mạnh mẽ mọi quan điểm công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. 
Cùng chung quan điểm, Tổng thống Indonesia Joko Widodo đã chỉ trích quyết định của Tổng thống Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, đồng thời yêu cầu Mỹ xem xét lại. Ông Widodo cảnh báo bước đi mới của Washington có thể làm tổn hại tới an ninh và ổn định thế giới. 
Trong khi đó, Singapore "tái khẳng định sự ủng hộ lâu dài và kiên định đối với giải pháp hai nhà nước" cho xung đột Israel-Palestine, đồng thời cảnh báo rằng "mọi hành động đơn phương và hấp tấp nhằm thay đổi tình trạng của Jerusalem sẽ cản trở tiến trình lập lại hòa bình cho khu vực". 
Trong khi đó, Nhật Bản - một đồng minh quan trọng của Mỹ ở châu Á - đã tránh đề cập lập trường rõ ràng về quyết định trên của Tổng thống Trump. Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cho rằng vấn đề về quy chế Jerusalem "nên được giải quyết thông qua các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và thông qua các cuộc thương lượng giữa các bên liên quan". Còn Australia bày tỏ quan ngại về những căng thẳng đã gia tăng từ quyết định của Mỹ chuyển đại sứ quán của nước này ở Israel. Ngoại trưởng Julie Bishop (Giu-li Bi-sốp) khẳng định Canberra không có ý định di dời đại sứ quán nước này tại Tel Aviv. 
Tại Ấn Độ, ngày 7-12, nước này đã tuyên bố lập trường độc lập và nhất quán về vấn đề Palestine. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ Raveesh Kumar khẳng định lập trường của Ấn Độ về Palestine hình thành dựa trên quan điểm và những lợi ích của chính quốc gia này, không chịu chi phối của một bên thứ ba. 
Trong khi đó, tại khu vực Mỹ Latinh cùng ngày dẫn tuyên bố mới nhất của Bộ Ngoại giao Argentina cho biết nước này "lấy làm tiếc" về những hành động đơn phương có thể làm tổn hại tới quy chế đặc biệt của Jerusalem, thể theo các nghị quyết của Đại Hội đồng Liên hợp quốc (LHQ). Tuy không chỉ trích trực tiếp quyết định của Tổng thống Trump công nhận Jerusalem là thủ đô Israel, nhưng tuyên bố mới đăng trên mạng chính thức của Bộ Ngoại giao Argentina bày tỏ lập trường ủng hộ giải pháp "hai nhà nước", mong muốn các bên chung sống hòa bình, tôn trọng lẫn nhau và thừa nhận đường biên giới chung được xác định vào năm 1967. 
Bộ Ngoại giao Chile cũng bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về quyết định nói trên của Tổng thống Trump, và khẳng định việc Israel chiếm đóng khu bờ Tây Jerusalem là hành vi “bất hợp pháp”. Chính phủ Chile kêu gọi các bên có liên quan không đưa ra những quyết định có thể kích động lòng thù hận và bạo lực. 
Bộ Ngoại giao Cuba (Minrex) cùng ngày đã bày tỏ "quan ngại sâu sắc" và bác bỏ tuyên bố đơn phương của Tổng thống Mỹ về việc công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, coi đây là hành động vi phạm nghiêm trọng đối với Hiến chương của LHQ, luật pháp quốc tế và các nghị quyết liên quan của LHQ. Bộ Ngoại giao Cuba cho rằng tuyên bố trên của Chính phủ Mỹ vi phạm các quyền lợi hợp pháp của nhân dân Palestine và các vương quốc Arb và Hồi giáo. Động thái cũng có thể kéo theo những hậu quả nghiêm trọng đối với sự ổn định và an ninh ở Trung Đông, đồng thời làm gia tăng căng thẳng tại khu vực này cũng như cản trở mọi nỗ lực nhằm khôi phục các cuộc đàm phán hòa bình giữa người Israel và Palestine. Bộ Ngoại giao Cuba kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, thực hiện các quyết định cần thiết và yêu cầu Israel chấm dứt ngay việc chiếm đóng lãnh thổ Palestine, đồng thời tuân thủ các nghị quyết do LHQ thông qua về tình hình Trung Đông và vấn đề Palestine. Ngoài ra, cơ quan ngoại giao của đảo quốc Caribe cũng khẳng định Cuba tiếp tục ủng hộ một giải pháp toàn diện, công bằng và lâu dài cho cuộc xung đột giữa Israel và Palestine, dựa trên giải pháp của Nhà nước về việc cho phép người Palestine có quyền tự quyết và có một Nhà nước độc lập và chủ quyền, với thủ đô của mình tại Đông Jerusalem và các vùng biên giới trước năm 1967. 
Ngày 7-2, tại Ottawa, Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland ra tuyên bố nhấn mạnh vấn đề Jerusalem chỉ có thể được giải quyết trong khuôn khổ của cơ chế giải quyết tranh chấp giữa Israel và Palestine.  Bà cũng nhấn mạnh cam kết mạnh mẽ của Canada trong việc duy trì hòa bình lâu dài, toàn diện và công bằng ở Trung Đông, trong đó có việc thành lập Nhà nước Palestine độc lập sinh sống hòa bình và an toàn bên cạnh Israel. Canada kêu gọi các bên bình tĩnh và tiếp tục hỗ trợ tiến trình tìm kiếm giải pháp cho cuộc xung đột giữa Palestine và Israel.

TTXVN