Nhớ về “Ngày hội non sông” đầu tiên

Cùng với cả nước, ngày 6/1/1946, cử tri Bạc Liêu nô nức đi bỏ phiếu bầu Quốc hội khóa I nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa để giải quyết những vấn đề quan trọng của đất nước. Thời gian đã xa, nhưng ký ức về những ngày tháng đó vẫn không phai mờ trong tâm trí của những người từng gắn bó với thời điểm lịch sử hào hùng. Đặc biệt là ở Nam kỳ lúc bấy giờ, cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên diễn ra trong bối cảnh quân địch luôn bao vây, chống phá.

Những nữ đại biểu của Quốc hội khóa I năm 1946. Ảnh: T.L

Dù đã bước qua tuổi 95, nhưng trong ký ức của cô Nguyễn Thị Bình (cô Út Bình) - nguyên Thường vụ Tỉnh ủy, Hội trưởng Hội Phụ nữ tỉnh thì sự kiện trọng đại ấy vẫn rất gần gũi và vẹn nguyên giá trị.

Theo lời kể của cô Út Bình thì vào cuối năm 1945, đầu năm 1946, ở tuổi 18, cô được phân công làm Tổ trưởng Tổ bầu cử ấp Rạch Già (xã Tân Ân, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau). Cô trực tiếp tuyên truyền, vận động người dân địa phương đi bầu cử và chuẩn bị công tác khánh tiết. Điều kiện khi ấy còn rất khó khăn, việc trang trí bên trong và ngoài điểm bầu cử khá đơn giản nhưng vẫn trang nghiêm, tạo không khí vui tươi, phấn khởi với cờ Tổ quốc, cờ Đảng, khẩu hiệu, thùng phiếu, loa cầm tay… “Ngày đó nghèo khổ lắm! Có máy móc, thiết bị gì đâu. Tôi và các bạn cùng thời dùng thiếc quấn tròn làm ống loa để khi nói âm thanh được vang xa hơn”, cô Út Bình nhớ lại.

Ở tỉnh Bạc Liêu lúc bấy giờ, có khoảng 6 - 7 người ứng cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa I và 3 người có uy tín nhất được Nhân dân bầu làm ĐBQH gồm: thầy giáo Nguyễn Văn Đính, ông Cao Triều Phát (đại diện tôn giáo) và bà Ngô Thị Huệ (một cán bộ cách mạng). Nhiệm vụ của tổ cô là đi tuyên truyền để người dân biết về cuộc bầu cử Quốc hội của nước ta, về tên và tiểu sử các vị ứng cử ĐBQH, về việc phải bầu đủ đại biểu. Những ngày đó, ở những con rạch nhỏ, tiếng nước khua của dầm bơi xuồng, tiếng mái chèo lách tách khắp các nhánh sông. Một không khí vui như ngày hội!

Cô Út Bình kể thêm, lúc đầu, những người dân đều chưa hiểu bầu cử Quốc hội là gì. Rồi sau đó được nghe phổ biến, dần dần hiểu rằng bầu cử là để tìm người đại diện cho Nhân dân, thực hiện quyền dân chủ. Đây là lần đầu tiên người dân được thực hiện quyền của mình, người dân đi bỏ phiếu vì độc lập - quyền thiêng liêng mà cả cuộc đời chưa được nghe tới.

Lúc đó, khu vực cô phụ trách tổ bầu cử khá an toàn, nên công tác bầu cử không gặp phải sự cản trở, chống phá của các thế lực thù địch. Mặt khác, sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, Nhân dân càng tin tưởng vào sự lãnh đạo của Mặt trận Việt Minh, do vậy việc vận động người dân tham gia bầu cử cũng không gặp nhiều khó khăn. Chỉ cần tuyên truyền cho người dân hiểu được vai trò của Quốc hội và ĐBQH thì họ rất đồng tình ủng hộ, hăng hái tham gia bầu cử. Kể đến đây, gương mặt cô Út rạng rỡ: “Khi đó người dân rất phấn khởi và gần như 100% người dân háo hức cùng nhau đi bầu cử”. Cũng như bao cử tri cả nước, lần đầu tiên được đi bầu cử ĐBQH của nước nhà, cầm lá phiếu, tay cô run run bỏ vào thùng phiếu đơn sơ nhưng trang trọng, một cảm xúc mà theo cô không có giấy mực nào tả hết.

Trong Hồi ức “Tiếng sóng bủa ghềnh” của mình, bà Ngô Thị Huệ - ĐBQH khóa đầu tiên của Quốc hội, chia sẻ: “Giữa lúc hầu hết các tỉnh Nam Bộ lần lượt bị giặc Pháp chiếm đóng và sắp tràn đến Bạc Liêu, Tỉnh ủy Bạc Liêu nhận được chủ trương tổ chức bầu Quốc hội vào ngày 6/1/1946. Dẫu gặp vô vàn khó khăn trong việc chuẩn bị và tiến hành bầu cử, Tỉnh ủy và chính quyền nghiêm chỉnh chấp hành chủ trương của Trung ương, cử cán bộ về từng địa phương tuyên truyền rộng rãi trong Nhân dân, xem như đó là một cuộc vận động nâng cao dân trí, tổ chức thực hiện sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc. Ủy ban Mặt trận Việt Minh giới thiệu đại diện đủ các giới, không phân biệt đảng phái, tôn giáo, nhân sĩ trí thức tham gia ứng cử”. Lần đầu tiên có Quốc hội, vì thế mà những ĐBQH đầu tiên đều cảm thấy rất bỡ ngỡ, lo lắng về nhiệm vụ sắp tới của mình.

Chỉ còn vài ngày nữa là đến ngày cử tri cả nước đi bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Giờ đây, ở cái tuổi cần sự nghỉ ngơi, nhưng ngày ngày cô Út Bình vẫn dõi theo sự phát triển của đất nước, dõi theo những thông tin về cuộc bầu cử ĐBQH khóa XV và HĐND các cấp của tỉnh. Cô mong đến ngày 23/5/2021 này để lại được cầm lá phiếu bầu chọn những vị đại biểu đủ đức, đủ tài, hết lòng vì nước, vì dân. 15 lần được đi bầu cử ĐBQH thật sự là niềm vinh dự và tự hào của cô Út Bình.

Cao Xuân Thu Ngọc