Truyền hình
Ngày ấy, quê tôi hầu như nơi nào cũng có rau đắng. Chẳng ai trồng loại cây tầm thường này nhưng chúng mọc khỏe, phủ khắp đường đi, bờ lúa, góc vườn... Thời gian khổ, người ta không ưa rau đắng (vì đắng) nhưng vẫn phải ăn để sống, để tồn tại. Bởi từ rau đắng, người ta có thể chế biến thành rau đắng xào mỡ, rau đắng luộc, hay rau đắng nấu canh...
Cũng như bao đứa trẻ trong xóm, tôi rất ghét rau đắng vì cái vị đắng đặc trưng của nó. Chao ôi nó đắng làm sao mà khi ăn sống, mặt tôi nhăn như chú khỉ ăn ớt. Nhưng nhà nghèo thì lấy đâu thịt, cá để mà dùng. Ba tôi bảo mẹ xào rau đắng trộn lẫn với rau muống để cho tôi dễ ăn. Rồi ba bảo: “Rau đắng nếu ăn sống thì rất đắng, nhưng khi chế biến xào, nấu thì chất đắng ấy vơi đi. Con cứ ăn thử với cơm sẽ cảm nhận được”. Nếu không ăn thì buộc phải nhịn đói nên tôi nghe lời ba gắp từng sợi rau đắng kèm rau muống xào mỡ cho vào miệng. Hơi đắng đấy, nhưng ăn kèm thế này cũng đỡ nhăn mặt. Từ từ tôi quen với cái vị đắng ấy và xem đó là món ăn bình thường, không có gì phải hãi hùng nữa.
Những ngày ba đi giăng lưới có mớ cá rô ngon, không nỡ bán, đưa mẹ đem nấu canh rau đắng cho chúng tôi ăn. Bữa đó, anh em chúng tôi vét đến hạt cơm cuối cùng trong nồi. Cá rô đồng vốn dĩ đã ngọt, đem nấu với canh rau đắng thì khỏi phải chê. Cái vị đắng của rau được trung hòa với vị ngọt của cá tỏa ra, khiến cho tô canh đậm đà, thơm bát ngát, mà rau đắng cũng không còn “đáng ghét” nữa. Những lúc thấy anh em chúng tôi ăn uống ngon miệng thế này, ba cười rồi lại rưng rưng nước mắt. Vui vì có một bữa cơm “thịnh soạn” cho con cái. Buồn vì cái nghèo cứ đeo đẳng không dứt.
Rau đắng bước vào cuộc đời gia đình tôi trường kỳ. Những năm sau đó, nhờ chịu khó làm ăn, lúa trúng mùa nên kinh tế gia đình khá giả. Ba cho chúng tôi học hành đến nơi đến chốn để thay đổi số phận. Chúng tôi dù đi học, đi làm xa nhà, nhưng vẫn không thể nào quên cái thời gian khó. Nhất là nhớ về món rau đắng xào mỡ thuở nào. Cái vị đắng dân dã ấy chẳng những đi vào vị giác tôi mà cả sâu thẳm trong trái tim kiên định. Cũng nhờ rau đắng đã cho tôi những ước mơ, sự cần cù, quyết tâm thay đổi cuộc đời.
NGUYỄN THANH VŨ
Xem thêm bình luận