Thứ sáu, 26-12-25 22:41:17
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Những nghiệt ngã phía sau ánh đèn màu

Báo Cà Mau

Sân khấu với ánh đèn màu rực rỡ luôn có một ma lực với những người trót mang nghiệp cầm ca. Đó là nơi để người nghệ sĩ “chế biến” những bữa ăn tinh thần đặc sắc phục vụ khán giả; nhưng đó cũng là một môi trường ẩn chứa nhiều nghiệt ngã của cuộc sống!

Với người nghệ sĩ, đoàn chính là nhà, nơi đến biểu diễn là quê hương, còn sân khấu là “người bạn đời” luôn cùng họ sớt chia những thăng trầm trong nghiệp diễn. Được trở thành nghệ sĩ đã là một cái duyên, còn được hát, được diễn, được múa trên sân khấu mỗi ngày là cả một niềm hạnh phúc. Vì vậy, sân khấu và người nghệ sĩ chính là một thực thể không thể tách rời. Nhiều nghệ sĩ từng ví von một cách hình tượng rằng: “Nếu bắt họ rời xa sân khấu, rời xa ánh đèn màu thì cũng như đã tuyên mức án tử hình”. Tình yêu mãnh liệt với sân khấu thôi thúc người nghệ sĩ không ngừng hoàn thiện cả về chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp; đưa họ đến với tột đỉnh vinh quang và kéo họ về gần với công chúng.

Người nghệ sĩ chân chính hãy luôn là chính mình. Ảnh: K.C

Dưới ánh đèn màu, người nghệ sĩ bỗng chốc hóa thân thành những ông hoàng, bà chúa uy nghiêm trên chiếc ngai vàng có kẻ hầu người hạ, kẻ dạ người vâng; hoặc trở thành những tài tử giai nhân trong những giai thoại đầy kinh điển; rồi có khi họ là người khốn khổ, là kẻ hành khất, là một kiếp người bất hạnh bị xã hội dồn nén đến bước đường cùng… Sân khấu và người nghệ sĩ trở thành đôi bạn đường tự lúc nào chẳng biết. Thế nhưng, bên cạnh những hào nhoáng kia, người nghệ sĩ còn phải chuẩn bị tâm thế để đối mặt với biết bao nghiệt ngã!

Sự thường thì tre già măng mọc, trường giang sóng sau xô sóng trước! Thời gian, tuổi xuân, xuất hiện những nhân tố mới và thị hiếu của khán giả là những thử thách mà người nghệ sĩ phải đối diện. Với những nghệ sĩ đã rạng danh, đã tạo được chỗ đứng vững chắc trong lòng công chúng thì thời gian sẽ tỷ lệ thuận với những cống hiến, còn tuổi thanh xuân với họ sẽ chẳng hề hấn gì! Và một khi họ đã chinh phục được khán giả thì dù nhân tố mới có xuất hiện cũng chỉ san sẻ một phần nhỏ “fan” hâm mộ của họ. Song, với những nghệ sĩ tỉnh lẻ thì đó là cả một nỗi lo không phát tiết ra bên ngoài, mà nó âm ỉ, ngấm ngầm ở bên trong.

Ông Lý Hùng (Trưởng đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer Bạc Liêu) từng chia sẻ: “Không có nỗi đau nào bằng người nghệ sĩ bị chính khán giả của quê hương mình quay lưng! Đó cũng là trường hợp đáng tiếc của một đoàn nghệ thuật Khmer ở Sóc Trăng. Hầu hết diễn viên đoàn đều sắp “đi qua cái dốc bên kia của cuộc đời”; tuổi xuân qua đi, sắc vóc không còn, giọng ca thì lạc điệu, khàn đặc… mà thị hiếu của khán giả thì bao giờ cũng đòi hỏi cái hay, cái đẹp, cái trẻ trung. Và đó cũng chính là lý do mà đoàn chúng tôi thường xuyên nhận được lời mời đi lưu diễn ở Sóc Trăng”. Bởi vậy, nếu không muốn bị khán giả quay lưng thì người nghệ sĩ phải siêng năng tập luyện, giữ cho làn hơi, điệu múa, khả năng biểu diễn xuất thần của mình thành những sở trường, sở đoản mà không ai có thể thay thế được; cũng như phải biết cách giữ gìn, duy trì tuổi thanh xuân, sắc vóc thì mới mong trụ được lâu dài trên sân khấu!

Khi văn hóa - nghệ thuật được chú trọng thì cũng đồng nghĩa với việc nhiều nhân tài mới xuất hiện, điều này cũng tỷ lệ thuận với việc sẽ tạo ra một sự cạnh tranh vô cùng gay gắt. Có người cạnh tranh bằng thực tài, nhưng cũng có lắm kẻ thích sử dụng “chiêu trò” trong cạnh tranh, nào là dùng tiền tài, danh vọng, địa vị, thậm chí cả nhan sắc để đánh đổi cái mỹ từ “nghệ sĩ”. Đó là những cơn sóng ngầm âm ỉ không bao giờ ngừng lặng, người nghệ sĩ phải thật sự có bản lĩnh, có đạo đức thì mới mong vượt qua thử thách, khẳng định chính mình!

Xã hội ngày càng hiện đại, giới trẻ lại được tiếp cận nhiều luồng văn hóa mới nên thị hiếu của một bộ phận đối tượng khán giả này vì thế cũng vạn biến theo cơ chế của thị trường. Nhóm khán giả này có xu hướng vọng ngoại, quay lưng lại với những giá trị văn hóa Á Đông (mà theo họ đã lỗi thời) nên họ thích cái gì cũng mới mẻ, cũng “không đụng hàng” như thế mới khẳng định được đẳng cấp! Vì vậy, họ thường mù quáng chạy theo nghệ sĩ mới, đam mê điên cuồng dòng nhạc ăn theo thị trường theo kiểu “yêu nhau con mắt liếc qua, ghét nhau ném đá vỡ đầu nhau ra…”; để rồi khi “cơn sốt” qua đi, họ không ngần ngại “xô ngã” thần tượng cũ để chạy theo thần tượng mới.

Sau ánh đèn màu hào nhoáng của sân khấu còn ẩn chứa biết bao nghiệt ngã mà có lẽ chỉ những người “trong cuộc” mới thật sự thấu hiểu hết sự tình.

Mai Khôi

Chùa Rạch Cui - biểu tượng của đoàn kết và sum họp

Giữa không gian sông nước hiền hoà của xã Khánh Bình, chùa Rạch Cui hiện lên như một dấu son đặc biệt trong đời sống văn hoá tâm linh của đồng bào Khmer Cà Mau. Không chỉ là ngôi chùa Nam tông mang giá trị kiến trúc truyền thống, Rạch Cui còn là nơi ghi dấu lịch sử cách mạng hào hùng, in đậm tinh thần đoàn kết Kinh - Khmer - Hoa trên vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc.

79 thí sinh tham gia Liên hoan Đờn ca tài tử học đường

Tối 19/12, tại Trung tâm Văn hoá tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Liên hoan Đờn ca tài tử học đường tỉnh Cà Mau năm 2025.

Tập huấn xây dựng mô hình trải nghiệm Nhạc trống lớn của người Khmer

Sáng 19/12, tại Nhà sinh hoạt văn hoá ấp Cây Khô, Xã Hồ Thị Kỷ, Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam phối hợp Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm Nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Dự buổi tập huấn có Tiến sĩ Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam.

Trưng bày triển lãm “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”

Sáng 15/12, Bảo tàng tỉnh Cà Mau phối hợp với Đảng uỷ, UBND xã An Trạch và Trường THCS Võ Nguyên Giáp tổ chức khai mạc trưng bày triển lãm chuyên đề “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”.

Một thời hoa lửa

U Minh Hạ mùa sa mưa. Trong cái nắng mới cố xiên mình qua những đám mây đen nặng oằn chực chờ trút xuống, thoang thoảng mùi bông tràm nở muộn.

Biểu tượng hoa cau trong văn hoá Khmer

Hoa cau, biểu tượng thiêng liêng trong hôn lễ của người Khmer, được xem là thước đo phẩm hạnh, phản ánh giá trị văn hoá độc đáo.

Trao thưởng các tác giả đạt Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V

Chiều 12/12, UBND tỉnh Cà Mau tổ chức Lễ trao Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V. Dự lễ có đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.