Quê hương Bạc Liêu đã sản sinh ra những tài năng sân khấu cải lương, đặc biệt trong đó có kỳ nữ Diệu Hiền. Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Diệu Hiền tên thật là Lâm Thị Hiền, sinh năm 1945 tại Bạc Liêu. Dù gia đình vốn không có truyền thống hát cải lương, nhưng bằng tình yêu và tài năng đặc biệt của mình, bà đã trở thành “Đệ nhất đào võ cải lương” từ những năm 60 của thế kỷ trước. Đến nay, dù ít khi xuất hiện trực tiếp trên sân khấu, nhưng hình ảnh NSƯT Diệu Hiền vẫn sống mãi trong lòng người hâm mộ.
![]() |
| NSƯT Diệu Hiền. Ảnh: T.L |
Xuất thân trong một gia đình nghèo, đông anh em lại sớm mồ côi cha, nên mới mấy tuổi đầu NSƯT Diệu Hiền đã theo mẹ tha hương cầu thực tận Sài Gòn. Bà đến với cải lương như một duyên nghiệp. Niềm đam mê cải lương của mẹ, tình yêu bộ môn nghệ thuật mới thôi thúc bà quyết tâm đi theo đoàn hát. Nhà nghèo không có tiền đi học, nhưng để có thể ca hát, bà đã đứng bên ngoài lớp để học chữ cho kỳ được. 14 tuổi, Diệu Hiền trốn mẹ theo đoàn hát. Đầu tiên bà theo đoàn Hoa Lan - Xuân Liễu, rồi được nghệ sĩ Hoàng Nô phát hiện năng khiếu khi đến Hoa Sen. Cơ hội đến khi năm 15 tuổi, Diệu Hiền “bị ép” vào vai chính khi cô đào chính của đoàn không hát. Năm 1960, với vai nữ điệp viên trong vở Người thám tử già, cô đào nhỏ tuổi Diệu Hiền lọt vào “tầm ngắm” của các ông bầu tầm cỡ đất Sài Thành. Đặc biệt, vở Sinh dưỡng đạo đồng do Diệu Hiền hát chính phải tái diễn gần nửa tháng tại rạp Hưng Đạo - một rạp hát cải lương lớn nhất Sài Gòn bấy giờ. Mang trong mình 3 dòng máu: Việt - Ấn - Hoa đã cho NSƯT Diệu Hiền một vẻ đẹp vừa rắn rỏi lại vừa đằm thắm. Vẻ đẹp ấy đã giúp bà thuận lợi khi vào các vai nữ tướng. Năm 1961, Diệu Hiền về đoàn Thống Nhất của danh ca Út Trà Ôn. Người thầy thứ hai này đã cho Diệu Hiền những vai diễn để đời: Triệu Thị Trinh trong vở Nhụy Kiều tướng quân, Bùi Thị Xuân trong vở Nữ tướng cờ đào. Từ đây, cô đào chưa đầy 10 tuổi nghề Diệu Hiền trở thành “Đệ nhất đào võ cải lương” sánh ngang với “Đệ nhất đào độc” Trương Ánh Loan. Nói đến tài năng của Diệu Hiền, NSND Thanh Tòng từng ví von: Đoàn cải lương Sài Gòn 2 từ hàng thứ mười mấy lúc bấy giờ, nhưng qua vở Nữ tướng cờ đào do bà thủ vai chính mà đến năm 1988 đã đứng hàng đầu doanh số.
Ngoài tài năng diễn xuất thì NSƯT Diệu Hiền còn sở hữu một giọng ca rất đặc biệt, đến nay chưa có ai học được. Soạn giả - NSND Viễn Châu nhận xét: đó là một giọng ca “lạ”. Thật vậy, giọng ca của bà có chất ai oán, nhưng lại cao vút và đầy nộ khí, làm nên chất bi tráng khi vào vai võ tướng. Khán giả thế hệ trước vẫn còn nhớ những bài vọng cổ mà NSƯT Diệu Hiền từng thể hiện thành công như: Đời mưa gió, Tiếng còi trong sương đêm… với những danh ca như Út Trà Ôn, Minh Cảnh, Tấn Tài… hay như Trụ vương thiêu mình, Tần Huỳnh khóc bạn… Trong bài tân cổ giao duyên Lối về xóm nhỏ với việc khai thác chất bi của thanh nặng trong xuống câu vọng cổ có thể xem như một sáng tạo mới của bà.
Cũng như nhiều nghệ sĩ lão thành khác, đời sống của NSƯT Diệu Hiền không lấy gì làm đầy đủ. Tuy nhiên, bà vẫn luôn cảm ơn tổ nghiệp đã giúp mình có thể trả hiếu cho mẹ, đỡ đần được gia đình. 70 tuổi, dù phải chống chọi với bệnh tật nhưng bà vẫn lạc quan yêu đời. Bà vẫn say mê với nghề nghiệp và mong mỏi có thể truyền dạy kinh nghiệm sân khấu cho lớp trẻ.
TRẦN PHONG (tổng hợp)

Truyền hình








Xem thêm bình luận