Một thiết chế văn hóa (TCVH) nếu được đầu tư đúng mức và khai thác hết chức năng sẽ góp phần rất lớn trong việc nâng cao trình độ dân trí, phát triển đời sống tinh thần của nhân dân địa phương. Xác định được tầm quan trọng đó, thời gian qua, nhiều địa phương trong tỉnh đã chú trọng đầu tư cũng như huy động sức dân để hoàn thiện hệ thống TCVH. Từ đó, làm nền tảng vững chắc để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM).
Cán bộ, nhân dân xã Định Thành (huyện Đông Hải) tham quan thiết chế văn hóa xã. Ảnh: H.T
Đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng được 146 nhà văn hóa (NVH) ấp và khởi công xây dựng 14 Trung tâm Văn hóa - Thể thao xã. Trong đó, có 11 Trung tâm Văn hóa - Thể thao xã đủ các phòng chức năng để hoạt động. Riêng huyện Phước Long được Trung ương chọn làm điểm chỉ đạo thực hiện chương trình xây dựng NTM, nên hệ thống TCVH được đầu tư xây dựng khang trang với 7 TCVH xã, 69 NVH ấp. Các xã Vĩnh Thanh, Hưng Phú, Vĩnh Phú Đông… đều có TCVH được đầu tư khang trang, trang thiết bị hiện đại, sân thể thao, thư viện điện tử… hoạt động thường xuyên. Đặc biệt, có thành lập Ban quản lý làm việc hiệu quả khi tổ chức được nhiều hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao thu hút đông đảo người dân tham gia vui chơi, học tập. Bên cạnh đó, còn thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương đến nhân dân. Nhờ vậy, đã gắn kết các thành viên trong cộng đồng dân cư, tăng tình đoàn kết xóm làng, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Là một xã vùng sâu của huyện Đông Hải, đời sống người dân còn gặp nhiều khó khăn, thế nhưng, bằng sự chung sức chung lòng, chính quyền và nhân dân xã Định Thành đã tập trung xây dựng hệ thống TCVH khang trang và hoạt động tích cực. Hầu hết NVH các ấp như: Cây Thẻ, Cây Giá, Chòi Mòi… đều được xây dựng kiên cố và trang bị đầy đủ bàn ghế, thiết bị âm thanh, ánh sáng, tủ sách... Ngoài được Nhà nước hỗ trợ, địa phương còn làm tốt công tác xã hội hóa, thực hiện theo phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”. Đó cũng là điều kiện thuận lợi giúp cho hệ thống TCVH từ xã đến ấp hoàn thiện, phát huy hết công năng và sẵn sàng đến cuối năm 2015 được công nhận là xã văn hóa NTM.
Trước đây, để được công nhận là xã văn hóa NTM thì ngoài các tiêu chí đã quy định, mỗi ấp chỉ cần xây dựng NVH là đủ điều kiện. Nhưng hiện nay, không chỉ đòi hỏi phải xây dựng NVH ấp kiên cố, mà còn phải đáp ứng các tiêu chuẩn về diện tích, trang thiết bị, khả năng hoạt động… Vì lẽ đó mà các địa phương đều phải tích cực, nghiêm túc trong quá trình chỉ đạo thực hiện và nâng cao hoạt động của TCVH. Điển hình trong số đó là xã Châu Thới (huyện Vĩnh Lợi), mọi hoạt động của TCVH đều phải có kế hoạch cụ thể và trình cấp trên phê duyệt. Cũng từ TCVH xã, nhiều câu lạc bộ đã được thành lập và hoạt động luân phiên như: đờn ca tài tử, nhóm cùng sở thích, người cao tuổi chơi văn nghệ… Ông Đoàn Thanh Đoàn, Phó Chủ tịch UBND xã Châu Thới, chia sẻ: “Việc xây dựng hệ thống TCVH trên địa bàn xã vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, Châu Thới lại có điều kiện thuận lợi khi có Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, nơi đây cũng được xem là một TCVH phát huy tốt hiệu quả tuyên truyền, giáo dục cộng đồng. Ngoài ra, trên địa bàn còn có nhiều sân bóng đá nhân tạo góp phần cho hoạt động vui chơi, giải trí của nhân dân. Hiện chúng tôi đang tập trung hoàn hiện và nâng cao chất lượng hoạt động của một số NVH ấp để được công nhận là xã văn hóa NTM vào cuối năm nay”.
Tập trung hoàn thiện và phát huy hiệu quả của hệ thống TCVH xã, NVH ấp là một trong những tiền đề vững chắc trong xây dựng NTM, góp phần làm cho bộ mặt văn hóa nông thôn thêm khởi sắc. Muốn hệ thống TCVH của địa phương phát huy được hết công năng hiện có, theo bà Nguyễn Tố Quyên, Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa - gia đình (Sở VH-TT&DL) thì phải xây dựng TCVH xã, NVH ấp ở vị trí thuận lợi để dễ dàng hoạt động. Bên cạnh đó, cần làm tốt công tác xã hội hóa để tăng cường trang thiết bị cho TCVH xã, NVH ấp. Cùng với đó là thường xuyên kiểm tra, giám sát, đồng thời tuyên truyền để nâng cao ý thức của các cấp ủy, chính quyền và mọi tầng lớp nhân dân về tầm quan trọng của TCVH - yếu tố góp phần làm nên thành công trong phong trào xây dựng NTM.
MINH HIẾU