Hơn 300 năm khẩn hoang mở đất là ngần ấy thời gian các thế hệ người Bạc Liêu kế tục nhau tự họa nên bức tranh văn hóa đặc sắc gắn liền với những lễ hội truyền thống mang đậm phong vị, tình người xứ Bạc. Trải qua biết bao cuộc bể dâu, nhưng các giá trị văn hóa truyền thống ẩn sâu trong các lễ hội vẫn còn nguyên giá trị và được các thế hệ người Bạc Liêu ra sức bảo tồn, phát triển.
Từ lâu, Bạc Liêu đã được du khách gần xa đặt cho cái tên khá mỹ miều là đất của Dạ cổ hoài lang, đất của những mùa lễ hội. Bởi, hơn 1/3 thời gian trong năm, người Bạc Liêu luôn sống trong không khí hội hè, đình đám. Đất Bạc Liêu là nơi hội tụ của ba nền văn hóa lớn Kinh - Hoa - Khmer, mỗi nền văn hóa là một bức tranh đa diện, phản ánh sâu sắc mọi góc độ văn hóa của từng dân tộc. Và khi ba nền văn hóa ấy hòa quyện với nhau đã tạo nên một nền văn hóa đậm đà bản sắc Bạc Liêu.
Ngoại trừ 4 lễ hội lớn đã được tỉnh công nhận và tổ chức trọng thể hàng năm, thì ở Bạc Liêu còn có nhiều lễ hội lớn nhỏ khác rải đều ở khắp các địa phương trong tỉnh. Hàng năm, cứ đến ngày 25 tháng giêng âm lịch thì huyện Giá Rai lại long trọng tổ chức lễ hội Đồng Nọc Nạng để tưởng nhớ cuộc đấu tranh đẫm máu của gia đình Mười Chức năm 1928. Qua đó, nhằm tri ân các bậc tiền hiền và nhắc nhớ mọi người - nhất là thế hệ trẻ, về truyền thống anh dũng của cha anh được bao lớp người Bạc Liêu tự hào kế tục.
![]() |
| Lễ hội Dạ cổ hoài lang được xem là điểm nhấn văn hóa, là lễ hội nghệ thuật độc đáo của Bạc Liêu. Ảnh: C.T |
Lễ hội Dạ cổ hoài lang (vào ngày 15 tháng 8 âm lịch hàng năm tại Khu lưu niệm nhạc sĩ Cao Văn Lầu) được xem là lễ hội nghệ thuật độc đáo của người Bạc Liêu nhằm tưởng nhớ, tri ân công lao của cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu - người đã có công khai sáng cho quá trình ra đời và phát triển của bản vọng cổ, cùng loại hình sân khấu cải lương Nam bộ ngày nay. Không chỉ vậy, việc tổ chức lễ hội này còn để khắc cốt ghi tâm những nghệ sĩ, nghệ nhân đã có nhiều đóng góp trong việc duy trì và làm phong phú thêm vốn âm nhạc truyền thống dân tộc, để đờn ca tài tử sắp trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Sau phần lễ trang trọng thể hiện cách hành xử văn hóa của các thế hệ hậu duệ đối với các bậc tiền hiền, thì phần hội với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật đặc sắc, ẩn chứa chiều sâu văn hóa cộng cư luôn được nhiều người mong đợi. Đó là các hoạt động giao lưu văn hóa ẩm thực, thi đấu các trò chơi dân gian như: kéo co, nhảy bao bố, đi cà kheo, vá lưới, thi gánh nước, nấu cơm bằng nồi đất, thi gói bánh tét, quết bánh phồng… Ngoài ra, trong các lễ hội, đặc biệt là lễ hội Dạ cổ hoài lang luôn có các chương trình biểu diễn nghệ thuật, giao lưu đờn ca tài tử, trưng bày các hình ảnh, hiện vật và các sản phẩm làng nghề… Đồng thời, đây còn là dịp để các nghệ sĩ, nghệ nhân dân gian làm sống lại những nghề sắp mai một như: nắn tò he, ký họa chân dung, viết thư pháp…
Đặc sắc văn hóa của Bạc Liêu còn ẩn chứa bên trong các lễ hội Kỳ yên, Thanh minh, Đoan ngọ, Chôl-Chnăm-Thmây, Sen Đôn-ta, vía Ngọc Hoàng, Oóc-om-bóc, lễ Vu lan, Trung thu… Mỗi lễ hội đều chứa đựng những nét đẹp văn hóa chuyên biệt, cố hữu và thú vị nhất vẫn là thực đơn ẩm thực dành riêng cho từng lễ hội. Điều này cũng trả lời cho câu hỏi vì sao mà hàng năm Bạc Liêu đón lượng du khách lớn tập trung vào các mùa lễ hội chính.
Tổ chức thành công các lễ hội, bảo tồn, phát huy và lồng ghép những nét đẹp văn hóa truyền thống trong từng lễ hội cụ thể là đồng nghĩa với việc chúng ta chung tay quảng bá hình ảnh đất - người Bạc Liêu đến bạn bè trong nước và quốc tế. Để hiện thực hóa chủ trương “Bạc Liêu đi lên từ văn hóa”, chúng ta nên bảo tồn và phát huy văn hóa từ các lễ hội của địa phương mình!
Đinh Trúc

Truyền hình








Xem thêm bình luận