(CMO) Bệnh sán lá gan nhỏ là bệnh rất thường gặp ở nước ta, là bệnh ký sinh trùng do sán lá gan nhỏ ký sinh ở đường mật trong gan gây nên tổn thương về đường mật, túi mật, các cơ quan khác với bệnh lý tuỳ theo mức độ nhiễm, thời gian nhiễm. Bệnh sán lá gan nhỏ nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ người bệnh.
Tại Việt Nam thường gặp 2 loại sán lá gan nhỏ, gồm C.sinensis và O.viverrini, phân bố ít nhất tại 32 tỉnh, thành. 2 loại sán này có đặc điểm sinh học, chu kỳ và vai trò y học tương đối giống nhau. Nguồn bệnh từ người và động vật như chó, mèo, heo nhiễm sán lá gan nhỏ khi ăn phải cá có ấu trùng sán còn hoạt động. Người nhiễm sán lá gan nhỏ khi ăn thức ăn từ cá chưa được nấu chín có chứa ấu trùng như gỏi cá, lẩu cá, cá muối, cá ngâm giấm, cá khô, cá hun khói…
 |
| Món ăn từ cá chưa được nấu chín là nguyên nhân dẫn đến bệnh sán lá gan nhỏ. |
Khi mắc bệnh sán lá nhỏ, người bệnh sẽ có các triệu chứng như đau tức vùng gan, chán ăn, rối loạn tiêu hoá, khó tiêu, phát ban toàn thân, nổi mẩn, có thể sạm da, vàng da, kèm theo thiếu máu. Khi xét nghiệm phát hiện trứng sán lá gan nhỏ trong phân hoặc dịch dạ dày, siêu âm có hình ảnh gan tăng sáng, có thể có dấu hiệu gan to hoặc xơ gan tuỳ theo mức độ bệnh, ống mật bị giãn, thành ống mật và thành túi mật dày. Bệnh sán lá gan nhỏ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ người bệnh. Sán lá gan nhỏ khi ký sinh trong cơ thể sẽ gây rối loạn tiêu hoá, phân sống, đầy bụng, khó tiêu, mệt mỏi, chán ăn, đau tức hạ sườn phải và vùng gan, xuất hiện khi lao động nặng, đi lại hoặc khi sức khoẻ giảm sút. Đôi khi có cơn đau gan điển hình kèm theo vàng da, nước tiểu vàng, gan có thể sưng to dưới bờ sườn…
Khi có các triệu chứng của bệnh, đặc biệt khi bản thân có tiền sử ăn gỏi cá hoặc các món ăn từ cá chưa được chế biến chín hoàn toàn, người bệnh nên đến các cơ sở y tế có chuyên khoa ký sinh trùng để được thăm khám, phát hiện bệnh. Việc điều trị sớm thường thuận lợi, bệnh sán lá gan thường đáp ứng tốt với thuốc điều trị.
Đầu tháng 5/2022, Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn về chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh sán lá gan nhỏ, theo đó Sở Y tế tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, các bệnh viện, trung tâm y tế các huyện, thành phố khẩn trương triển khai thực hiện. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho người dân, nhằm chẩn đoán, điều trị và phòng, chống hiệu quả bệnh sán lá gan nhỏ. Ngành y tế khuyến cáo, để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh sán lá gan nhỏ, mọi người nên thực hiện ăn chín uống sôi. Không ăn gỏi cá và các món ăn từ cá chưa được chế biến chín. Tuyệt đối không dùng phân người để nuôi cá, không phóng uế xuống các nguồn nước. Nếu sống trong các cộng đồng có tỷ lệ mắc bệnh sán lá gan nhỏ cao nên tham gia các đợt uống thuốc tẩy sán lá gan nhỏ do cơ quan y tế địa phương tổ chức. Tăng cường tuyên truyền để người dân nâng cao ý thức chủ động phòng bệnh cho bản thân và gia đình mình./.
Minh Khang
Xem thêm bình luận