Để nghệ thuật đờn ca tài tử (ĐCTT) tiếp tục thẩm thấu, lan tỏa sâu rộng trong đời sống tinh thần của mọi tầng lớp nhân dân, ngoài việc nâng chất các câu lạc bộ (CLB) ĐCTT, mở các lớp bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng về ĐCTT, tổ chức liên hoan, hội thi, hội diễn… thì việc quan tâm đến đời sống của nghệ nhân là vô cùng quan trọng.
![]() |
| Phó Bí thư Tỉnh ủy - Trương Minh Chiến khen thưởng các nghệ sĩ, nghệ nhân có nhiều đóng góp trong phong trào ĐCTT. Ảnh: C.K |
Trong số gần 600 nghệ nhân ĐCTT của tỉnh, thì có hơn 80% nghệ nhân là nông dân, còn lại là tiểu thương, cán bộ, công chức, học sinh, sinh viên… Đời sống kinh tế của họ còn nhiều khó khăn, thiếu thốn. Sau những giờ gặp gỡ, giao lưu, trao đổi ngón nghề đờn ca thì họ lại tất tả trở về cuộc sống lam lũ cùng đồng ruộng, vuông tôm để mưu sinh. Ngọn lửa đam mê nghệ thuật ĐCTT theo thời gian bị dồn nén, rơi rụng dần vì sự khốn khó của cuộc sống thường nhật. Nhìn những bàn tay lấm phèn, những gương mặt gầy gò, sạm đen vì nắng gió đang cùng nhau đồng vọng những giai điệu đằm thắm tôn vinh nghệ thuật ĐCTT mà chúng tôi nghe có cái gì nhoi nhói trong tim. Vẫn biết nghệ thuật đờn ca có tính dân gian, quần chúng, không phân biệt hèn sang, tôn giáo, đẳng cấp… nhưng chính cái khó, cái nghèo đang thui chột dần ngọn lửa đam mê của các nghệ nhân.
Để tiếp tục đeo đuổi nghiệp Tổ, ngoài việc tăng gia sản xuất cùng gia đình, nhiều anh chị em còn tranh thủ “chạy sô” tại các đám tiệc, nhà hàng, khách sạn… để kiếm thêm thu nhập và quan trọng hơn hết vẫn là tiếp tục nuôi dưỡng niềm đam mê đờn ca. Chủ nhiệm nhiều CLB ĐCTT than thở rằng, anh em nghệ nhân ai cũng nhiệt tình, đến với nghệ thuật ĐCTT bằng cả cái tâm và sự đam mê cuồng nhiệt. Mỗi lần sinh hoạt, hễ “hú” một tiếng là dù bận trăm công ngàn việc anh em vẫn cố thu xếp để không lỗi hẹn. Tuy nhiên, các CLB đang đứng trước nguy cơ tan rã vì ít được hỗ trợ kinh phí hoạt động, mà thường do các thành viên “tự xử”, người góp nhạc cụ, người góp lời ca, người hùn địa điểm sinh hoạt, người hỗ trợ bánh trái, trà nước. Vì đời sống khó khăn, nhiều anh chị em nghệ nhân đã bỏ đi làm ăn xa và rút chân ra khỏi CLB…
Cần nhiều giải pháp hỗ trợ
Từ khi quỹ Bảo tồn và phát triển nghệ thuật ĐCTT Nam bộ Lê Tài Khí ra đời, một số nghệ nhân có nhiều đóng góp cho ĐCTT gặp hoàn cảnh khó khăn đã được hỗ trợ. Nhưng đó chỉ là số ít trong rất nhiều các nghệ nhân đang cần được quan tâm giúp đỡ. Chất lượng của hoạt động ĐCTT của tỉnh có cải thiện và phát triển hay không phần nào phụ thuộc vào hoàn cảnh kinh tế của các nghệ nhân. Bởi lẽ, khi đời sống vật chất được đảm bảo thì người ta mới có thể dồn hết tâm sức cho đời sống tinh thần, làm bùng cháy ngọn lửa đam mê với nghệ thuật tài tử.
Vì thế, thời gian tới các địa phương cần quan tâm hơn nữa đến việc hỗ trợ kinh phí hoạt động cho các CLB ĐCTT. Tìm hiểu và quan tâm tới hoàn cảnh của các nghệ nhân để có hướng hỗ trợ kịp thời. Tạo điều kiện cho các nghệ nhân có điểm sinh hoạt tài tử cố định để thuận lợi cho việc di chuyển, tập hợp. Nên ưu ái họ tiếp cận các nguồn vốn vay từ các hội, đoàn thể địa phương để phát triển kinh tế gia đình, ổn định cuộc sống. Và nên chăng, mỗi CLB ĐCTT nên thành lập quỹ hùn vốn để hỗ trợ xoay vòng cho các anh em có hoàn cảnh khó khăn; chia sẻ những mô hình kinh tế hiệu quả… trong mỗi dịp sinh hoạt.
Sở VH-TT&DL, Phòng VH-TT các huyện, thành phố cần đóng vai trò chủ công, hỗ trợ, trang bị nhạc cụ mới để nâng chất hoạt động ĐCTT; kiểm tra, động viên, đôn đốc anh em nghệ nhân cố gắng vượt qua khó khăn trước mắt để duy trì, phát triển phong trào ở cơ sở; có hình thức khen thưởng, khích lệ kịp thời các CLB ĐCTT hoạt động hiệu quả, những nghệ nhân có nhiều đóng góp cho nghệ thuật ĐCTT tỉnh nhà... Điều quan trọng hơn hết vẫn là vai trò “điều binh khiển tướng” của chủ nhiệm các CLB và quyết tâm cống hiến của mỗi nghệ nhân.
Quan tâm đến đời sống vật chất của nghệ nhân ĐCTT là việc làm ý nghĩa, giàu tính nhân văn trong việc góp phần bảo tồn, phát triển nghệ thuật ĐCTT.
KIM TRÚC

Truyền hình








Xem thêm bình luận