Tìm việc làm để kiếm thêm thu nhập vốn dĩ là hoạt động quen thuộc, gắn liền với đời sống một bộ phận sinh viên hiện nay. Không thể phủ nhận, công việc làm thêm phần nào giúp sinh viên bớt chật vật trong cuộc sống, nhưng phía sau nó cũng còn nhiều vấn đề đáng bàn...
Sinh viên làm thêm tại một cửa hàng ở TP. Bạc Liêu. Ảnh: H.T
G.H là sinh viên năm thứ ba Trường đại học Bạc Liêu, có hoàn cảnh gia đình khó khăn. Do vậy, ngoài giờ học trên lớp thì thời gian còn lại G.H phải “chạy show” làm thêm ở hai quán cà phê để có tiền trang trải cho các khoản phí sinh hoạt, học tập. Với việc làm thêm quá tải như thế, gần như ngày nào lên lớp G.H cũng ngủ gật vì mệt mỏi, không đủ tỉnh táo để tiếp thu bài vở.
Khi sống trong hoàn cảnh khó khăn thì chuyện sinh viên đi làm thêm là điều tất yếu. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là nhiều bạn trẻ bị cuốn theo chuyện kiếm tiền mà quên mất nhiệm vụ chính là học tập. Và khi đã đi làm thêm, có thu nhập thì nhiều bạn lại sử dụng đồng tiền mình làm ra không đúng mục đích. Tức là khi kiếm được tiền thì lại phát sinh những nhu cầu mua sắm quần áo, điện thoại… Như trường hợp của G.H, ngoài việc kiếm tiền để trang trải cho cuộc sống, động lực mà sinh viên này đi làm cũng là để có tiền mua mỹ phẩm, quần áo. Được biết, mỗi tháng cô bạn này tiêu tốn vài trăm ngàn đồng vào việc mua mỹ phẩm!
Khác hơn G.H một chút, có nhiều bạn trẻ không phải thuộc dạng hoàn cảnh khó khăn, nhưng vẫn muốn đi làm thêm vì một lý do đơn giản… có tiền đi làm đẹp. Trường hợp nữ sinh N.N và nhóm bạn của mình là một ví dụ. Gần như tuần nào N.N và nhóm bạn cũng đến các cơ sở spa chăm sóc sắc đẹp… Và đổi cho nhan sắc xinh đẹp là mỗi chiều sau giờ tan học, N.N tất bật đi làm thêm cho một quán nhậu.
Hiện nay, rất ít bạn sinh viên am hiểu hoặc có kiến thức, kỹ năng mềm về tài chính, cách sử dụng đồng tiền sao cho hiệu quả. Và việc đi làm thêm để chạy theo nhu cầu mua sắm, các bạn trẻ vô tình tự biến mình thành công cụ kiếm tiền và phục vụ những nhu cầu vật chất trước mắt. Rất ít bạn trẻ có được tầm nhìn xa hơn, biết chắt chiu, quý trọng những đồng tiền, cũng như biến những đồng tiền mình kiếm được bằng cách tập tành làm kinh tế, cọ xát với thực tế từ những mô hình nhỏ - dù thành công hay thất bại, các bạn trẻ cũng sẽ có những trải nghiệm thực tế và rút ra được bài học cho bản thân.
Có một điều nữa là hiện nay nhiều sinh viên tự “huyễn hoặc” cho rằng đi làm thêm để có kinh nghiệm thực tế. Nhưng thực tế, các bạn lại không tìm những công việc bổ trợ kiến thức chuyên ngành mình học. Như sinh viên Sư phạm có thể đi làm gia sư, sinh viên Ngữ văn có thể cộng tác cho các tờ báo… thay vì cứ xin việc ở các quán nhậu, quán cà phê, quán cơm… bằng các công việc bưng bê, rửa chén thì liệu có nhiều cơ hội cho các bạn cọ xát, học tập? Một người bạn của tôi là giảng viên đại học có lần đã hỏi sinh viên sao không xin đi dạy thêm thay vì đi bưng bê cho các hàng quán, thì được các sinh viên trả lời rất thật thà rằng “làm ở quán cà phê nhàn hơn, làm việc ở quán nhậu thì có tiền boa”.
Công việc làm thêm sẽ giúp sinh viên kiếm thêm thu nhập, có cơ hội nâng cao kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn, nhưng quan trọng là cách các bạn chọn lựa và tiếp cận với công việc ra sao. Và khi đi làm thêm vì bất kỳ lý do gì, thì các bạn cũng phải nhớ nhiệm vụ chính vẫn là học tập, trau dồi, tích lũy kiến thức nhé!
T.A