Thanh thiếu niên chậm tiến: Cần sự quan tâm của cả cộng đồng

Thanh niên chậm tiến, vi phạm pháp luật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt… là những đối tượng rất cần sự quan tâm, giúp đỡ của cộng đồng. Mặc dù thời gian qua, các ngành, đoàn thể đã có nhiều giải pháp tích cực hướng đến các đối tượng này, nhưng hiệu quả mang lại chưa như mong đợi.

THỰC TẾ ĐÁNG LO NGẠI

Trong khi nhiều bạn bè cùng xóm tất bật với chuyện mưu sinh lập nghiệp, thì L. (xã Ninh Thạnh Lợi, huyện Hồng Dân) lại mải miết với những cuộc vui rượu chè, cờ bạc… Trong những lần quá chén, L. cũng từng xích mích với các bạn nhậu và xảy ra chuyện đánh nhau để giải quyết mâu thuẫn, nhưng rất may là không có hậu quả đáng tiếc xảy ra. Mặc dù chưa phải là đối tượng vi phạm pháp luật, song rõ ràng tình trạng thanh niên địa phương đắm chìm vào rượu chè, cờ bạc, tụ tập gây rối trật tự công cộng, vi phạm an toàn giao thông… như L. không phải là hiếm.

Cần có nhiều sân chơi dành cho thanh niên địa bàn dân cư. Ảnh minh họa: Y.N

Với những biểu hiện có phần “cá biệt”, những trường hợp như cậu bé M.H được xếp vào nhóm đối tượng có nguy cơ vi phạm pháp luật ở mức cao, nếu thiếu sự quan tâm kịp thời của xã hội. Chỉ mới 10 tuổi, nhưng M.H đã có thâm niên hơn 1 năm làm bạn với khói thuốc lá. Nếu như không tình cờ bắt gặp em cầm điếu thuốc phì phèo, ít ai nghĩ rằng ở độ tuổi còn quá nhỏ như vậy mà M.H lại nghiện thuốc lá. Theo lời M.H kể thì gia đình cậu bé trú trong một xóm trọ lao động nghèo ở phường 5 (TP. Bạc Liêu). Cha làm phụ hồ, mẹ bán vé số, gia đình cậu bé lại đông anh em. Trong guồng quay của cơm - áo - gạo - tiền, M.H chỉ học đến lớp 2 thì nghỉ để theo mẹ bán vé số, hôm nào không bán được, em lại đi nhặt phế liệu. Từ những lần tụ tập với đám bạn đường phố, M.H bắt đầu tập tành hút thuốc theo các bạn. Khi đề cập đến chuyện học hành, M.H hồn nhiên trả lời: “Con không thích đi học, học cũng đâu có làm được gì đâu”. Trường hợp của M.H khiến nhiều người thấy lo ngại khi mà xu hướng giải quyết vấn đề bằng bạo lực đang tồn tại trong một bộ phận giới trẻ, cộng thêm việc các em thiếu hiểu biết, thiếu sự quan tâm của gia đình…

CẦN SỰ QUAN TÂM CỦA TOÀN XÃ HỘI

Năm 2012, khi ở địa bàn Giá Rai xảy ra vụ một thanh niên nghiện game đã ra tay sát hại chính mẹ ruột của mình, Tỉnh đoàn đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiến hành rà soát các đối tượng thanh niên chậm tiến và có kế hoạch để giáo dục, cảm hóa. Đặc biệt, tại Đại hội Đoàn nhiệm kỳ 2012 - 2017, Tỉnh đoàn cũng đã đề ra chỉ tiêu mỗi năm các xã đoàn, thị trấn cảm hóa ít nhất 1 - 2 thanh niên chậm tiến. Cũng theo báo cáo của Tỉnh đoàn, trong năm 2014 các đơn vị Đoàn cơ sở đã giúp đỡ 189 thanh niên chậm tiến. Tuy nhiên, con số này còn quá ít so với thực tế đời sống thanh niên. Tình trạng thanh niên, người chưa thành niên vi phạm an ninh trật tự, trật tự an toàn giao thông vẫn tiếp diễn…

Để góp phần ngăn chặn và đẩy lùi thực trạng trên không thể chỉ có sự nỗ lực của Đoàn Thanh niên, mà cần có sự nhập cuộc của các ban ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương. Các ban ngành, đoàn thể, hội viên chiếm gần 2/3 dân số của tỉnh, đây là một ưu thế cho công tác vận động, tuyên truyền. Điều quan trọng là cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị. Quay lại câu chuyện của M.H, khi chúng tôi hỏi: ‘Hút thuốc có bị ba mẹ la rầy không?”, thì cậu bé trả lời: “Không!”. Trong trường hợp này thì rõ ràng không chỉ có trách nhiệm của Đoàn Thanh niên là định hướng các giá trị sống cho giới trẻ, mà cần có sự vào cuộc của Hội Phụ nữ, Hội Nông dân trong việc tuyên truyền để nâng cao vai trò của cha mẹ đối với con cái. Cùng với công tác tuyên truyền, các địa phương cần xây dựng những mô hình cụ thể, gắn với việc định hướng cho thanh niên như: giới thiệu việc làm, đào tạo nghề, cho vay vốn làm ăn, cảm hóa người lầm lỗi... Đặc biệt, Đoàn Thanh niên cần tạo ra những sân chơi lành mạnh dành cho thanh niên địa bàn dân cư, nhất là thanh niên chậm tiến, hướng họ đến cuộc sống lành mạnh, vào các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng…

Anh Phạm Thành Phước, Phó Bí thư Tỉnh đoàn, cho biết: “Địa phương nào cũng có thanh niên là đối tượng vi phạm pháp luật hoặc có nguy cơ vi phạm pháp luật cao. Đây là điều cần phải thẳng thắn nhìn nhận. Bên cạnh việc giao cho các đơn vị cơ sở giúp đỡ thanh niên chậm tiến, sắp tới Tỉnh đoàn sẽ ký liên tịch với Công an tỉnh về phòng chống tệ nạn ma túy, cảm hóa các đối tượng thanh niên vi phạm pháp luật, xây dựng các mô hình giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt…”.

MINH HOÀNG