Thuốc lá: Tác nhân giết người hàng loạt

Hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (từ ngày 25 - 31/5/2012) theo Công văn số 2785 của Bộ Y tế, Chủ tịch UBND tỉnh đã có Văn bản số 1543 về việc chỉ đạo tổ chức các hoạt động để hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá trên địa bàn tỉnh. Theo đó, yêu cầu các sở, ban ngành, các cơ quan truyền thông đại chúng tăng cường công tác tuyên truyền về tác hại của khói thuốc lá đối với sức khỏe, kinh tế, môi trường…

Điểm mới của công tác ngăn ngừa, phòng chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh năm nay là UBND tỉnh đề nghị thủ trưởng các sở, ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố đưa tiêu chuẩn không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn xét thi đua của cán bộ, công nhân viên chức. Sự chỉ đạo này không chỉ để hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá mà còn tạo nên một phong trào phòng chống khói thuốc lá, hành vi hút thuốc lá rộng khắp trong toàn tỉnh. Ngoài ra, các đơn vị liên quan cũng cần lồng ghép phong trào xây dựng khóm, ấp văn hóa - sức khỏe với xây dựng cộng đồng dân cư không có người hút thuốc lá. Vận động nhân dân tổ chức việc cưới, việc tang và lễ hội không thuốc lá.

Băng-rôn tuyên truyền về tác hại của thuốc lá trên đường Trần Phú (TP. Bạc Liêu). Ảnh: C.K

Theo cơ quan Quốc tế Nghiên cứu về Ung thư (International Agency for Research on Cancer - IARC) trực thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khói thuốc lá bị xếp vào các chất gây ung thư bậc nhất hiện nay. Trong nhóm này xếp những chất mà chỉ cần một khối lượng nhỏ cũng có thể gây ung thư, không có hạn mức, nghĩa là hoàn toàn có hại cho mình và cho người khác, dù chỉ là một khối lượng nhỏ. Khói thuốc được coi là chất độc hại nhất trong môi trường cư trú. Khi hút thuốc, người hút thường thở ra hai luồng khói chính và phụ, trong đó 20% khói thuốc bị hít vào trong luồng chính, 80% còn lại được gọi là luồng phụ, nảy sinh khi kéo thuốc (giữa những lần hít vào) và khi tắt thuốc. Do đó luồng khói phụ tỏa ra nhiều chất độc hại hơn, đồng nghĩa với việc những người hút thuốc thụ động là những người xung quanh sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn chủ thể hút thuốc. Việc này có nghĩa là, khi trong gia đình có người hút thuốc thì các thành viên còn lại sẽ bị ảnh hưởng về sức khỏe gấp nhiều lần so với người hút thuốc.

Trong khói thuốc có khoảng 4.000 chất hóa học, trong đó có 40 chất được xếp vào loại gây ung thư, một số chất có ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thần kinh, mạch máu và nội tiết gây ra những bệnh tim mạch, giảm trí nhớ và các bệnh ung thư.

Tại Việt Nam, mỗi năm có 40.000 người tử vong do những nguyên nhân liên quan đến thuốc lá, gấp 3 lần số người chết do tai nạn giao thông. Một điều tra cho thấy trên 50% nam giới hút thuốc lá và 60% trẻ em Việt Nam độ tuổi 13 - 15 đã tiếp xúc với khói thuốc tại nhà. Ung thư phổi là dạng ung thư cao nhất ở nam giới và đứng thứ tư ở nữ giới. Phát biểu tại lễ mít-tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá do WHO và Bộ Y tế tổ chức, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân cho biết: “Trong điều kiện không có chiến tranh nhưng mỗi năm chúng ta mất đến 4 sư đoàn vì thuốc lá”. Câu nói này làm nhiều người phải suy nghĩ về hành vi hút thuốc lá của mình.

Từ năm 2005, Bộ GT-VT đã cấm hút thuốc tại các phòng chờ nhà ga, bến xe, tuy nhiên, trên thực tế việc áp dụng vẫn chưa triệt để. Hiện nay, Tổ chức Healthbidge Canada đang tài trợ cho một số thành phố tại Việt Nam mở rộng khu vực công cộng không khói thuốc và tăng tính hiệu quả của chính sách cấm hút thuốc nơi công cộng.

Có một điều đáng buồn là đa số người dân, nhất là những người đang hút thuốc lá đều có hiểu biết về tác hại của khói thuốc lá đối với sức khỏe, với mọi người xung quanh nhưng chuyện bỏ hút thuốc lá là một câu chuyện dài nhiều tập, rất ít người trong số họ bỏ được thói quen này. Để Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá diễn ra đầy ý nghĩa, mỗi người trong chúng ta hãy hành động vì sức khỏe của chính bản thân và gia đình mình.

Nguyên Khánh (tổng hợp)