Ngày 20/6/2012, tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII đã thông qua Luật Công đoàn. Luật Công đoàn năm 2012 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2013 và thay thế Luật Công đoàn năm 1990.
Luật Công đoàn tiếp tục khẳng định Công đoàn là tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân và người lao động, là thành viên trong hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Công đoàn có chức năng đại diện cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, lao động, cùng với cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, xã hội chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích của người lao động. Tham gia quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội, tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp. Tuyên truyền, vận động người lao động học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đây là quy định đặc biệt quan trọng trong Luật Công đoàn để tạo cơ sở thống nhất, nền tảng quy định cụ thể các quyền và trách nhiệm theo lĩnh vực hoạt động của công đoàn. Qua đó, tạo hành lang pháp lý cho Công đoàn thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ theo luật định.
 |
| Sở Tư pháp triển khai các văn bản pháp luật có hiệu lực từ ngày 1/1/2013. Ảnh: Trần Sơn |
Luật Công đoàn quy định về quyền và trách nhiệm của công đoàn trong việc đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động. Tham gia quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội; trình dự án luật, pháp lệnh và kiến nghị xây dựng chính sách, pháp luật; tham dự các phiên họp, cuộc họp, kỳ họp và hội nghị. Tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp. Tuyên truyền, vận động giáo dục người lao động; phát triển đoàn viên công đoàn và công đoàn cơ sở. Quyền và trách nhiệm của công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đối với người lao động ở các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp chưa thành lập được tổ chức công đoàn cơ sở.
Luật cũng quy định cụ thể thêm quyền, trách nhiệm phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở. Quy định tăng thêm trách nhiệm của Công đoàn cấp trên cơ sở trong việc tiếp cận doanh nghiệp để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn thành lập công đoàn cơ sở. Hỗ trợ giải quyết những khó khăn, hạn chế hiện nay của công đoàn cơ sở do phải đảm nhiệm quá nhiều công việc nặng nề nên chất lượng và hiệu quả hoạt động không cao. Đồng thời, chưa đáp ứng được yêu cầu và nguyện vọng của công nhân, lao động trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng phát triển mạnh mẽ ở nước ta, quan hệ lao động phức tạp và ẩn chứa những tranh chấp sẽ phát sinh trong những năm tới.
Điều đặc biệt quan trọng trong Luật Công đoàn là quy định trách nhiệm của Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở trong việc đại diện, bảo vệ quyền lợi cho người lao động ở các đơn vị, doanh nghiệp chưa thành lập Công đoàn. Thông qua đó tạo hành lang pháp lý vững chắc cho Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết để từng bước thực hiện tốt trách nhiệm theo quy định của pháp luật.
Luật Công đoàn quy định chặt chẽ về nguyên tắc và cơ chế hoạt động của Công đoàn. Xác định rõ các nội dung chi và quy định Công đoàn thực hiện quản lý, sử dụng và kiểm tra tài chính Công đoàn theo quy định của pháp luật và quy định của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giám sát, kiểm tra, kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính Công đoàn.
Kim Bảo
Xem thêm bình luận