Lợi dụng khó khăn của một bộ phận công nhân, các đối tượng hoạt động tín dụng “đen” đã len lỏi đến các ngõ xóm - nơi công nhân thuê trọ để phát tờ rơi mời chào công nhân vay tiền với những ưu đãi như vay tiền dễ dàng, vay không thế chấp… Khi đã sập bẫy tín dụng “đen”, không ít công nhân trở thành những con nợ rơi vào cảnh túng quẫn, bế tắc.
Trần Văn Vĩnh, đối tượng hoạt động tín dụng “đen” bị lực lượng công an mời về trụ sở để điều tra làm rõ.
Một tờ rơi mời gọi vay tiền dán trước cổng Công ty May Hàn Quốc (xã Châu Hưng A, huyện Vĩnh Lợi). Ảnh: C.L
Trước cổng Công ty May Hàn Quốc (xã Châu Hưng A, huyện Vĩnh Lợi) - nơi có rất đông công nhân ở, rất nhiều tờ rơi mời chào vay vốn được dán trên cột điện, tường nhà. Liên hệ các số điện thoại ghi trên tờ rơi, chúng tôi được một đối tượng tư vấn về cách thức thực hiện giao dịch một cách nhanh chóng, dễ dàng. Cụ thể, trường hợp vay có thế chấp (như cầm cố xe máy, máy tính, điện thoại…) thì vay 1 triệu đồng với lãi suất từ 1.500 - 2.000 đồng/ngày, nhưng không được vay quá 15 triệu đồng. Trường hợp vay không thế chấp, lãi suất sẽ cao hơn, từ 5.000 - 7.000 đồng/1 triệu đồng/ngày. Người vay theo dạng này phải cung cấp số điện thoại, giấy chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu hoặc thẻ lương… Sau khi xác minh, người cho vay sẽ liên lạc và cho vay với số tiền lên đến 70 triệu đồng. Đó được xem là hình thức để những kẻ cho vay “nắm thóp” con nợ trong trường hợp có ý định bỏ trốn.
Chị L.T.H, công nhân may, chia sẻ: “Trước cổng Công ty May Hàn Quốc đâu đâu cũng thấy dán tờ rơi cho vay vốn với nhiều “ưu đãi”. Khi tôi mới vào làm (năm 2017), một người bạn ở gần khu trọ của tôi vì vay tiền của các đối tượng này mà phải thường xuyên lẩn trốn, không dám ra ngoài. Cuối cùng đành phải “cầu cứu” người nhà mang tiền đến trả mới dám đi làm lại”.
Đặc điểm chung của tín dụng “đen” là lãi suất cho vay từ vài chục đến vài trăm phần trăm mỗi năm, cao gấp nhiều lần so với quy định của Nhà nước. Song, vẫn có nhiều người tìm đến tín dụng “đen” bởi thủ tục vay rất đơn giản, linh hoạt, đặc biệt là có thể gia hạn nếu người vay có nhu cầu. Bằng hình thức này, các tổ chức tín dụng “đen” hay những người cho vay nặng lãi sẽ dễ dàng tiếp cận những công nhân gặp khó khăn về tài chính, từ đó biến công nhân thành con nợ không lối thoát.
Từng vướng vào hình thức tín dụng “đen” do không đủ khả năng trả lãi đều đặn, anh L.M.T, công nhân chế biến thủy sản ở phường Láng Tròn (TX. Giá Rai) đã nếm trải những tháng ngày sống trong nỗi lo âu, sợ hãi. Anh T. cho biết: “Năm 2018, tôi thua cá độ bóng đá gần 20 triệu đồng mà không có tiền trả, “bí” quá nên tôi gọi vào một số điện thoại ghi trên tờ rơi dán ở cột đèn. Ai ngờ, chỉ qua vài ba câu thì họ đồng ý cho tôi vay ngay 20 triệu đồng với lãi suất 20%/tháng. Trả lãi cho họ được vài tháng thì tôi không đủ sức trả tiếp, thế là họ dùng mọi cách đe dọa. Tôi sợ quá nên đành phải khai thật để gia đình cho tiền trả nợ. Mong rằng đừng ai dại dột mà dính vào tín dụng “đen” như tôi”.
Mới đây, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Đông Hải phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự - Công an tỉnh bắt quả tang đối tượng Trần Văn Vĩnh (quê Ninh Bình) đang hoạt động tín dụng “đen” trên địa bàn xã Long Điền (huyện Đông Hải). Vĩnh đã khai nhận toàn bộ hành vi và hoạt động cho vay nặng lãi với lãi suất 20%/tháng.
Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã tăng cường kiểm tra, xử lý nạn tín dụng “đen”, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật đối với công nhân ở nhiều khu nhà trọ. Qua đó kêu gọi mọi người chấp hành các quy định của pháp luật, sớm trình báo với các cơ quan chức năng các hoạt động tín dụng “đen” gây phức tạp đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.
Chí Linh
----------------------------------------------
Điều 201 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định, trong giao dịch dân sự, người nào cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự (hiện là 20%/năm), thu lợi bất chính từ 30 đến dưới 100 triệu đồng... sẽ bị phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
Trường hợp phạm tội thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng trở lên sẽ bị phạt tiền từ 200 triệu đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Trường hợp cho vay lãi nặng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự có thể bị phạt hành chính theo quy định tại Điều 11, Nghị định 167/2013/NĐ-CP với mức phạt từ 5 - 15 triệu đồng.