Trong phương hướng xây dựng thành phố du lịch, TP. Bạc Liêu cũng đang thực hiện nhiệm vụ là một trung tâm bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật Đờn ca tài tử (ĐCTT). Tiềm năng sẵn có, việc ĐCTT được công nhận là di sản văn hóa thế giới lại tiếp thêm động lực để thành phố thực hiện sứ mệnh phát huy giá trị một loại hình nghệ thuật, lấy đó làm lợi thế để phát triển du lịch…
Gắn ĐCTT với du lịch
Vừa là nhiệm vụ riêng, vừa thực hiện chương trình bảo tồn và phát huy giá trị ĐCTT chung của tỉnh Bạc Liêu, kể từ khi loại hình nghệ thuật này được công nhận là di sản văn hóa thế giới, TP. Bạc Liêu đã triển khai nhiều hoạt động thúc đẩy phong trào ĐCTT ngày càng phát triển; từng bước khẳng định ĐCTT là sản phẩm du lịch đặc trưng. Với 150 nghệ nhân, tài tử, TP. Bạc Liêu đã thành lập 13 câu lạc bộ ĐCTT, không chỉ tự tổ chức các sân chơi với nhau để giao lưu, đây còn là “đội quân tinh nhuệ” phục vụ các tiết mục ĐCTT đặc sắc vào dịp tổ chức các sự kiện, đặc biệt là phục vụ nhu cầu của du khách khi đến với Bạc Liêu.
Một phong trào khá rầm rộ nhưng chiều sâu là nhằm gìn giữ, trao truyền những vốn quý của loại hình nghệ thuật đã được “khuấy” lên! Đó là việc phát động rộng rãi cho đoàn viên - thanh niên, học sinh, sinh viên, người dân học bản Dạ cổ hoài lang và các bài bản của ĐCTT. Các lớp dạy ĐCTT ở Khu lưu niệm nghệ thuật ĐCTT Nam bộ và nhạc sĩ Cao Văn Lầu, ở Trung tâm Văn hóa tỉnh, trung tâm VH-TT các huyện, thị xã, ở trường học…, dù là ở đâu, người học cũng đều nhiệt tình lĩnh hội, người dạy thì đầy đam mê khi đứng lớp trao lại những kiến thức, kỹ năng… Đó cũng là nhằm hướng đến mục tiêu “người người làm du lịch”, đã làm du lịch thì phải biết vốn quý của địa phương mình để giới thiệu với bè bạn đến đây.
TP. Bạc Liêu đã xây dựng được các chương trình ĐCTT với nhiều kịch bản đa dạng, phong phú gắn với các khu, điểm du lịch nhằm từng bước đưa ĐCTT trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng của thành phố. Bên cạnh đó là việc thành lập các đội hướng dẫn viên du lịch, là những người có tâm huyết, nhiệt tình và am hiểu nghệ thuật ĐCTT để giới thiệu, quảng bá với du khách, đem niềm đam mê của mình để nhen nhóm và kích thích sự say mê của bè bạn khi tìm hiểu về ĐCTT ở Bạc Liêu…
TP. Bạc Liêu đã xây dựng nhiều chương trình, kịch bản ĐCTT để phục vụ du khách. Ảnh: Q.A
Giải pháp đồng bộ
Tại một hội nghị về du lịch, một vị lãnh đạo UBND TP. Bạc Liêu đã gợi mở nhiều giải pháp đồng bộ để TP. Bạc Liêu xứng tầm là trung tâm bảo tồn và phát huy nghệ thuật ĐCTT, đồng thời lấy đó làm lợi thế để phát triển du lịch. Trong đó, đặc biệt lưu ý đến giải pháp: “Đưa du khách đến với môi trường có thuộc tính văn hóa riêng dành cho sự trình diễn ĐCTT như: không gian vườn nhãn, trên dòng sông Bạc Liêu - Vàm Lẽo, khu vực ven biển Nhà Mát, vì đó là không gian sống của nghệ thuật ĐCTT”. Và vì ở không gian thoáng đãng đó, ĐCTT sẽ dễ gợi tình, bằng cái hay, sự quyến rũ lòng người của mình với âm điệu hò, xự, xang…!
Việc thiết kế các tua du lịch phải dành thời gian ưu tiên (có thể là dài nhất) để du khách thẩm thấu nghệ thuật ĐCTT. Nghe vài ba câu thì chưa hiểu gì về loại hình độc đáo này! Cũng có thể, xây dựng các điểm dừng chân nghỉ lại đêm cho du khách ở địa điểm thích hợp để “bày sòng” mà ca tài tử, tạo cảm giác nhẹ nhàng thanh tịnh cho du khách nghỉ ngơi và giải trí bằng việc thưởng thức những bài bản tài tử. Việc đầu tư thiết kế nội dung chương trình phục vụ du khách cũng nên được chú ý. Du khách có nhiều đối tượng khác nhau nên nhu cầu thưởng thức không giống nhau, việc phục vụ đúng “gu” của từng nhóm đối tượng sẽ không gây nhàm chán cho người thưởng thức. Việc đưa ĐCTT vào phục vụ du khách tại các điểm du lịch tiêu biểu đã được Hiệp hội Du lịch ĐBSCL công nhận cũng là một khâu quan trọng. Làm sao để làm nổi bật lên những nét riêng của ĐCTT Bạc Liêu trong xu thế lấy ĐCTT làm du lịch của rất nhiều tỉnh, thành phố Nam bộ, đó là việc khó nhưng sẽ dễ đối với Bạc Liêu. Ít nhất, đây cũng là nơi mà nghệ nhân Cao Văn Lầu và nhiều thế hệ tiền nhân đã vun đắp và làm thăng hoa giá trị của nghệ thuật ĐCTT.
Nghệ thuật ĐCTT không chỉ được bảo tồn và phát huy giá trị mà cần phải được công chúng nhìn nhận và thưởng thức bằng một thái độ trân trọng và nâng niu. Vì thế, TP. Bạc Liêu và ngành Văn hóa tỉnh cần có những định chế chặt chẽ cho việc sử dụng di sản văn hóa này, giữ vẹn nguyên giá trị di sản, và khi đưa ĐCTT vào phục vụ du lịch cũng phải chú trọng nhiệm vụ này!
Cẩm Thúy