Khán giả Bạc Liêu vừa được thưởng thức một vài “sản phẩm” kết tinh từ những chuyến thực địa của các tác giả tham dự Trại sáng tác kịch bản cải lương “Nông thôn mới”. Từ việc lên ý tưởng, rồi viết thành kịch bản văn học cho đến khâu dàn dựng, nhiều kịch bản cải lương đã làm toát lên được cái hồn của chủ trương “Nông thôn mới” hiện nay…
Ngay khi bắt đầu tham gia trại sáng tác, nhiều tác giả đã bộc bạch rằng, nông thôn mới (NTM) là một đề tài “khó nuốt” và khó đưa vào tác phẩm sao cho mềm mại mà dễ hiểu. Thế nhưng, qua chương trình tổng hợp tại lễ tổng kết Trại sáng tác kịch bản cải lương “NTM”, có thể thấy rằng, các tác giả đã bắt kịp và đi đúng hướng của xu thế mới, đồng thời cũng “làm tròn vai” của mình. Bởi, hầu hết các tác phẩm được đánh giá là phản ánh được chủ trương của Đảng và Nhà nước về xây dựng NTM, phản ánh cuộc sống đa dạng, phong phú trong tiến trình xây dựng NTM ở các tỉnh, thành Nam bộ. Đây là tín hiệu đáng mừng khi các kịch bản này được xem như đã hoàn thành “sứ mệnh” chuyển tải những thông điệp về chủ trương xây dựng NTM đến mọi tầng lớp nhân dân một cách nhẹ nhàng, gần gũi, dễ hiểu hơn. Thông qua đó, còn góp phần động viên sự đóng góp của nhân dân trong quá trình xây dựng NTM.
![]() |
Một cảnh trong trích đoạn “Nơi ấy tình yêu” (tác giả Huỳnh Thanh Tuấn), do diễn viên Đoàn cải lương Cao Văn Lầu biểu diễn. Ảnh: N.V |
Chỉ thưởng thức một vài trích đoạn cải lương trình diễn tại buổi lễ tổng kết, nhưng khán giả cũng có thể hình dung các tác giả đã có cái nhìn thật bao quát mà vẫn đi sâu vào từng ngóc ngách đời sống của người nông dân, đi sâu vào tâm tư nguyện vọng của họ. Như lời nhận xét của soạn giả Lê Duy Hạnh, Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Chủ tịch Hội Sân khấu TP. HCM: “Ở một vài tác giả đã thấy người viết khám phá, nắm bắt được tính cách nhân vật hoặc xây dựng được hoàn cảnh kịch”. Tuy còn mắc một vài lỗi thuộc về nghệ thuật khi viết kịch bản, kỹ thuật dàn dựng…, nhưng Hội đồng thẩm định đánh giá đây là cuộc vận động sáng tác rất cần thiết, đúng trọng tâm, trọng điểm, làm tiền đề cho đội ngũ tác giả rút kinh nghiệm bổ ích, tạo nguồn cảm hứng sáng tạo về đề tài đổi mới nông thôn tiếp tục sau này. Với một chủ đề khá khó như vậy, Trại sáng tác kịch bản cải lương lần này vẫn “làm nên chuyện” bằng sức lực của nhiều người, nhiều cấp.
Tuy nhiên, tiệm cận với vấn đề “NTM” và cách thể hiện sao cho khán giả chấp nhận là hai chuyện hoàn toàn khác nhau. Như trong tác phẩm “Nơi ấy tình yêu” (tác giả Huỳnh Thanh Tuấn) đã lột tả được những xung đột trong nông dân với chính quyền, nhưng cách tác giả đặt vấn đề khá kịch tính và giải quyết vấn đề cũng thật mượt mà. Thông qua việc Giang trả thẻ Đảng và giải thích cho ông Tư hiểu chủ trương của Nhà nước, tác phẩm đã thể hiện sâu sắc tâm tư cũng như cách phản ứng của người dân khi tiếp nhận chủ trương xây dựng NTM. Còn trong “Đường chân trời” (tác giả Hà Nam Quang) cũng khai thác khía cạnh này, nhưng có vẻ như tác giả đã cường điệu hóa nhân vật Phó Chủ tịch UBND xã, khiến cho người dân dễ hiểu lầm rằng: khi thực hiện quá trình xây dựng NTM, chính quyền có thể ép dân bằng cách đòi phá nhà nằm trong khu quy hoạch… (Ở đây, người viết bài chỉ đề cập đến khía cạnh nội dung, chứ không lạm bàn về chất liệu nghệ thuật).
Mục đích cuối cùng của trại sáng tác là để cổ vũ cho chủ trương xây dựng NTM mà cả nước đang dốc sức thực hiện, trong đó có Bạc Liêu; đồng thời sẽ sử dụng các tác phẩm từ trại để tuyên truyền cho người dân nắm rõ hơn chủ trương đó. Như lời phát biểu của Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Lê Thị Ái Nam tại buổi tổng kết, rằng: “Trong thời gian tới, không chỉ có tác giả được mời tham gia trại sáng tác hôm nay mà sẽ có nhiều tác giả, soạn giả sáng tác nhiều tác phẩm hay về đề tài NTM phục vụ công chúng. Đó không chỉ là cái duyên, cái nghiệp sáng tác, mà còn là đơn đặt hàng của khán giả yêu cải lương cả nước đối với các tác giả, soạn giả”.
Ngọc Trân