Khác với những ngày đầu mới thành lập, Vùng Cảnh sát biển 4 nay khoác “chiếc áo mới” khang trang, bề thế. Sức trẻ của tuổi 25, với niềm tin kiên định, vững vàng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, cán bộ, chiến sĩ Vùng Cảnh sát biển 4 quyết tâm bảo vệ bình yên vùng biển, đảo Tây Nam của Tổ quốc.
Tàu Cảnh sát biển 3007, Hải đội 422 sẵn sàng chiến đấu trước mọi tình huống trên biển, không để bị động, bất ngờ.
Cách đây 25 năm, để tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước trong bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia và giữ gìn an ninh trật tự, an toàn trên các vùng biển, đảo, thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc, ngày 28/8/1998, lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam được thành lập. Cùng với đó, ngày 14/9/1998, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 cũng chính thức ra đời.
Từ trong gian khó
Là lực lượng chuyên trách của Nhà nước, quản lý về ANTT, an toàn, bảo đảm chấp hành pháp luật của Việt Nam và Ðiều ước Quốc tế có liên quan mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên trên các vùng biển, thềm lục địa của Việt Nam, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 có nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, duy trì, thực thi pháp luật, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn vùng biển từ bờ Bắc cửa Ðịnh An (tỉnh Trà Vinh) đến Hà Tiên (tỉnh Kiên Giang), với vùng biển hơn 150.000 km2, giáp ranh với các nước: Campuchia, Thái Lan, Malaysia và Indonesia.
“Cách đây 25 năm, đơn vị gặp vô vàn khó khăn, gian khổ. Doanh trại chật hẹp, cơ sở vật chất, trang bị chưa đồng bộ..., nguồn nhân lực chủ yếu chuyển về từ các đơn vị khác như Hải quân, Biên phòng...”, Ðại tá Nguyễn Thái Dương, Phó chính uỷ Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, chia sẻ.
Trước tình hình đó, Ðảng uỷ, Bộ Tư lệnh Vùng xác định: Ðầu tiên phải xây dựng tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, trọng tâm là cán bộ chủ trì các cấp phải có bản lĩnh chính trị thực sự kiên định, vững vàng; từng bước kiện toàn tổ chức, biên chế; xây dựng tổ chức đảng các cấp vững mạnh, đủ sức lãnh đạo đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao; đồng thời phải tiến hành đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ về mọi mặt cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, nhất là lực lượng chấp pháp trên biển.
25 năm vừa xây dựng, vừa củng cố, kiện toàn, phát triển lực lượng và thực hiện nhiệm vụ theo chức năng, với tinh thần: “Từng ngày cố gắng, từng tháng vươn lên, từng năm phấn đấu”, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Ðảng, Tổ quốc và Nhân dân, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đoàn kết, mưu trí, dũng cảm, chung sức, đồng lòng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 giữ mối liên hệ chặt chẽ với các địa phương ven biển thuộc Vùng quản lý. (Trong ảnh: Ông Lê Thanh Triều, Uỷ viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Dân vận Tỉnh uỷ Cà Mau, cùng đoàn công tác của tỉnh đến thăm và trao quà mừng năm mới 2023 đến Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4. Ðại tá Nguyễn Văn Dũng, Chính uỷ Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 tiếp nhận và gửi lời cảm ơn sâu sắc đến địa phương).
Kiên trì bám biển
Với chức năng được giao, đơn vị tổ chức tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, duy trì thực thi pháp luật trên biển; kiểm tra 1.749 lượt tàu thuyền của Việt Nam và nước ngoài; lập biên bản vi phạm hành chính 1.493 lượt tàu, thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 22 tỷ đồng.
Trong đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại trên biển, Bộ Tư lệnh Vùng kiểm tra, bắt giữ, phối hợp xử lý 145 vụ/167 tàu, tịch thu hơn 119 m3 gỗ; trên 21 triệu lít dầu DO; gần 20 ngàn bao thuốc lá..., tổng số tiền thu được từ bán tài sản tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước gần 280 tỷ đồng. Tổ chức đấu tranh bắt giữ 45 vụ/65 đối tượng; trong đó, độc lập đấu tranh bắt giữ và khởi tố 30 vụ/32 đối tượng, phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn quản lý 15 vụ/33 đối tượng liên quan đến ma tuý.
Ðặc biệt, trong công tác chống cướp biển, cướp có vũ trang, Bộ Tư lệnh Vùng phối hợp bắt giữ, xử lý vụ cướp tàu dầu Orkim Harmony gồm 8 đối tượng người Indonesia cùng phương tiện, tang vật để điều tra, làm rõ. Ngày 24/8/2006, lực lượng chức năng Bộ Tư lệnh Vùng giải vây thành công 4 tàu cá, có 41 ngư dân bị lực lượng nước ngoài sử dụng vũ khí uy hiếp; qua đó, thu giữ 3 khẩu súng AK và 1 khẩu súng K54 với 86 viên đạn.
Từ tháng 7/2021, Bộ Tư lệnh Vùng được giao nhiệm vụ chủ trì phối hợp với các lực lượng tuần tra, kiểm soát, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm tàu cá Việt Nam cố tình vi phạm các quy định về khai thác IUU trên vùng biển giáp ranh Việt Nam - Thái Lan - Malaysia; đặc biệt là hành vi khai thác hải sản trái phép trên vùng biển nước ngoài.
Sau hơn 2 năm thực hiện, đến nay, Bộ Tư lệnh Vùng triển khai 12 đợt, với trên 85 lượt tàu thực hiện nhiệm vụ phòng, chống khai thác IUU; phát hiện, ngăn chặn gần 800 tàu cá có dấu hiệu vượt ranh sang vùng biển nước ngoài trái phép; xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền gần 400 vụ, hơn 400 tàu, với số tiền gần 10 tỷ đồng; bàn giao các vụ việc theo thẩm quyền của địa phương cho cơ quan chức năng để tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt, với số tiền hơn 21 tỷ đồng.
Lực lượng chức năng Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 tuần tra, kiểm soát trên khu vực biển Tây Nam, ngăn chặn tình trạng khai thác bất hợp pháp, không khai báo theo IUU và buôn lậu trên biển, góp phần bảo vệ an ninh, an toàn và trật tự trên biển, chủ quyền lãnh hải quốc gia.
Ðồng hành với ngư dân
Bên cạnh đó, với mong muốn “nghe dân nói, nói dân nghe, làm dân tin và là người bạn đồng hành, tin cậy với ngư dân”, thời gian qua, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 trực tiếp xuống từng địa phương để gặp gỡ, tuyên truyền cho ngư dân. Tại những buổi gặp gỡ này, đơn vị luôn lắng nghe và giải đáp những khó khăn, vướng mắc của ngư dân khi hoạt động trên biển, đồng thời thông tin để ngư dân hiểu rõ hơn các chủ trương, chính sách của Ðảng, Nhà nước cũng như luật pháp về biển, đảo của nước ta và quốc tế.
Chỉ tính riêng trong 2 năm qua, Bộ Tư lệnh Vùng phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ 4 tỉnh: Kiên Giang, Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng tổ chức tuyên truyền 17 đợt trên địa bàn 27 huyện, thị xã, thành phố cho gần 6 ngàn cán bộ, chủ tàu cá, ngư dân, quản lý cảng cá, chủ cơ sở, doanh nghiệp, tàu thu mua hải sản trên biển... Kết hợp phát tờ rơi và tài liệu tuyên truyền, thư kêu gọi; tặng cờ Tổ quốc, ảnh Bác Hồ.
Ðồng thời, quá trình tuần tra, kiểm soát trên biển, đơn vị kết hợp tuyên truyền pháp luật trực tiếp cho thuyền viên, phát tờ rơi, tặng cờ Tổ quốc; tuyên truyền qua máy liên lạc nghề cá cho hơn 6 ngàn tàu cá/25 ngàn thuyền viên, góp phần nâng cao nhận thức pháp luật, hạn chế tình trạng ngư dân sang vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép.
Ðồng hành với ngư dân, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 còn xác định cứu dân, giúp dân, bảo vệ dân là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, là mệnh lệnh không lời từ trái tim, là hình ảnh và phẩm chất cao đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ” - người chiến sĩ cảnh sát biển. Trên những con tàu bất chấp sóng to gió lớn, thời tiết khắc nghiệt, nguy hiểm, cán bộ, chiến sĩ đơn vị vẫn quyết tâm tìm kiếm, cứu nạn các tàu và ngư dân trên biển, chiến đấu từng phút với những cơn sóng dữ để giành giật mạng sống của họ từ tay tử thần. Qua đó, thực hiện thành công 48 vụ tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả cho ngư dân gặp nạn trên biển, đưa về bờ an toàn 55 phương tiện và 207 ngư dân.
Tàu tuần tra Cảnh sát biển 4 chủ động, kịp thời phối hợp với các lực lượng chấp pháp trên biển trong ứng cứu, xử lý các sự cố trên biển. (Ảnh: Tình huống diễn tập ứng cứu sự cố cháy trên biển).
Với những thành tích đạt được, 25 năm qua, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba, nhiều tập thể, cá nhân nhận các phần thưởng cao quý từ các cấp.
Ðại tá Trần Văn Lượng, Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, cho biết: “Sau 25 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 đoàn kết, khắc phục khó khăn, kiên quyết, dũng cảm, hoàn thành tốt và xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Ðặc biệt là nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, thực thi pháp luật trên biển; đơn vị đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trên địa bàn và chính quyền các địa phương ven biển nắm chắc tình hình, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh, an toàn biển, đảo Tây Nam của Tổ quốc, tạo môi trường hoà bình, ổn định để phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh”.
Truyền thống anh hùng, vẻ vang của Quân đội và lực lượng chính là tài sản tinh thần vô giá, đầy quý báu, tạo động lực to lớn, xây dựng niềm tin vững chắc cho cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 hôm nay tiếp bước và trưởng thành. Với sức trẻ tuổi 25, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 quyết tâm xây dựng đơn vị ngày càng phát triển vững chắc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn trên các vùng biển, đảo và thềm lục địa phía Tây Nam của Tổ quốc./.
Trần Nguyên - Khánh Nhân