Xây dựng và sử dụng thiết chế văn hóa cơ sở: Hiệu quả phải thực chất

Xây dựng và khai thác hiệu quả thiết chế văn hóa (TCVH) là chuyện không mới nhưng luôn “nóng” trên bàn nghị sự về xây dựng đời sống văn hóa cũng như trên thực tế. Mới đây, trong một cuộc họp quan trọng để Sở VH-TT&DL báo cáo với lãnh đạo tỉnh về tình hình thực hiện nhiệm vụ của ngành, vấn đề này tiếp tục là cái khó đầu tiên được đề cập.
Khi văn hóa được xác định là động lực, nền tảng để phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM), thì hệ thống TCVH luôn đặt ở vị trí quan trọng. Xây dựng và sử dụng hiệu quả hệ thống TCVH còn góp phần nâng cao đời sống tinh thần, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa đặc trưng cộng đồng dân cư. “Hiệu quả phải thực chất”, đó là chỉ đạo tâm huyết của Chủ tịch UBND tỉnh - Dương Thành Trung. Chờ sự “hồi sinh”, thành quả tích cực hơn của hệ thống TCVH thì cần lắm những chính sách, sự quan tâm kịp thời, phù hợp của ngành chức năng và các địa phương.

Bài 1: Trong cái khó, ló… cái hay

Bất cập trong xây dựng và khai thác chức năng của TCVH, nhất là tuyến cơ sở đã và vẫn là “căn bệnh” phổ biến khiến nhiều địa phương “đau đầu”, thậm chí là “bó tay” trong việc tìm giải pháp khắc phục. Thế nhưng, trong sự rối rắm đó, một số ít nơi đã tìm ra hướng đi mới khả quan cho TCVH bằng những cách làm linh hoạt, sáng tạo và phù hợp với tình hình thực tế, nét văn hóa đặc trưng của địa phương mình.

* Cán bộ, người dân xã Vĩnh Trạch Đông đến Trung tâm VH-TT xã trong chùa Xiêm Cán sinh hoạt, học tập. Ảnh: H.T

TÌM CÁCH làm HAY TRONG KHÓ KHĂN
Xã Vĩnh Trạch Đông (TP. Bạc Liêu) là địa bàn có hơn 70% dân số là đồng bào dân tộc Khmer, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Để “về đích” chương trình NTM, cả hệ thống chính trị xã đã có nhiều nỗ lực trong thực hiện 19 tiêu chí của phong trào, đặc biệt là tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa. Nhưng thay vì nối gót các địa phương trong tỉnh xây dựng Trung tâm VH-TT xã ở một địa điểm riêng, thì Vĩnh Trạch Đông đã tìm cho mình một hướng đi khác phù hợp hơn, khai thác đúng thế mạnh đặc trưng văn hóa của địa phương. Đó là xin chủ trương xây dựng TCVH xã trong chính khuôn viên chùa Xiêm Cán. 
Hiến kế của xã đã được Ban chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh phê duyệt, quan trọng hơn là nhận được sự đồng thuận của chùa và đồng bào dân tộc sở tại. Với cách làm linh hoạt, xã đã tiết kiệm rất nhiều kinh phí đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho Trung tâm VH-TT. Một lợi ích kép khác là khơi dậy được tinh thần, trách nhiệm của chùa Xiêm Cán và đồng bào trong đầu tư, nâng cấp tôn tạo thường xuyên cho công trình, hỗ trợ kinh phí tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao. Và công năng của Trung tâm VH-TT được phát huy như một hệ quả tất yếu do chùa Xiêm Cán là trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng, lễ hội văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer. 
Ông Quách Lập, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Trạch Đông, nhìn nhận: “Việc xây dựng TCVH trong khuôn viên chùa Khmer là chủ trương phù hợp với ý chí, nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Vĩnh Trạch Đông. Đây có thể được xem là một trong những thành công lớn, một bước đi đúng đắn trong quá trình xây dựng NTM, tạo nền tảng để địa phương tiếp tục phát triển và nâng chất phong trào”.
Tương tự như xã Vĩnh Trạch Đông, xã Châu Thới (huyện Vĩnh Lợi) được công nhận đạt chuẩn NTM nhờ thực hiện tiêu chí số 6 một cách linh động! Đề xuất chọn Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh - một công trình uy nghiêm sẵn có để xây dựng Trung tâm VH-TT xã cũng được tỉnh chấp thuận như một giải pháp trước mắt trong điều kiện quỹ đất công và nguồn kinh phí eo hẹp. Chỉ cần đầu tư thêm một số phòng chức năng và trang thiết bị, Châu Thới đã có một điểm đến du lịch đặc biệt, đồng thời “sở hữu” một TCVH vô cùng khang trang, tiện nghi. Hay chuyện huyện Phước Long đưa Trung tâm học tập cộng đồng, Trạm Truyền thanh xã và gắn nhiệm vụ chính trị của các Hội, đoàn thể vào Trung tâm VH-TT cũng giúp cho không khí tại các TCVH ngày càng sôi động hơn.

* Nhà Văn hóa - Thể thao ấp Vĩnh Đông (xã Vĩnh Thanh, huyện Phước Long) thu hút, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của người dân nông thôn. Ảnh: C.T

“TẮM TƯỚI” ĐỜI SỐNG VĂN HÓA NHÂN DÂN
Đến Trung tâm VH-TT xã Vĩnh Trạch Đông trong những ngày tết cổ truyền Chôl-chnăm-thmây 2018 đang về, chúng tôi cảm nhận công trình này có vai trò, ý nghĩa thật sự quan trọng với đồng bào dân tộc Khmer. Hễ đến dịp lễ tết, hay các ngày sinh hoạt tín ngưỡng hàng tháng, bà con đều tập trung vào chùa Xiêm Cán vừa để chiêm bái, vừa đọc sách, xem triển lãm, thưởng thức chương trình nghệ thuật, giao lưu thể thao, tham gia trò chơi dân gian khi nơi đây đồng thời cũng là TCVH xã! Theo thời gian, nơi này đã gắn bó mật thiết với đời sống của đồng bào. Thượng tọa Dương Quân, Trụ trì chùa Xiêm Cán, cho biết: “Hàng năm, TCVH xã thu hút hơn 10.000 lượt người dân đến sinh hoạt, vui chơi và hưởng thụ văn hóa. Không chỉ hình thành nên một không gian văn hóa kết nối cộng đồng các dân tộc anh em, cách làm này còn góp phần bảo tồn và phát huy những nét đẹp, giá trị văn hóa Khmer truyền thống”.
Từ khi gắn hoạt động của các tổ chức Hội, đoàn thể với Trung tâm VH-TT, phong trào xây dựng đời sống văn hóa cơ sở ở xã Vĩnh Thanh (huyện Phước Long) phát triển ngày càng rầm rộ. Theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện, Vĩnh Thanh cùng các xã trong huyện tổ chức gần như toàn bộ chương trình hoạt động, phong trào lớn hay nhỏ của địa phương vào Trung tâm VH-TT xã, Nhà Văn hóa - Thể thao ấp. Ngoài ra, địa phương còn chủ trương mời gọi các đoàn nghệ thuật, doanh nghiệp về các TCVH biểu diễn phục vụ bà con, quảng bá hàng hóa… “Thời gian gần đây, người dân rất phấn khởi vì hoạt động của hệ thống TCVH trên địa bàn như được “hồi sinh”. Ngoài việc đưa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhiệm vụ chính trị - xã hội địa phương đến gần với quần chúng, các TCVH còn đáp ứng nhu cầu học tập, nâng cao dân trí, rèn luyện sức khỏe, vui chơi - giải trí, hưởng thụ văn hóa của nhân dân. Có thể nói, TCVH đã “tắm tưới” cho đời sống văn hóa nhân dân nông thôn, giúp mọi người có thêm động lực thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, giữ gìn ổn định tình hình an ninh trật tự”, ông Nguyễn Văn Tây (ấp Vĩnh Đông, xã Vĩnh Thanh) chia sẻ.
Đó là vài điểm sáng trong xây dựng, khai thác hệ thống TCVH hiệu quả cần được các nơi khảo sát, học tập và nhân rộng. Việc đầu tư cho TCVH cần phải xác định đúng trọng điểm, đặc điểm kinh tế và văn hóa của từng địa bàn, gần gũi với đời sống cộng đồng mới cho kết quả như mong đợi.

Bài 2: Cần thiết hay không mỗi nơi đều có thiết chế văn hóa?

Hơn 7 năm bắt tay thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), diện mạo nhiều làng quê ở Bạc Liêu đã thật sự đổi mới. Không thể phủ nhận, sự hiện diện của hệ thống thiết chế văn hóa (TCVH) như “làn gió mát” góp phần làm bừng lên sức sống cho nhiều vùng nông thôn, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số. Dù vậy, không phải TCVH nào cũng phát huy hiệu quả như bản chất vốn có của nó! Tồn tại một nghịch lý “khổ lắm, nói mãi” là số lượng TCVH tăng dần nhưng hiệu quả hoạt động nhiều nơi lại có chiều hướng ngược lại. 
Dành nguồn ngân sách đáng kể để đầu tư, trong khi quỹ đất hạn hẹp, nhiều nơi còn vận động đất của dân để xây dựng, tuy nhiên chức năng một số công trình chưa phát huy khiến dư luận đặt câu hỏi: có cần thiết hay không mỗi nơi đều có TCVH?

GẶP KHÓ Ở TIÊU CHÍ SỐ 6
Nếu căn cứ đúng theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016 - 2020 thì tiêu chí số 6 về xây dựng cơ sở vật chất văn hóa đã gây khó khăn cho các tỉnh, thành phố chứ không riêng gì Bạc Liêu. Khó nhất vẫn là quỹ đất, vốn đầu tư xây dựng trong thời buổi “tấc đất tấc vàng”. Có nhà văn hóa xã kèm sân thể thao phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí cho người dân, nghe thì… nhẹ nhàng nhưng muốn có quỹ đất rộng đủ để chơi thể thao thì trăm khó, ngàn khó đối với không ít địa phương!
Mới đây, trong một buổi làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh, Sở VH-TT&DL đã báo cáo: chỉ tiêu giao năm 2018 tỷ lệ xã có công trình trung tâm VH-TT đạt 70%, tỷ lệ ấp có công trình nhà văn hóa - khu thể thao đạt 70% sẽ không thể đạt do thiếu cơ sở để thực hiện. Nguyên nhân chính vẫn là nguồn vốn đầu tư chưa được bố trí. 

Nhà văn hóa - khu thể thao ấp trên địa bàn xã Vĩnh Hưng (huyện Vĩnh Lợi) tận dụng trường học không còn sử dụng nên trang thiết bị rất thiếu thốn. Ảnh: H.T
Theo Ban chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh, Bạc Liêu hiện có 16 trung tâm VH-TT xã, 320 nhà văn hóa - khu thể thao ấp. Riêng năm 2018, nếu đúng theo chỉ tiêu thì phải xây mới thêm 19 trung tâm VH-TT xã, 48 nhà văn hóa - khu thể thao ấp. Làm một phép tính tổng trị giá hệ thống TCVH đang dang dở phải xây hoàn chỉnh và xây mới trong năm 2018 thì chỉ tiêu này chắc chắn không thể đạt được. Bởi, để có quỹ đất, kinh phí xây dựng cơ bản và trang thiết bị cho từng công trình… là số vốn không hề nhỏ.
Sự hiện diện của hệ thống TCVH cơ sở nếu phát huy đúng công năng sẽ góp phần phát triển hạ tầng NTM; rút dần khoảng cách, sự chênh lệch mức hưởng thụ văn hóa của người dân thành thị và nông thôn. Địa phương nào bắt tay xây dựng NTM cũng muốn hướng đến giá trị sau cùng đó. Tuy nhiên, việc thực hiện tiêu chí số 6 lại gần như dẫn đến cuộc “chạy đua ngầm” để giúp các nơi hoàn thành lộ trình công nhận danh hiệu NTM. Sự đầu tư có phần gấp rút, rập khuôn, không phù hợp với thực tiễn là thực trạng đã và đang diễn ra ở nhiều nơi.
Tại kỳ họp thứ 4, HĐND tỉnh khóa IX năm 2017, đại biểu Nguyễn Văn Ngôn đã chất vấn về thực trạng hoạt động không thường xuyên, thậm chí không hoạt động của các trung tâm VH-TT, nhà văn hóa - khu thể thao ấp. Thừa ủy quyền của Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc Sở VH-TT&DL - Cao Xuân Thu Vân trả lời: “Xây dựng trung tâm VH-TT, nhà văn hóa - khu thể thao ấp là một trong những chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước, cũng là một nội dung trọng tâm của phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa gắn với xây dựng NTM. Chính TCVH này sẽ tạo điều kiện cho các tầng lớp nhân dân hưởng thụ và tham gia các hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao. Tuy nhiên, công tác tổ chức hoạt động còn nhiều bất cập, một số nơi rơi vào tình trạng xuống cấp, chắp vá, thiếu đồng bộ và hiệu quả thấp, tần suất sử dụng ít. Bất cập này không chỉ diễn ra ở Bạc Liêu”.

Nhà văn hóa - khu thể thao ấp Nhà Việc (xã Châu Thới, huyện Vĩnh Lợi) do người dân hiến đất xây dựng, không đủ diện tích xây dựng công trình thể thao, sân khấu.

CẦN THIẾT HAY KHÔNG?
Theo Ban chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh, những địa bàn tập trung nhiều TCVH gồm: huyện Phước Long với 7 trung tâm VH-TT xã, 78 nhà văn hóa ấp; huyện Đông Hải với 2 trung tâm VH-TT xã, 61 nhà văn hóa ấp; huyện Hòa Bình với 1 trung tâm VH-TT xã, 62 nhà văn hóa ấp… Qua đó có thể thấy, tiêu chí số 6 được quan tâm đầu tư rất lớn trong quá trình xây dựng NTM. Thậm chí, tại một vài địa phương trong tỉnh, hệ thống TCVH gần như được phủ rộng khắp địa bàn cơ sở. Đặc biệt là nhà văn hóa - khu thể thao có mặt ở hầu hết các ấp.
Vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm là chất lượng hoạt động chưa tương xứng với quy mô, mức đầu tư cho công trình và nguyện vọng nhân dân. Hay nói cách khác, cơ sở vật chất văn hóa được đầu tư nhiều nhưng hiệu quả thực chất mang lại thấp dẫn đến tốn kém, lãng phí ngân sách Nhà nước. Nhiều nơi được xây dựng TCVH khang trang, song vẫn chưa tìm ra giải pháp phát huy công năng đúng với kinh phí đầu tư công trình, sự mong đợi của nhân dân... 
Khi đề cập đến thực trạng này, chúng tôi ghi nhận được từ chính quyền địa phương và người dân một câu hỏi đáng suy ngẫm: cần thiết hay không mỗi nơi đều có TCVH? Đây là một câu hỏi không dễ giải đáp! Nhưng một điều chắc chắn là, trong khó khăn chung này, không chỉ Bạc Liêu mà nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước đang chờ những quy định mới “thông thoáng” hơn từ Ban chỉ đạo xây dựng NTM quốc gia. Trong lúc… chờ, thiết nghĩ việc xây dựng hệ thống TCVH trong thời gian tới của tỉnh cần tránh tình trạng đầu tư dàn trải, lãng phí. Đồng thời, sớm triển khai thực hiện các giải pháp thiết thực mà lãnh đạo tỉnh đã tâm huyết chỉ đạo để giúp TCVH phát huy tốt vai trò quan trọng trong sự phát triển của mỗi địa phương và nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.

Bài cuối: Chung tay vào cuộc 

Khi chỉ đạo về công tác xây dựng thiết chế văn hóa (TCVH), Chủ tịch UBND tỉnh - Dương Thành Trung đặc biệt nhấn mạnh đến hiệu quả sử dụng của những công trình này. Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng: “Đầu tư nhiều, xây dựng đạt chỉ tiêu mà không đạt hiệu quả thực chất thì chúng ta có tội với nhân dân”. Không mang phong cách hành chính trên bàn nghị sự, mà đó là lời phát biểu đứng về phía nhân dân, hàm ý thật sâu sắc: Chăm lo đời sống tinh thần cho người dân là một trọng trách, xây dựng những TCVH phục vụ trọng trách ấy phải tính đến hiệu quả thực chất. 

Sự chung tay vào cuộc, thái độ làm việc tâm huyết bao giờ cũng thật cần thiết để tháo gỡ những cái khó trong hầu hết các nhiệm vụ vì lợi ích chung của nhân dân. Nâng cao đời sống tinh thần cho dân nói chung, cụ thể là thực hiện nhiều hành động cách mạng đồng loạt như phong trào Xây dựng nông thôn mới (NTM), Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, càng rất cần sự nhập cuộc tâm huyết đó. 
Giải pháp từ phía chính quyền
Phải khẳng định rằng, những bất cập của hệ thống TCVH chưa bao giờ nằm ngoài sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền sở tại. Các tiêu chí do Trung ương ban hành vẫn có những gợi mở để các tỉnh, thành phố tùy vào tình hình thực tế ứng biến cho phù hợp. Theo Quyết định số 1980/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về ban hành bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016 - 2020, tiêu chí số 6 nêu rõ: UBND cấp tỉnh quy định cụ thể để phù hợp với điều kiện thực tế, nhu cầu của cộng đồng và đặc điểm văn hóa từng dân tộc. Căn cứ theo đó, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 44/ QĐ-UBND ngày 4/4/2017 “Quy định và hướng dẫn thực hiện các tiêu chí xã NTM giai đoạn 2016 - 2010 trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu”. Quy định nêu: “Đối với các xã gặp khó khăn trong việc bố trí diện tích đất và huy động các nguồn lực để xây dựng mới Trung tâm VH-TT xã, Nhà Văn hóa - khu thể thao ấp thì tạm thời sử dụng các cơ sở vật chất hiện có như trường, trung tâm học tập cộng đồng, nhà sinh hoạt cộng đồng, nhà văn hóa đã xây dựng từ trước đó để tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao phục vụ cộng đồng. Một số xã có các TCVH truyền thống như đình, nhưng chưa có nhà văn hóa, nếu được sự đồng ý của nhân dân, các đoàn thể xã có thể sử dụng thiết chế này để tổ chức một số hoạt động văn hóa, thể thao phù hợp. Một số ấp có dân số ít, địa giới hành chính gần nhau, được sự đồng thuận của nhân dân có thể tổ chức sinh hoạt văn hóa, thể thao tại một nhà văn hóa liên ấp…”.
Khắc phục tình hình kinh phí hoạt động, Nghị quyết “Quy định mức hỗ trợ kinh phí duy trì các hoạt động nghiệp vụ và phục vụ nhiệm vụ chính trị của TCVH, thể thao ở nông thôn trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu” cũng đã được ban hành để sở gỡ một phần khó khăn cho cơ sở. 
Những chỉ đạo kỳ quyết từ phía lãnh đạo tỉnh là điều chúng tôi ghi nhận được từ những hội nghị liên quan đến công tác xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng NTM, xây dựng và phát triển VH-NT trong thời kỳ mới, đặc biệt là trong những kỳ họp HĐND. Nghĩa là, chăm lo đời sống tinh thần của nhân dân, phát huy cho đúng thực chất những TCVH sẵn có cũng như tính cách xây dựng những TCVH mới để “tắm tưới” đời sống tinh thần cho dân luôn được đặt lên bàn nghị sự. Gần đây nhất, nhằm tháo gỡ những bất cập trong xây dựng và phát huy hiệu quả hệ thống TCVH (mà đại biểu đã chất vất tại một kỳ họp HĐND), UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng và UBND các cấp thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp như: đối với các TCVH đã được đầu tư xây dựng, UBND huyện phải tập trung rà soát lại quy mô xây dựng, đầu tư trang thiết bị để có kế hoạch đầu tư hoàn thiện đảm bảo tính đồng bộ và đúng tiêu chí theo quy định; sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí hỗ trợ từ ngân sách tỉnh và tiếp tục xem xét hỗ trợ kinh phí từ ngân sách huyện, xã và nguồn đóng góp của nhân dân, nguồn xã hội hóa cho loại hình hoạt động này; quan tâm xây dựng, bố trí, đào tạo bồi dưỡng cán bộ chuyên trách kiêm nhiệm, đội ngũ cộng tác viên để có nguồn nhân lực vận hành và khai thác TCVH đạt hiệu quả. Đối với hệ thống TCVH chuẩn bị đầu tư xây mới, UBND huyện cần chỉ đạo đầu tư đồng bộ, hướng tới các tiêu chí quy định và đáp ứng yêu cầu của nhân dân, đảm bảo tính đồng bộ từ khâu xây dựng đến khai thác, sử dụng.

Nhà Văn hóa - khu thể thao ấp Cái Giá (xã Hưng Hội, huyện Vĩnh Lợi) phát huy hiệu quả khi tổ chức nhiều hoạt động văn hóa - thể thao. Ảnh: H.T

Tham mưu từ cơ sở
Trong lúc vốn đầu tư chưa được bố trí, quỹ đất hạn hẹp, chúng tôi cho rằng bên cạnh thực hiện những chỉ đạo của cấp trên, rất cần có những hiến kế, tham mưu từ chính quyền cơ sở, vì đây mới chính là giải pháp thiết thực! Mà những yếu tố này cần lắm sự tâm huyết, chịu vào cuộc của những cán bộ cơ sở gần dân; dám nghĩ, dám làm vì lợi ích của cộng đồng.
Trở lại với mô hình sử dụng chùa Xiêm Cán để khai thác như một TCVH của xã Vĩnh Trạch Đông (TP. Bạc Liêu) mà chúng tôi đã đề cập, có thể thấy đây là một mô hình mẫu nên nhân rộng! Ở Bạc Liêu, những xóm, ấp có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống luôn rất cần những TCVH mang đúng sứ mệnh nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, vậy thì 22 ngôi chùa Khmer trong tỉnh nên chăng chúng ta sử dụng như những TCVH cần kíp ấy! Một sự hợp tác, bàn bạc giữa chính quyền cơ sở và Ban trị sự các chùa sẽ tính ra chuyện phát huy công năng của các chùa Khmer trở thành điểm sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Ngoài là nơi sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng, tổ chức thêm các hoạt động vui chơi giải trí, mở thêm tủ sách để phục vụ người dân… Tất nhiên khi bàn bạc, đôi bên phải tính toán thật chu đáo việc giáo dục ý thức người dân để đảm bảo tính tôn nghiêm, môi trường an toàn, vệ sinh, mỹ quan cho những nơi này.  
Bạc Liêu còn có một hệ thống chùa chiền của Phật giáo hệ Bắc tông, đình, miếu rộng khắp, và những điểm trường khang trang ở những vùng sâu, vùng xa với hệ thống sân bãi rộng rãi đủ để tận dụng tổ chức những hoạt động văn nghệ - thể thao có sức chứa lớn. Vậy thì trong khi chờ đợi vốn đầu tư, quỹ đất được bố trí, các địa phương có thể linh hoạt tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao tại những nơi này. Chúng tôi cho rằng, việc xây dựng TCVH đừng chạy theo chỉ tiêu! Thay vào đó, ngành chức năng và chính quyền cơ sở nên tính chuyện đầu tư đến nơi đến chốn một TCVH có chất lượng, từ quy mô xây dựng cho đến hiệu quả sử dụng, cái nào cho chắc cái đó rồi hãy đầu tư cho cái khác. Và trong khi trông chờ những “cái khác” đó, chính những hiến kế từ cơ sở luôn cần thiết, đó là việc tận dụng những công trình cộng đồng sẵn có như chùa, đình, trường học để làm TCVH. Lẽ dĩ nhiên, như đã nói ở trên, khi sử dụng phải giữ gìn những công năng cũ của công trình đó và phát huy cho tốt những công năng mới mà chúng ta tận dụng.
Một bài toán khó luôn cần những cái đầu thông thái và sự chịu khó tìm tòi. Một thực tế bất cập, khó khăn như tình hình xây dựng và phát huy hiệu quả thực chất của hệ thống TCVH cũng luôn cần những người biết tìm tòi, tâm huyết vì lợi ích của nhân dân. Và sự chung tay vào cuộc mới mong giải được bài toán khó này. Đó là sự chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh dựa trên tình hình thực tế, sự vào cuộc tích cực của cơ quan chuyên môn với những giải pháp sát sườn thuộc về thẩm quyền, chuyên môn; và bản thân chính quyền cơ sở phải chịu trăn trở, tìm tòi hướng đi phù hợp cho từng địa bàn mới là những giải pháp gốc của vấn đề! “Không nặng nề bám vào những chỉ tiêu được giao mà tập trung đầu tư cho chất lượng, xây dựng nhiều, đạt chỉ tiêu trên giao mà hiệu quả không thực chất là có tội với nhân dân”, câu phát biểu chỉ đạo này nên được xem là phương châm để vực dậy hiệu quả của hệ thống TCVH đã và đang hình thành trên những vùng quê. Phương châm và giải pháp thực thi phải song hành thì TCVH mới thật sự thổi “luồng gió mới” trên những vùng quê NTM.
Cẩm Thúy - Hữu Thọ