Trong những năm gần đây, thuật ngữ “sức khoẻ số” (digital health) đã không còn xa lạ với nhiều người. Ðặc biệt, giới trẻ hiện nay đang ngày càng ưa chuộng các thiết bị đeo thông minh theo dõi sức khoẻ, như đồng hồ thông minh (smartwatch), vòng đeo tay thể thao (fitness tracker), hay thiết bị theo dõi giấc ngủ. Những sản phẩm này giúp người dùng kiểm soát sức khoẻ tốt hơn, từ việc đếm bước chân, đo nhịp tim đến phân tích giấc ngủ và mức độ căng thẳng.
Không khó để bắt gặp hình ảnh các bạn trẻ liên tục kiểm tra lượng calo đã đốt cháy, theo dõi chất lượng giấc ngủ, hay so sánh số bước chân đạt được mỗi ngày. Theo báo cáo từ một công ty nghiên cứu thị trường, số lượng người sử dụng thiết bị đeo thông minh tại Việt Nam đã tăng gấp 3 lần trong vòng 5 năm qua, chủ yếu thuộc độ tuổi 18-35.
Kiểm tra, theo dõi tình hình sức khoẻ bằng thiết bị thông minh hiện đang được nhiều người sử dụng.
Phần lớn người dùng đều khẳng định, thiết bị đeo tay đã thay đổi lối sống của họ theo hướng tích cực. Chị Lê Thị Thanh Quyền, Khóm 6, Phường 8, TP Cà Mau, chia sẻ: “Từ ngày đeo smartwatch, tôi nhận ra mình ít vận động quá. Nó nhắc tôi đứng dậy mỗi tiếng một lần, kiểm tra nhịp tim khi chạy bộ, thậm chí khuyến khích uống nước đủ lượng mỗi ngày. Tôi thấy mình chủ động hơn trong việc giữ gìn sức khoẻ”.
Không chỉ vậy, thiết bị theo dõi giấc ngủ còn giúp nhiều người cải thiện chất lượng nghỉ ngơi. Anh Trần Hoàng, khu dân cư Minh Thắng, Phường 9, TP Cà Mau, cho biết: “Trước đây tôi thường ngủ rất muộn mà không nhận ra tác hại. Khi xem báo cáo giấc ngủ, thấy thời gian ngủ sâu quá ít, mình bắt đầu điều chỉnh giờ giấc và thấy tinh thần sảng khoái hơn hẳn”.
Rõ ràng, những công nghệ này giúp người dùng nhận thức tốt hơn về sức khoẻ và có động lực điều chỉnh thói quen hằng ngày. Việc nhìn thấy dữ liệu cụ thể về sức khoẻ của mình khiến họ dễ dàng đưa ra các quyết định cải thiện thể chất hơn.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia y tế cảnh báo rằng, không phải lúc nào các thiết bị này cũng đưa ra dữ liệu chính xác, và người dùng không nên tuyệt đối tin tưởng vào chúng để đưa ra quyết định quan trọng về sức khoẻ.
Bác sĩ Lê Tương Lai, Trưởng khoa Tim mạch, Bệnh viện Ða khoa tỉnh, nhận định: “Nhiều người trẻ có xu hướng quá tin tưởng vào chỉ số từ đồng hồ thông minh, mà quên mất rằng các thiết bị này chỉ mang tính tham khảo. Ví dụ, có trường hợp thiết bị báo nhịp tim cao, nhưng thực tế không có vấn đề sức khoẻ nghiêm trọng. Nếu quá phụ thuộc vào thiết bị mà không tham vấn bác sĩ, có thể dẫn đến lo lắng không cần thiết hoặc bỏ qua những dấu hiệu bệnh lý thực sự”. Ngoài ra, việc quá tập trung vào vào dữ liệu thiết bị dẫn đến mức lo lắng khi chỉ số không đạt mức mong muốn, thậm chí mất ngủ vì cố gắng tối ưu hoá giấc ngủ theo lời khuyên từ ứng dụng.
Không dừng lại ở tính chính xác, vấn đề bảo mật thông tin cá nhân cũng là điều đáng lo ngại. Các thiết bị này thu thập rất nhiều dữ liệu như nhịp tim, mức độ vận động, thói quen sinh hoạt, nhưng không phải lúc nào người dùng cũng kiểm soát được ai đang sử dụng thông tin đó.
Những thiết bị đeo thông minh có thể trở thành trợ thủ đắc lực, nhưng để tận dụng hiệu quả, người dùng cần hiểu rõ giới hạn của chúng, tránh phụ thuộc quá mức. Việc lạm dụng có thể dẫn đến lo lắng không cần thiết, tạo áp lực tâm lý và khiến chúng ta bỏ quên những phương pháp quan trọng, như thăm khám bác sĩ định kỳ hay lắng nghe cơ thể mình.
Công nghệ chỉ thực sự hữu ích khi được sử dụng một cách thông minh và cân bằng./.
Việt Mỹ
Xem thêm bình luận